Ceisteanna coitianta faoi bheartas Fánaíochta an Aontais Eorpaigh

Déantar fánaíocht nuair a úsáideann tú d’fhón póca nó do tháibléad agus tú ag taisteal ó am go chéile lasmuigh den tír ina bhfuil cónaí ort nó lasmuigh den tír ina bhfuil naisc chobhsaí agat, i.e. obair nó staidéar. A fhad is a chaitheann tú níos mó ama sa bhaile ná mar a chaitheann tú ar an gcoigríoch, nó a fhad is a úsáideann tú do chárta SIM sa bhaile níos mó ná mar a úsáideann tú é ar an gcoigríoch, faigheann tú Fánaíocht ar Tháille Baile. Dá bhrí sin, ní ghearrfar níos mó ort ná an méid a íocann tú sa bhaile de ghnáth as do ghlaonna, do théacsanna agus d’úsáid sonraí san Aontas. Bunaíodh an córas Fánaíochta ar Tháille Baile atá ann faoi láthair in 2017 agus leis an Rialachán nua cuirtear síneadh leis agus feabhas air.

Má tá Fánaíocht ar Tháille Baile agat cheana féin nó más custaiméir nua tú, ní gá duit rud ar bith a shocrú. Leanann d’oibreoir air ag cur táillí baile i bhfeidhm go huathoibríoch agus tú ag fánaíocht ar an gcoigríoch.

Is fíor. Nuair a dhéanann tú glao fóin, nuair a sheolann tú teachtaireachtaí SMS, nó nuair a úsáideann tú sonraí agus tú i dtír eile san Aontas, gearrfar táille ort nó bainfear de mhéideanna do phlean taraife náisiúnta díreach amhail is a ndéanfaí dá mbeifeá sa bhaile (sa tír ina bhfuil cónaí ort, ina n‑oibríonn tú nó ina ndéanann tú staidéar). Ní gá duit aon rud breise a íoc. Is cuma má úsáideann tú d’fhón póca agus tú ar an gcoigríoch laistigh den Aontas go tréimhsiúil nó sa tír ina bhfuil cónaí ort, beidh tú ag Fánaíocht ar Tháille Baile. Tá fad curtha anois leis na rialacha Fánaíocht ar Tháille Baile go dtí 2032.

Is é Fánaíocht ar Tháille Baile an taraif fánaíochta réamhshocraithe atá sna pleananna uile lena gcuimsítear fánaíocht.  Más mian leat plean taraife nua lena gcuimsítear fánaíocht, tairgfidh d’oibreoir plean taraife duit agus Fánaíocht ar Tháille Baile ina réamhshocrú. Má tá Fánaíocht ar Tháille Baile agat cheana féin, coinneoidh tú í.

Má tá glaonna agus SMS neamhtheoranta agat sa bhaile, gheobhaidh tú glaonna agus SMS neamhtheoranta agus tú ag fánaíocht san Aontas. Má tá sonraí móibíleacha neamhtheoranta nó sonraí móibíleacha an‑saor agat sa bhaile, féadfaidh d’oibreoir teorainn choimirce (úsáide córa) a chur i bhfeidhm ar úsáid sonraí le linn duit a bheith ag fánaíocht. Más amhlaidh an cás, beidh ar an oibreoir an teorainn sin a chur in iúl duit roimh ré agus caithfidh sé tú a chur ar an eolas má shroicheann tú í. Beidh an teorainn choimirce sin ard go leor chun an chuid is mó de do riachtanais fánaíochta, nó iad ar fad, a chumhdach. Thar an tairseach sin, is féidir leat leanúint ar aghaidh ag úsáid fánaíocht sonraí, faoi réir muirear beag, a bhfuil uasteorainn EUR 2/GB leis ón 01 Iúil 2022, uasteorainn a laghdófar de réir a chéile go EUR 1 faoi 2027.

