© DrAfter123 - DigitalVision Vectors via Getty.
Dan jimmarka l-bidu tal-kapaċità tal-UE u tal-Impriża Konġunta EuroHPC li tiġbed fondi mill-programmi Orizzont Ewropa, Ewropa Diġitali u l-Faċilità Nikkollegaw l-Ewropa li, flimkien mal-investiment tal-istati parteċipanti u l-Membri Privati tal-EuroHPC, se jkollhom valur ta’ madwar EUR 7 biljun. Dan se jsir bil-ħsieb li l-Ewropa ssir mexxejja dinjija fil-computing ta’ prestazzjoni għolja u fil-computing kwantistiku. Il-promozzjoni ta’ dawn iż-żewġ oqsma hija vitali, peress li huma riżorsa strateġika biex jixprunaw applikazzjonijiet innovattivi biex jifhmu u jfasslu soluzzjonijiet effiċjenti biex jindirizzaw ħafna sfidi soċjetali, xjentifiċi u industrijali kumplessi.
Superkompjuters
Investiment bħal dan ta’ EUR 7 biljun se jwassal biex l-Ewropa tilħaq il-fruntiera li jmiss tal-computing ta’ prestazzjoni għolja: l-akkwiżizzjoni ta’ superkompjuters fuq skala eksa. Dawn is-superkompjuters għandhom kapaċità ta’ aktar minn biljun operazzjoni fis-sekonda (meta mqabbla ma’ għaxar biljun operazzjoni kull sekonda ta’ apparat ordinarju tal-laptop). Il-Kummissjoni Ewropea tistenna wkoll li tiżviluppa l-ewwel kompjuters li jużaw il-proprjetajiet li huma l-bażi tal-mekkanika kwantistika. Tabilħaqq, bħala parti mill-għaxar snin diġitali u l-għan tagħna li jkollna infrastrutturi diġitali siguri u sostenibbli, qed nippjanaw li nibnu kompjuters kwantistiċi pilota tal-ogħla livell ta’ żvilupp tekniku sal-2025. Dawn il-kompjuters jaġixxu bħala aċċeleraturi interkonnessi mas-superkompjuters tal-Impriża Konġunta EuroHPC, li jiffurmaw magni “ibridi” li jħalltu l-aħjar mit-teknoloġiji tal-computing kwantistiku u klassiku.
Interkonnettività
Iżda l-investiment u l-attività mhux se jieqfu hemm. L-investiment f’kompjuters bħal dawn ma jkunx ta’ valur kbir, jekk ma jkun hemm l-ebda konnessjoni bejn il-magni u l-aċċess għall-utenti, u lanqas jekk ma jkun hemm l-ebda konnessjoni ta’ dawn il-magni mal-ispazji tad-data, Destination Earth, EOSC, AI u infrastrutturi diġitali oħra. Huwa għalhekk li l-Impriża Konġunta EuroHPC se tinvesti kemm fl-interkonnessjoni permezz ta’ networks terabit ta’ din l-infrastruttura tas-supercomputing, kif ukoll biex tippermetti aċċess mill-cloud għal għadd kbir ta’ utenti pubbliċi u privati minn kullimkien fl-Ewropa.
Applikazzjonijiet għall-ħajja
Fir-rigward tal-użu prattiku ta’ din l-infrastruttura interkonnessa tas-superkompjuters, l-investimenti tal-Impriża Konġunta EuroHPC fis-superkompjuters tal-ġenerazzjoni li jmiss se jippermettu l-iżvilupp ulterjuri ta’ applikazzjonijiet xjentifiċi u industrijali ġodda. Eżempji jinkludu l-mediċina ta’ preċiżjoni, l-iżvilupp ta’ mediċini u trattamenti ġodda, it-tibdil fil-klima, l-iżvilupp ta’ materjali ġodda, u l-bijoinġinerija, it-tewmin diġitali tad-Dinja u l-IA, fost ħafna oħrajn.
