Ευρωπαϊκοί κόμβοι ψηφιακής καινοτομίας

Οι ευρωπαϊκοί κόμβοι ψηφιακής καινοτομίας υποστηρίζουν τις εταιρείες για τη βελτίωση των επιχειρηματικών/παραγωγικών διαδικασιών, προϊόντων ή υπηρεσιών που χρησιμοποιούν ψηφιακές τεχνολογίες με τους εξής τρόπους:

• Παροχή πρόσβασης σε τεχνική εμπειρογνωμοσύνη και δοκιμές, καθώς και δυνατότητα «δοκιμής πριν από την επένδυση»
• παροχή υπηρεσιών καινοτομίας, όπως η χρηματοδότηση συμβουλών, κατάρτισης και ανάπτυξης δεξιοτήτων που είναι καίριας σημασίας για τον επιτυχή ψηφιακό μετασχηματισμό
• παροχή βοήθειας στις εταιρείες για την αντιμετώπιση περιβαλλοντικών ζητημάτων, ιδίως όσον αφορά τη χρήση ψηφιακών τεχνολογιών για τη βιωσιμότητα και την κυκλικότητα.

Οι ευρωπαϊκοί κόμβοι ψηφιακής καινοτομίας συνδυάζουν τα οφέλη της περιφερειακής παρουσίας με τις ευκαιρίες που προσφέρει ένα πανευρωπαϊκό δίκτυο. Αυτή η περιφερειακή παρουσία τους επιτρέπει να παρέχουν τις υπηρεσίες που χρειάζονται οι τοπικές επιχειρήσεις, μέσω του τοπικού οικοσυστήματος γλώσσας και καινοτομίας. Η ευρωπαϊκή κάλυψη του δικτύου διευκολύνει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών μεταξύ κόμβων σε διάφορες χώρες, καθώς και την παροχή εξειδικευμένων υπηρεσιών σε όλες τις περιφέρειες όταν οι απαιτούμενες δεξιότητες δεν είναι διαθέσιμες σε τοπικό επίπεδο.

Μετά την έγκριση του προγράμματος εργασίας του προγράμματος «Ψηφιακή Ευρώπη» (DIGITAL) (.pdf), η πρώτη κλειστή πρόσκληση υποβολής προτάσεων για τους ευρωπαϊκούς κόμβους ψηφιακής καινοτομίας ολοκληρώθηκε με την επιλογή 136 έργων και τη λειτουργία των περισσότερων κόμβων τον Ιανουάριο του 2023.  Προκηρύχθηκε δεύτερη πρόσκληση για τη συμπλήρωση της επιλογής των ευρωπαϊκών κόμβων ψηφιακής καινοτομίας και την κάλυψη των κενών στο δίκτυο, η οποία είχε ως αποτέλεσμα την επιλογή 15 επιπλέον κόμβων. Οι εν λόγω περαιτέρω κόμβοι είναι πιθανό να τεθούν σε λειτουργία έως τα μέσα του 2023.  Στο πλαίσιο του προγράμματος αυτού, το 50 % της χρηματοδότησης παρέχεται από την DIGITAL, ενώ το υπόλοιπο 50 % παρέχεται από τα κράτη μέλη, τις συνδεδεμένες χώρες, τις περιφέρειές τους και/ή ιδιωτικές πηγές. Οι εθνικές κυβερνήσεις και οι περιφερειακές αρχές διαδραμάτισαν κεντρικό ρόλο στη διαδικασία επιλογής των ευρωπαϊκών κόμβων ψηφιακής καινοτομίας, προσδιορίζοντας κατάλληλους υποψήφιους ευρωπαϊκούς κόμβους ψηφιακής καινοτομίας για την ανταπόκριση στις ευρωπαϊκές προσκλήσεις υποβολής προτάσεων.

Οι υποψήφιοι ευρωπαϊκοί κόμβοι ψηφιακής καινοτομίας υψηλής ποιότητας, για τους οποίους δεν υπήρχε διαθέσιμη χρηματοδότηση DIGITAL, έχουν λάβει σφραγίδα αριστείας. Ορισμένα από αυτά θα χρηματοδοτηθούν από τα κράτη μέλη ή την περιφέρειά τους και, μόλις τεθούν σε λειτουργία, μπορούν επίσης να αποτελέσουν μέρος του δικτύου των ευρωπαϊκών κόμβων ψηφιακής καινοτομίας.

Αναγνωρίζοντας τη σημασία της συνεχούς μάθησης για τις επιχειρήσεις, ιδίως τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, τις επιχειρήσεις μεσαίας κεφαλαιοποίησης και τις νεοφυείς επιχειρήσεις, το σχέδιο δράσης για την ΤΝ του 2025 προτίθεται να βασιστεί στο δίκτυο των ευρωπαϊκών κόμβων ψηφιακής καινοτομίας για την αύξηση των δεξιοτήτων και των υπηρεσιών κατάρτισης με πρακτικά μαθήματα ΤΝ για διάφορα τεχνικά και μη τεχνικά περιβάλλοντα και συγκεκριμένους κλάδους.