Is féidir Fánaíocht ar Tháille Baile a dhéanamh aon uair a bhíonn tú ag taisteal i dtír eile san Aontas seachas an tír ina bhfuil cónaí ort (do ghnátháit chónaithe). Má bhogann tú chuig tír eile san Aontas agus má bhunaíonn tú áit chónaithe bhuan ansin, is féidir nach mbeidh tú in ann tairbhe a bhaint as tairiscintí Fánaíochta ar Tháille Baile ó oibreoir sa tír ónar tháinig tú. Mar sin féin, le síntiús móibíleach ó do thír chónaithe nua, beidh tú in ann Fánaíocht ar Tháille Baile a dhéanamh agus tú ag taisteal ar an gcoigríoch laistigh den Aontas.

Tá an córas Fánaíochta ar Tháille Baile ar fáil i ngach ceann de na 27 mBallstát: An Bheilg, an Bhulgáir, an Chipir, an Chróit, an Danmhairg, an Eastóin, Éire, an Fhionlainn, an Fhrainc, an Ghearmáin, an Ghréig, an Iodáil, an Ísiltír, an Laitvia, an Liotuáin, Lucsamburg, Málta, an Ostair, an Pholainn, an Phortaingéil, Poblacht na Seice, an Rómáin, an tSlóivéin, an tSlóvaic, an Spáinn, an tSualainn, an Ungáir. 

Tá an Córas Fánaíochta ar Tháille Baile ar fáil freisin i dtíortha an Limistéir Eorpaigh Eacnamaíoch: An Íoslainn, Lichtinstéin, an Iorua.

Ní chumhdaítear tíortha lasmuigh den AE/LEE le Fánaíocht ar Tháille Baile, ach roghnaíonn a lán oibreoirí na tairiscintí sin a leathnú chuig tríú tíortha freisin.

Ós rud é gur fhág an Ríocht Aontaithe an tAontas Eorpach, níl feidhm ag an gcóras Fánaíochta ar Tháille Baile maidir le taisteal go dtí an Ríocht Aontaithe. Cé gur roghnaigh roinnt oibreoirí fánaíocht ar tháille baile a leathnú go dtí an Ríocht Aontaithe, ní oibleagáid é sin. Moltar duit na táillí fánaíochta ábhartha a sheiceáil le d’oibreoir féin agus tú ag taisteal go dtí an Ríocht Aontaithe.

Ba cheart duit an plean fánaíochta atá agat agus aon srianta is infheidhme a sheiceáil le d’oibreoir. Má tá conradh agat agus má roghnaigh tú an rogha réamhshocraithe Fánaíochta ar Tháille Baile is féidir leat cur i gcoinne aon mhuirear breise a gearradh ort le d’oibreoir, ar cheart nós imeachta gearán a bheith aige. Mura ngéilleann d’oibreoir, ba cheart duit é sin a chur in iúl don chomhlacht ábhartha i do thír féin, arb é do rialálaí teileachumarsáide náisiúnta é de ghnáth, agus beidh an comhlacht sin in ann comhairle bhreise a thabhairt duit. Is féidir go ngearrfar muirear breise ort as glaonna ar uimhreacha seirbhíse breisluacha speisialta.

Faoi mar atá an cás ó mhí an Mheithimh 2017, leis an Rialachán Fánaíochta nua cinntítear gur féidir linn leanúint de leas a bhaint as glaonna, SMS agus sonraí móibíleacha gan muirir bhreise agus sinn ag taisteal tríd an Aontas.