Ħiliet u involviment man-negozju
Is-superkompjuters malajr qed isiru parti mill-ħajja “ta’ kuljum”. Bħala tali, ir-Regolament se jara ż-żieda fl-investiment fil-ħiliet, fl-edukazzjoni u fit-taħriġ fl-użu ta’ computing ta’ prestazzjoni għolja biex ikun hemm aktar vantaġġ mill-opportunitajiet li s-supercomputing jista’ joffri lill-partijiet ikkonċernati Ewropej. B’mod partikolari, għandna l-għan li nħarrġu għadd kbir ta’ SMEs u utenti pubbliċi biex jagħmlu użu u jibbenefikaw mill-investimenti tagħna fis-supercomputing.
L-UE se tikkoinvesti wkoll mal-industrija fl-akkwist ta’ sistemi ddedikati u fl-iżvilupp ta’ applikazzjonijiet industrijali fuq skala kbira. L-impriża Konġunta EuroHPC se tiżgura li l-infrastruttura tas-supercomputing tal-UE tappoġġa applikazzjonijiet ġodda tal-IA, tipprovdi servizzi bbażati fuq il-cloud lil firxa wiesgħa ta’ utenti, u torbot b’mod effettiv mal-ispazji tad-data pubbliċi futuri.
Barra minn hekk, l-Impriża Konġunta tal-Computing ta’ Prestazzjoni Għolja Ewropew se toħloq Ċentri ta’ Eċċellenza tal-HPC li se jippromwovu l-użu tal-kapaċitajiet tal-computing fuq skala eksa. Iċ-ċentri Nazzjonali ta’ Kompetenza fl-HPC se jiġu appoġġati wkoll f’kull wieħed mill-Istati Parteċipanti tal-Impriża Konġunta EuroHPC biex itejbu d-dispożizzjonijiet tas-servizzi tal-HPC lill-industrija (inkluż lill-SMEs), lill-akkademja u lill-amministrazzjonijiet pubbliċi, filwaqt li jipprovdu soluzzjonijiet imfassla apposta għal varjetà wiesgħa ta’ utenti li se jrawmu adozzjoni usa’ tal-HPC fl-Ewropa. Dawn huma kollha elementi ewlenin tal-istrateġija diġitali usa’ tal-UE.
Attivitajiet teknoloġiċi
Bħalissa, l-Unjoni Ewropea ma tipproduċix proċessuri ta’ livell għoli li jistgħu jilħqu l-livelli ta’ prestazzjoni meħtieġa għal superkompjuters ta’ klassi dinjija. Għalhekk, l-Impriża Konġunta EuroHPC se tniedi l-programmi ta’ riċerka u innovazzjoni tagħna stess għall-iżvilupp ta’ teknoloġiji Ewropej ta’ livell għoli, pereżempju fl-Inizjattiva Ewropea tal-Proċessur (EPI).
L-impriża Konġunta EuroHPC se tiffoka wkoll fuq teknoloġiji HPC effiċjenti fl-użu tal-enerġija li se jkopru kemm is-settur tal-HPC kif ukoll setturi u swieq tat-teknoloġija usa’, bħal vetturi awtonomi, skala estrema, big data u applikazzjonijiet ibbażati fuq l-edge computing. Fi ftit snin, l-Ewropa se tkun tista’ tipproduċi teknoloġija kompetittiva li tista’ tiġi integrata fis-superkompjuters li se jkunu fis-suq globali. Dan huwa wkoll għan ewlieni għall-awtonomija diġitali tal-Ewropa u għat-tnaqqis tad-dipendenza tagħha fuq l-informatika tat-teknoloġija barranija.
Ħidma magħmula
Dan ix-xogħol kollu jsegwi mill-istabbiliment tal-ewwel Impriża Konġunta EuroHPC fl-2018 u l-allokazzjoni ta’ EUR 1.5 biljun li diġà saret fl-2019–2020 għall-akkwist ta’ infrastruttura tal-computing ta’ prestazzjoni għolja ta’ klassi dinjija u l-iżvilupp tat-teknoloġija u l-applikazzjonijiet tal-HPC.
