TFC agus caighdeánú

Is é caighdeánú an próiseas trína leagtar sonraíochtaí. 

Is éard is sonraíocht ann doiciméad ina leagtar amach na hairíonna comhaontaithe le haghaidh táirge, seirbhíse nó nós imeachta ar leith. In TFC, úsáidtear sonraíochtaí go príomha chun idir-inoibritheacht a uasmhéadú — cumas na gcóras oibriú le chéile. Tá sé sin ríthábhachtach chun a áirithiú go bhfanfaidh na margaí ar oscailt. Tugann sé an rogha is leithne is féidir de sheirbhísí agus do mhonaróirí chun tairbhe barainneachtaí scála. 

Ghlac an Coimisiún Teachtaireacht lena mbunaítear tosaíochtaí caighdeánaithe TFC (.pdf) mar chuid den phacáiste maidir le ‘Tionsclaíocht na hEorpa a Dhigitiú’.

Moltar sa Teachtaireacht plean ina bhfuil dhá shraith chun caighdeáin TFC atá éifeachtúil agus inbhuanaithe a chur in ord tosaíochta agus a chur ar fáil. Leis an gcaighdeánú sin, tabharfar aghaidh ar na dúshláin a bhaineann le digitiú an gheilleagair.

Is iad seo a leanas an dá shnáithe: 

1. liosta de bhloic thógála tosaíochta a shainaithint ina bhfuil caighdeánú feabhsaithe TFC an-phráinneach, gníomhaíochtaí a mholadh ina mbeidh táirgí insoláthartha nithiúla agus amlíne sna réimsí sin (5G, Idirlíon na Rudaí Nithiúla, an Chibearshlándáil, an Néalríomhaireacht agus Mórshonraí).
2. moltar próiseas polaitiúil ardleibhéil a mholadh, chun ceannaireacht a chur ar fáil agus a áirithiú trí chaighdeáin, lena gcothófar tiomantas ardleibhéil ó bhonn leathan geallsealbhóirí, lena n-áirítear ó earnáil na tionsclaíochta, ó eagraíochtaí a leagann síos caighdeáin, agus ón bpobal taighde, agus ó institiúidí an Aontais agus ó údaráis riaracháin náisiúnta.

Cuideoidh straitéis chaighdeánaithe an Aontais le dul i ngleic leis na dúshláin a bhaineann le digitiú an gheilleagair trí chur chuige AE i leith caighdeán a leagan amach. Áiritheofar leis sin go ndéanfar teicneolaíochtaí amhail an t-idirlíon, an intleacht shaorga agus ár bpríomhluachanna agus ár bpríomhleasanna daonlathacha, na rialacha maidir le cosaint sonraí, agus an chibearshlándáil a ionchorprú tuilleadh.

Cén fáth a bhfuil an idir-inoibritheacht chomh tábhachtach sin in TFC?

In TFC nua-aimseartha, braitheann luach seirbhíse gléas ar an gcumas cumarsáid a dhéanamh le gléasanna eile. Tugtar éifeacht an líonra air seo. Tá sé tábhachtach i mbeagnach gach réimse TFC. Cinntíonn sonraíochtaí go bhfuil táirgí a dhéanann monaróirí éagsúla in ann idiroibriú, agus go dtugtar an deis d’úsáideoirí a roghnú agus a mheascadh idir soláthraithe, táirgí nó seirbhísí éagsúla.

Cén ról atá ag an Aontas Eorpach sa chaighdeánú?

Tacaíonn an tAontas Eorpach le creat caighdeánaithe atá éifeachtach agus comhleanúnach, lena n-áirithítear go bhforbrófar caighdeáin ardcháilíochta go tráthúil. Eisíonn an Coimisiún Eorpach iarrataí ar chaighdeánú agus tacaíonn sé le hobair na nEagraíochtaí Eorpacha um Chaighdeánú ó thaobh airgeadais de: Institiúid Eorpach na gCaighdeán Teileachumarsáide (ETSI), an Coiste Eorpach um Chaighdeánú (CEN) agus Coiste Eorpach na gCaighdeán Leictriteicniúil (CENELEC). Ach, ní chuireann sé isteach ar an socrú caighdeánaithe arna dhéanamh ag tionscal nó Eagraíochtaí Náisiúnta um Chaighdeánú.

Cuireann tionscadail taighde agus nuálaíochta a fhaigheann maoiniú ón Aontas a dtorthaí ar fáil d’obair chaighdeánaithe roinnt eagraíochtaí socraithe caighdeán. IbPlean Rollach an Aontais Eorpaigh maidir le Caighdeánú TFC, tugtar forléargas ar na gníomhaíochtaí atá le déanamh chun tacú le beartais an Aontais.

Mar chuid den bheartas um chaighdeánú TFC, bunaíodh Ardán Il-gheallsealbhóirí Eorpach maidir le caighdeánú TFC in 2011.

Tá ról an chomhairleora agus na dtreoracha ag an MSP maidir le cúrsaí a bhaineann le beartas caighdeánaithe TFC agus maidir le tosaíochtaí a shocrú chun tacú le reachtaíocht agus beartais. Thairis sin, tugann sé comhairle maidir le sonraíochtaí teicniúla TFC a shainaithint lena n-úsáid sa soláthar poiblí arna fhorbairt ag Fóraim Dhomhanda TFC agus ag Cuibhreannais TFC, agus spreagann sé comhar níos fearr idir na gníomhaithe.

Foilsíodh Teachtaireacht in 2013 leis na Treoirlínte maidir le gaibhniú teicneolaíochta a sheachaint trí chaighdeáin oscailte a úsáid sa soláthar poiblí.