Seachas muirir uasta mhórdhíola nua a íocann oibreoirí lena chéile as seirbhísí fánaíochta a shocrú, tá rialacha nua ann freisin lena dtugtar níos mó sochar do thomhaltóirí: ionas gur féidir leat na seirbhísí nuálacha is déanaí a úsáid agus tú ag taisteal agus chun cosaint níos fearr a thabhairt duit ar mhuirir cheilte. I measc na sochar nua seo, beidh an cáilíocht chéanna agus an luas móibíleach céanna agat ar an gcoigríoch agus atá agat sa bhaile (nuair is indéanta go teicniúil), beidh níos mó eolais agat chun muirir bhreise cheilte a chosc, i.e. nuair a ghlaonn tú uimhreacha seirbhíse breisluacha ón gcoigríoch nó má nasctar d’fhón le líonra neamh-thrastíre agus tú ag taisteal ar bhád nó ar eitleán nó trí mheicníochtaí scoite nuair a shroichtear teorainneacha áirithe. Cinntíonn na rialacha nua freisin go mbeidh tú in ann teacht ar sheirbhísí éigeandála go héasca agus go héifeachtúil ó d’fhón cliste, agus go gcuirfear ar an eolas thú faoi bhealaí malartacha chun teacht ar 112, amhail trí SMS, trí aipeanna nó trí théacs fíor-ama, agus tú ag taisteal ar an gcoigríoch, agus faoi fheidhmchláir um rabhadh poiblí, nuair is ábhartha.

Ciallaíonn fánaíocht ar tháille baile gur cheart go mbeadh tú in ann seirbhís mhóibíleach a úsáid ar an mbealach céanna is a úsáideann tú í sa bhaile. Áirítear leis seo cáilíocht na seirbhíse chomh maith, amhail luas nó rochtain ar 4G má tá 4G agat sa bhaile de ghnáth. I gcásanna áirithe, ní féidir an cháilíocht chéanna a thairiscint toisc go bhféadfadh sé nach bhfuil an líonra chomh maith leis an gceann a úsáideann tú sa bhaile de ghnáth, nó go bhfuil topagrafaíocht na tíre a dtugann tú cuairt uirthi éagsúil, le sléibhte nó go leor oileán mar shampla. Tá cúinsí éagsúla ann a d’fhéadfadh tionchar a imirt ar an tseirbhís mhóibíleach ach ba cheart do d’oibreoir a dhícheall a dhéanamh chun an cháilíocht chéanna a chur ar fáil agus a chuirtear ar fáil sa bhaile nuair is indéanta sin go teicniúil.

Ba cheart do d’oibreoir tú a chur ar an eolas go soiléir faoi cháilíocht na seirbhíse fánaíochta. Ba cheart eolas a bheith i do chonradh faoin gcaoi ar féidir leis an tseirbhís fánaíochta a bheith éagsúil leis an tseirbhís a úsáideann tú sa bhaile agus faoin bhfáth nach ionann í agus an tseirbhís sa bhaile uaireanta. Ba cheart eolas a bheith i do chonradh freisin maidir leis an gcaoi ar féidir gearán a dhéanamh nuair nach bhfuil cáilíocht na seirbhíse mar a bheifeá ag súil léi.

Ba cheart do d’oibreoir eolas maidir le cáilíocht na seirbhíse a fhoilsiú, mar shampla ar a leathanach gréasáin. Ba cheart an t‑eolas sin a bheith níos mionsonraithe ná mar atá sé sa chonradh. Ba cheart míniú a chur ar fáil leis faoin bhfáth a bhféadfadh seirbhís fánaíochta a bheith éagsúil leis an tseirbhís sa bhaile, go háirithe maidir leis na héagsúlachtaí leis na huasluasanna uaslódála agus íoslódála fógartha nó measta a thairgtear sa bhaile, agus faoin gcaoi a bhféadfadh na héagsúlachtaí sin tionchar a imirt ar an tseirbhís fánaíochta. D’fhéadfaí a áireamh san eolas freisin míniú faoin gcaoi a bhféadfadh aon teorainneacha ar mhéid, ar luas, ar na glúine agus teicneolaíochtaí líonra atá ar fáil agus ar pharaiméadair eile maidir le cáilíocht na seirbhíse tionchar a bheith acu ar an tseirbhís fánaíochta sonraí, go háirithe ar úsáid ábhair, feidhmchlár agus seirbhísí nuair a bhíonn fánaíocht á déanamh.

