Jülich Forschungszentrum
Jupiter se jkun l-ewwel kompjuter fuq skala eksa tal-Ewropa — b’kapaċità ta’ aktar minn biljun biljun kalkolu kull sekonda. Ladarba jkun kompletament installat u operattiv fuq il-kampus tal-Forschungszentrum Jülich (Ċentru ta’ Supercomputing ta’ Jülich) fl-2023 se jara s-supercomputing Ewropew iseħħ l-ewwel fid-dinja. Huwa pass importanti ‘l quddiem għas-supercomputing fl-Ewropa u vantaġġ enormi għax-xjenza Ewropea.
Bħala tali, b’xi wħud mill-akbar qawwa komputazzjonali fid-dinja, JUPITER se jappoġġa l-iżvilupp ta’ mudelli ta’ preċiżjoni għolja ta’ sistemi kumplessi. Dawn il-mudelli se jissimulaw kundizzjonijiet u soluzzjonijiet għal sfidi bħat-tibdil fil-klima u, l-iskoperta tal-mediċini, id-dekodifikazzjoni tal-moħħ tal-bniedem, l-iżvilupp ta’ sistemi ta’ twissija bikrija tat-tsunami kif ukoll il-kontribut għall-ħolqien ta’ produzzjoni sostenibbli tal-enerġija.
Dan se jippermetti wkoll l-użu intensiv tal-intelliġenza artifiċjali u l-analiżi ta’ volumi ta’ data estremament kbar inkluż għall-inizjattiva Destinazzjoni d-Dinja. Din l-inizjattiva se tiżviluppa fuq skala globali tewmin diġitali preċiż ħafna tad-Dinja biex tifhem aħjar it-tibdil fil-klima u l-avvenimenti estremi tat-temp u l-impatti tagħhom, u timmonitorja u tbassar l-interazzjoni bejn il-fenomeni naturali u l-attivitajiet tal-bniedem fuq skala mingħajr preċedent.
Din il-qawwa komputazzjonali massiva se titfassal b’kunsiderazzjoni qawwija għas-sostenibbiltà u s-supercomputing ekokonxju. Se titħaddem b’elettriku ekoloġiku, u se titkessaħ b’sistema ta’ tkessiħ tal-ilma effiċjenti fl-użu tal-enerġija.
Jupiter se jkun disponibbli biex iservi firxa wiesgħa ta’ utenti Ewropej, irrispettivament minn fejn jinsabu fl-Ewropa, fil-komunitajiet xjentifiċi, kif ukoll fl-industrija, u fis-settur pubbliku. L-aċċess għar-riżorsi tal-informatika tal-magna l-ġdida se jkun ġestit b’mod konġunt mill-Impriża Konġunta EuroHPC u l-Ġermanja.
Dan is-superkompjuter se jkollu baġit massimu ta’ EUR 500 miljun u se jkun kofinanzjat 50 % mill-Unjoni Ewropea u 50 % mill-gvern Ġermaniż (f’partijiet indaqs mill-Ministeru Federali Ġermaniż tal-Edukazzjoni u r-Riċerka (BMBF), u l-Ministeru tal-Kultura u x-Xjenza tal-Istat ta’ Nordrhein-Westfalen (MKW NRW).
Il-passi li jmiss
Il-Ftehim ta’ akkoljenza, li issa ġie ffirmat, jistabbilixxi t-termini u l-kundizzjonijiet għal kull parti. Il-proċess tal-akkwist għal dan is-superkompjuter il-ġdid se jiġi ġestit mill-Impriża Konġunta EuroHPC u għandu jitnieda dalwaqt.
Sfond
F’Ġunju 2022, l-Impriża Konġunta EuroHPC ħabbret l-għażla ta’ siti ġodda biex jospitaw superkompjuters ġodda ta’ klassi dinjija fil-Ġermanja, fil-Polonja, fl-Irlanda, fil-Greċja u fl-Ungerija. Dawn l-entitajiet ospitanti ntgħażlu bħala riżultat ta’ żewġ sejħiet għal espressjoni ta’ interess imnedija f’Diċembru 2021.
Sabiex l-Ewropa tiġi mgħammra b’infrastruttura tas-supercomputing minn ta’ quddiem fid-dinja, l-Impriża Konġunta EuroHPC diġà akkwistat tmien superkompjuters, li jinsabu madwar l-Ewropa. Sitt superkompjuters issa huma operazzjonali: LUMI fil-Finlandja, LEONARDO fl-Italja, Vega fis-Slovenja, MeluXina fil-Lussemburgu, Discoverer fil-Bulgarija u Karolina fir-Repubblika Ċeka. Għaddejjin ukoll żewġ superkompjuters oħra: MareNostrum5 fi Spanja u Deucalion fil-Portugall.