Τον Οκτώβριο του 2025 η Επιτροπή ανακοίνωσε μια επιλογή 83 EDIH για την ανανέωση και την επέκταση του δικτύου EDIH στα κράτη μέλη της ΕΕ και στις συνδεδεμένες χώρες με ενισχυμένη εστίαση στην ΤΝ. Συνολικά 102 EDIH, συμπεριλαμβανομένων των 83 για χρηματοδότηση, θα λάβουν επίσης τη σφραγίδα STEP, η οποία αναγνωρίζει προτάσεις υψηλής ποιότητας που λειτουργούν για την υποστήριξη στρατηγικών τεχνολογιών. 

Η παρούσα πρωτοβουλία συμπληρώνει το όραμα της στρατηγικής «Εφαρμογή της ΤΝ». Ως κέντρα εμπειρίας για την ΤΝ, οι ευρωπαϊκοί κόμβοι ψηφιακής καινοτομίας θα στηρίξουν την πολιτική της ΕΕ για την προτεραιότητα στην ΤΝ, γεγονός που σημαίνει ότι οι εταιρείες θα πρέπει να ενθαρρύνονται να εφαρμόζουν την ΤΝ ως μέρος της λύσης, αξιολογώντας παράλληλα τα δυνητικά οφέλη και τους κινδύνους της. Οι ευρωπαϊκοί κόμβοι ψηφιακής καινοτομίας θα προωθήσουν επίσης την υιοθέτηση και την ενσωμάτωση ευρωπαϊκών λύσεων ΤΝ για την προώθηση της ανάπτυξης του εγχώριου οικοσυστήματος ΤΝ της ΕΕ.

Το δίκτυο EDIH

Με το δίκτυο EDIH, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιθυμεί να οικοδομήσει μια δυναμική κοινότητα κόμβων και άλλων ενδιαφερόμενων μερών, προωθώντας τη δικτύωση, τη συνεργασία και τις δραστηριότητες μεταφοράς γνώσης μεταξύ των EDIH, των ΜΜΕ και των επιχειρήσεων μεσαίας κεφαλαιοποίησης, του δημόσιου τομέα και των άλλων σχετικών ενδιαφερόμενων μερών και πρωτοβουλιών. Ο επιταχυντής ψηφιακού μετασχηματισμού (DTA) υποστηρίζει την επίτευξη αυτού του στόχου, μέσω της διαχείρισης της διαδικτυακής παρουσίας του δικτύου και της φιλοξενίας κατάλληλης πλατφόρμας λογισμικού και εργαλείων, συμπεριλαμβανομένου του διαδικτυακού καταλόγου των EDIH.

Η δικτυακή πύλη του δικτύου EDIH περιλαμβάνει εργαλεία για την αξιολόγηση των επιδόσεων του δικτύου EDIH, αξιολογώντας τον αντίκτυπο που έχουν οι EDIH στην ψηφιακή ωριμότητα των οργανισμών που υποστηρίζουν. Για τον σκοπό αυτό, το Κοινό Κέντρο Ερευνών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έχει αναπτύξει ένα εργαλείο αξιολόγησης της ψηφιακής ωριμότητας, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί από όλους τους ευρωπαϊκούς κόμβους ψηφιακής καινοτομίας για τη μέτρηση της προόδου της ψηφιακής ωριμότητας των πελατών τους. Το εργαλείο αξιολόγησης της ψηφιακής ωριμότητας είναι διαθέσιμο στην ενότητα της διαδικτυακής πύλης που προορίζεται για τους εγγεγραμμένους ευρωπαϊκούς κόμβους ψηφιακής καινοτομίας.

Ευρωπαϊκοί κόμβοι ψηφιακής καινοτομίας και άλλες πρωτοβουλίες

Πολλοί ευρωπαϊκοί κόμβοι ψηφιακής καινοτομίας περιλαμβάνουν οργανισμούς που αποτελούν μέρος του δικτύου «Enterprise Europe Network» (EEN) ή των ευρωπαϊκών βιομηχανικών συνεργατικών σχηματισμών (EIC). Οι ευρωπαϊκοί κόμβοι ψηφιακής καινοτομίας θα πρέπει να αναπτύξουν ισχυρή σύνδεση με άλλα δίκτυα, συμπεριλαμβανομένων των EEN, EIC και Start-up Europe, ώστε να παρέχουν απρόσκοπτη υπηρεσία στις ΜΜΕ εντός των τοπικών και περιφερειακών οικοσυστημάτων. Καταρτίζεται έγγραφο καθοδήγησης (PDF) για την παροχή ορθών πρακτικών και περαιτέρω λεπτομερειών σχετικά με τη συνεργασία αυτή.