Nuair a bhíonn an ghlúin líonra chéanna, mar shampla 4G, ar fáil sa tír ina bhfuil tú ar cuairt, ba cheart rochtain a bheith agat uirthi de ghnáth. Ba cheart do d’oibreoir a chinntiú go bhfuil rochtain agat ar an líonra céanna agus ar an gcáilíocht chéanna is atá agat sa bhaile. I gcásanna áirithe, ní bheifear in ann é sin a dhéanamh toisc go bhféadfadh sé nach bhfuil an líonra nó an teicneolaíocht chéanna ar fáil sa tír ina bhfuil tú ar cuairt. Tá éagsúlachtaí infhaighteachta líonra ar fud an Aontais, d‘fhéadfadh sé nach n‑imscartar na líonraí móibíleacha is déanaí i ngach áit ag an am céanna agus d’fhéadfadh sé nach bhfuil an luas céanna líonra móibíligh ar fáil i gcónaí. D’fhéadfadh sé sin a bheith amhlaidh i gcás líonraí 5G.

Ina theannta sin, ba cheart do d’oibreoir tú a chur ar an eolas faoi cháilíocht na seirbhíse móibílí ar féidir leat a bheith ag súil léi agus tú ag fánaíocht. Ba cheart go mbeifeá in ann teacht ar an eolas sin i do chonradh agus ar shuíomh gréasáin an oibreora.

Aon uair a thrasnaíonn tú teorainn, ba cheart do d’oibreoir teachtaireacht uathoibríoch a sheoladh chugat saor in aisce ina mbeidh d’eolas bunúsach pearsantaithe praghsála faoi na muirir fánaíochta, lena n‑áirítear CBL, atá i bhfeidhm maidir le glaonna a dhéanamh agus a fháil, SMS a sheoladh agus seirbhísí fánaíochta sonraí rialáilte a úsáid. Ba cheart go n‑áireofaí san eolas sin freisin aon bheartas maidir le húsáid chóir a chuireann d’oibreoir i bhfeidhm, mar shampla má chuireann an t‑oibreoir teorainn leis an méid sonraí is féidir leat a úsáid agus tú ag fánaíocht. Ba cheart go n‑áireofaí inti freisin eolas faoi aon fhormhuirear a d’fhéadfaí a chur i bhfeidhm tar éis duit an teorainn ar mhéid sonraí sin a shroicheadh.  Ba cheart go n‑áireofaí sa teachtaireacht eolas faoi sheirbhísí áirithe nach bhfuil saor in aisce, amhail glao a chur ar bheolíne nó ar sheirbhísí custaiméara.

Is féidir leat a chur in iúl do d’oibreoir nach mian leat an t‑eolas sin a fháil.

Sa bhreis ar eolas praghsála, ní mór do d’oibreoir a chur in iúl duit i gcónaí go bhfuil glaonna chuig an uimhir aonair éigeandála Eorpach 112 saor in aisce agus an chaoi ar féidir leat rochtain a fháil ar sheirbhísí éigeandála ar bhealaí eile sa tír ina bhfuil tú ar cuairt. Maidir leis an teachtaireacht uathoibríoch, ba cheart nasc chuig leathanach gréasáin a bheith inti lenar féidir eolas a fháil faoi na bealaí cumarsáide éigeandála eile atá ar fáil sa tír ina bhfuil tú, mar shampla SMS éigeandála, feidhmchláir éigeandála agus a leithéid. Gheobhaidh tú an t‑eolas sin i gcónaí gach uair a théann tú isteach i mBallstát eile.

Cinnteoidh soláthraithe seirbhísí fánaíochta go gcuirfear fógra chugat nuair a shroichfidh tomhailt na seirbhísí fánaíochta sonraí 80 % den teorainn airgeadais nó den teorainn mhéid atá i bhfeidhm.