Dan l-investiment diġà ra l-akkwiżizzjoni ta’ 7 superkompjuter ta’ klassi dinjija, inklużi s-superkompjuters fuq skala peta tagħna: Vega fis-Slovenja, Discoverer fil-Bulgarija, Karolina fiċ-Ċekja, MeluXina fil-Lussemburgu (ikklassifikat in-numru 4 fid-dinja għall-effiċjenza enerġetika tagħha), Deucalion fil-Portugall, u s-superkompjuters fuq skala pre-eksa tagħna: Leonardo fl-Italja u LUMI fil-Finlandja. Bħalissa għaddejja l-akkwiżizzjoni tat-tmien superkompjuter fuq skala pre-eksa.
Tnejn minn dawn, Vega fis-Slovenja u MeluXina fil-Lussemburgu daħlu fis-servizz, bil-ħamsa l-oħra jibdew joperaw fl-2021 u fl-2022.
Sfond
L-impriża Konġunta Ewropea għall-Computing ta’ Prestazzjoni Għolja (EuroHPC JU) hija entità legali u ta’ finanzjament, maħluqa fl-2018 u li tinsab fil-Lussemburgu. L-impriża Konġunta EuroHPC kisbet l-awtonomija f’Settembru 2020. L-impriża Konġunta EuroHPC tippermetti lill-Unjoni Ewropea u lill-pajjiżi parteċipanti fl-EuroHPC jikkoordinaw l-isforzi tagħhom u jiġbru flimkien ir-riżorsi tagħhom bl-għan li l-Ewropa ssir mexxejja dinjija fil-computing ta’ prestazzjoni għolja (HPC).
L-impriża Konġunta EuroHPC hija magħmula mill-membri li ġejjin: l-Unjoni Ewropea, irrappreżentata mill-Kummissjoni, l-Istati Membri, il-pajjiżi assoċjati ma’ Orizzont Ewropa, il-Programm Ewropa Diġitali jew il-Faċilità Nikkollegaw l-Ewropa, l-assoċjazzjonijiet li jirrappreżentaw l-entitajiet kostitwenti tagħhom, u organizzazzjonijiet oħra b’involviment espliċitu u attiv biex jipproduċu riżultati tar-riċerka u l-innovazzjoni fil-qasam tal-computing ta’ prestazzjoni għolja jew tal-computing kwantistiku.
Il-governanza tal-Impriża Konġunta EuroHPC hija żgurata minn żewġ korpi: Bord ta’ Tmexxija, u Bord Konsultattiv Industrijali u Xjentifiku. Il-Bord tat-Tmexxija se jkun magħmul minn rappreżentanti tal-Unjoni Ewropea (50 % tad-drittijiet tal-vot) u mill-Istati Parteċipanti u huwa responsabbli għat-tfassil tal-politika strateġika u għad-deċiżjonijiet ta’ finanzjament relatati mal-attivitajiet tal-Impriża Konġunta, inklużi l-attivitajiet kollha tal-akkwist pubbliku.
Il-Bord Konsultattiv Industrijali u Xjentifiku se jinkludi rappreżentanti tad-dinja akkademika u tal-industrija bħala utenti u fornituri tat-teknoloġija. Jenħtieġ li jagħti pariri indipendenti lill-Bord tat-Tmexxija fuq l-Aġenda Strateġika ta’ Riċerka u ta’ Innovazzjoni, fuq l-akkwist u t-tħaddim tas-supercomputers li jkunu proprjetà tal-Impriża Konġunta, fuq il-programm tal-attivitajiet tat-tisħiħ u t-twessigħ tal-kapaċità u fuq il-programm tal-attivitajiet ta’ federazzjoni, ta’ konnettività u ta’ kooperazzjoni internazzjonali.