Chomh maith leis sin, cuirfidh soláthraithe seirbhísí fánaíochta fógraí ar fáil nuair a thomhlaíonn tú níos mó ná luach EUR 100 i dtréimhse bhilleála mhíosúil. Léireoidh an fógra an nós imeachta ba cheart duit a leanúint más mian leat leanúint de bheith ag úsáid seirbhísí fánaíochta.

Féadfaidh custaiméirí diúltú a bheith páirteach nó roghnú a bheith páirteach sa teachtaireacht sna teorainneacha sin trí fhógra a thabhairt dá n‑oibreoir.

I measc na nglaonna ar sheirbhísí breisluacha a d’fhéadfadh a bheith ann, tá glaonna ar chuideachtaí árachais, ar aerlínte, ar dheasca cabhrach seirbhíse do chustaiméirí etc. Áirítear ann freisin SMS a sheoladh le haghaidh cluichí agus siamsaíochta, amhail vóta a chaitheamh i gcomórtas cláir teilifíse, nó dul isteach i gcluiche. D‘fhéadfadh roinnt costas a bheith i gceist as glao a dhéanamh nó téacs a sheoladh chuig na huimhreacha sin ón mbaile nó d’fhéadfadh sé a bheith saor in aisce, ag brath ar an tseirbhís. Nuair a bhíonn tú ar an gcoigríoch agus tú ag glaoch ar uimhreacha seirbhíse breisluacha nó ag seoladh téacs chucu is iondúil go mbíonn táillí breise i gceist, táillí a bhféadfadh sé nach bhfuil coinne agat leo. D'fhéadfadh sé gur féidir glaoch a chur ar uimhir saor in aisce ón mbaile ach nach bhfuil glao ar an uimhir sin saor in aisce ar an gcoigríoch. Ar an gcaoi chéanna, mura mbíonn ort ach muirear beag a íoc nuair a ghlaonn tú ar uimhir ón mbaile, d’fhéadfadh sé a bheith níos costasaí nuair a ghlaonn tú ar an uimhir sin agus tú ar an gcoigríoch.

Tá sé d’aidhm ag na rialacha Fánaíochta cur leis an bhfeasacht go bhféadfadh uimhreacha seirbhíse breisluacha a bheith faoi réir muirir bhreise. Ba cheart go mbeifeá in ann teacht ar eolas faoi uimhreacha fóin seirbhíse breisluacha i do chonradh, ar leathanach gréasáin tiomnaithe, agus tríd an SMS a fhaigheann tú agus tú ag trasnú na teorann go tír eile san Aontas.

I gcás na nglaonna atá saor in aisce sa bhaile ach a d’fhéadfaí muirear a ghearradh orthu agus fánaíocht á déanamh, ní mór don oibreoir eolas faoin bhformhuirear le haghaidh uimhreacha fóin saor in aisce a chur ar fáil i leathanach gréasáin tiomnaithe, lena mbeidh eolas maidir le raonta uimhrithe le haghaidh seirbhísí breisluacha ann freisin.

Tá feidhm ag rialacha fánaíochta an Aontais maidir le líonraí móibíleacha talún agus na líonraí sin amháin. A fhad is atá tú nasctha go díreach le líonra móibíleach talún (e.g. ar aibhneacha, ar lochanna nó feadh an chósta) is féidir leat a bheith ag fánaíocht ar tháille baile fós. De ghnáth nuair a bhíonn tú ar long ar uisce oscailte nó ar eitilt, tá baol ann go nascfar tú le líonra neamh-thrastíre. Níl seirbhísí a chuirtear ar fáil trí chineálacha eile líonraí raidió neamh-thrastíre, mar shampla trí chórais satailíte ar bord long nó eitleán, faoi réir uasteorainneacha táillí ceangailteacha an chórais Fánaíochta ar Tháille Baile. Bíonn na seirbhísí sin costasach de ghnáth.

Nuair a bhíonn tú ag taisteal ar bhád nó eitleán, is féidir go gceanglófar d’fhón go huathoibríoch le líonra neamh-thrastíre satailíte.  Tá feidhm ag rialacha fánaíochta an Aontais maidir le líonraí móibíleacha talún agus na líonraí sin amháin. Chun tú a chosaint ó mhuirir cheilte, ba cheart go bhfaighfeá SMS lena dtabharfar foláireamh duit go bhfuil d’fhón ceangailte le líonra den sórt sin agus lena gcuirfear na táillí in iúl duit. Má leanann tú ar aghaidh ag úsáid d’fhón, nó má leanann aipeanna, lena n‑úsáidtear sonraí móibíleacha, de bheith á rith ar d’fhón agus má shroicheann tú luach EUR 50 de tháillí breise nó teorainn réamhshainithe eile, cuirfear stop leis na seirbhísí móibíleacha go huathoibríoch, ach amháin má shonraíonn tú féin a mhalairt. Cuireann na rialacha nua ceangal ar oibreoirí gach beart réasúnta a ghlacadh chun a gcustaiméirí a chosaint ar mhuirir bhreise. Féadfar a áireamh orthu sin an fhéidearthacht chun diúltú a bheith páirteach i bhfánaíocht ar eitleáin agus ar bháid agus bearta maidir le hoibriú líonra chun tosaíocht a thabhairt do líonraí talún a mhéid is féidir. Ba cheart d’oibreoirí a gcuid custaiméirí seirbhísí fánaíochta a chur ar an eolas faoin bhféidearthacht atá acu diúltú de láimh agus ar an toirt d’fhánaíocht a dhéanamh ar a ngléas sáis láimhe, bíodh sin trí na socruithe nó tríd an modh eitleáin a ghníomhachtú.

Agus tú ag dul isteach sa bhallstát a bhfuil cuairt á tabhairt air, gheobhaidh tú SMS fáilte ó do sholáthraí seirbhísí fánaíochta ina gcuirfear in iúl duit gur féidir glao saor in aisce a chur ar 112 i gcás éigeandála. Gheobhaidh tú nasc freisin chuig leathanach gréasáin ina bhfuil eolas faoi mhodhanna rochtana eile atá ar fáil sa bhallstát a bhfuil cuairt á tabhairt air, mar shampla, feidhmchlár éigeandála, SMS nó téacs fíor-ama. Mura bhfuil tú in ann guthghlao a chur ar ‘112’ féadfaidh tú na modhanna rochtana sin ar sheirbhísí éigeandála a úsáid.

I bhformhór na mBallstát, tá córais Chraoltóireachta Cille nó córais SMS suite in úsáid lenar féidir rabhaidh phoiblí a sheoladh chuig úsáideoirí deiridh fánaíochta gan gá le gníomh ar bith ón tomhaltóir. Seolann roinnt Ballstát rabhaidh phoiblí trí fheidhmchláir mhóibíleacha. Má thaistealaíonn tú chuig ceann de na Ballstáit sin, san SMS fáilte gheobhaidh tú nasc chuig leathanach gréasáin, áit a mínítear conas an feidhmchlár móibíleach a íoslódáil.

Ní léiríonn na freagraí sa doiciméad seo seasamh oifigiúil an Choimisiúin agus tá siad gan dochar dó agus níl iontu ach iarracht na rialacha fánaíochta a chur i láthair tomhaltóirí ar bhealach inrochtana. Ní dhéanann an Coimisiún dlí an Aontais a léirmhíniú ar bhealach ceangailteach. Is faoi na cúirteanna náisiúnta a chinntiú go gcuirtear an Rialachán chun feidhme i gceart agus is faoi Chúirt Bhreithiúnais na hEorpa atá sé na rialacha a léirmhíniú.