Il-leġiżlazzjoni tal-UE dwar id-drittijiet tal-awtur

Bl-istabbiliment ta’ standards armonizzati, il-liġi tal-UE dwar id-drittijiet tal-awtur tnaqqas id-diskrepanzi nazzjonali, u tiggarantixxi l-livell ta’ protezzjoni meħtieġ biex jitrawmu l-kreattività u l-investiment fil-kreattività. Standards armonizzati jippromwovu d-diversità kulturali u jġibu aċċess aħjar għall-konsumaturi u n-negozji għall-kontenut u s-servizzi diġitali madwar l-Ewropa. 

L-acquis tal-UE

Il-qafas regolatorju tal-UE għad-drittijiet tal-awtur u d-drittijietrelatati (acquis) jikkonsisti minn:

• Direttiva dwar l-armonizzazzjoni ta’ ċerti aspetti ta’ drittijiet tal-awtur u drittijiet relatati fis-soċjetà tal-informazzjoni (iktar’il quddiemid-“Direttiva InfoSoc”), 22 ta’ Mejju 2001
• Direttiva dwar dritt ta’ kiri u dritt ta’ self u dwar ċerti drittijiet relatati mad-drittijiet tal-awtur fil-qasam tal-proprjetà intellettwali (iktar’il quddiem id-“Direttiva dwar il-Kiri u s-Self”), 12 ta’ Diċembru 2006
• Direttiva dwar id-dritt tal-bejgħ mill-ġdid għall-benefiċċju tal-awtur ta’ xogħol oriġinali tal-arti (“Direttiva dwar id-Dritt tal-Bejgħ mill-Ġdid”), 27 ta’ Settembru 2001
• Direttiva dwar il-koordinazzjoni ta’ ċerti regoli dwar id-drittijiet tal-awtur u drittijiet relatati mad-drittijiet tal-awtur applikabbli għax-xandir bis-satellita u t-trażmissjoni mill-ġdid bil-cable (“id-Direttiva dwar is-Servizzi bil-Kejbil u bis-Satellita”), 27 ta’ Settembru 1993
• Direttiva dwar il-protezzjoni legali ta’ programmi tal-kompjuter (iktar’il quddiem id-“Direttiva dwar is-Software”), 23 ta’ April 2009
• Id-Direttiva dwar l-infurzar tad-dritt tal-proprjetà intellettwali (“IPRED”), 29 ta’ April 2004
• Direttiva dwar il-protezzjoni legali ta’ databases (“Direttiva dwar bażijiet ta’data”), 11 ta’ Marzu 1996
• Direttiva dwar il-perjodu ta’ protezzjoni tad-drittijiet tal-awtur u ta’ ċerti drittijiet relatati li temenda d- Direttiva preċedenti tal-2006 (“id-Direttiva dwar it-Termini”), 27 ta’ Settembru 2011
• Direttiva dwar ċerti użi permessi ta’ xogħlijiet orfni (“id-Direttiva dwar ix-Xogħlijiet Orfni”), il-25 ta’ Ottubru 2012
• Direttiva dwar l-immaniġġjar kollettiv tad-drittijiet tal-awtur u drittijiet relatati u ħruġ ta’ liċenzji multiterritorjali ta’ drittijiet f’xogħlijiet mużikali għall-użu online fis-suq intern (“id-Direttiva CRM”), 26 ta’ Frar 2014
• Direttiva dwar ċerti użi permessi ta’ ċerti xogħlijiet u materjal ieħor protett bid-drittijiet tal-awtur u drittijiet relatati għall-benefiċċju ta’ persuni għomja, b’diżabbiltà fil-vista jew li b’xi mod ieħor għandhom diffikultà biex jaqraw materjal stampat (Direttiva li timplimenta t-Trattat ta’ Marrakech fl-UE), 13 ta’ Settembru 2017
• Regolament dwar l-iskambju transfruntier bejn l-Unjoni u pajjiżi terzi ta’ kopji b’format aċċessibbli ta’ ċerti xogħlijiet u materjal ieħor protett bid-drittijiet tal-awtur u drittijiet relatati għall-benefiċċju ta’ persuni għomja, b’diżabbiltà fil-vista jew li b’xi mod ieħor għandhom diffikultà biex jaqraw materjal stampat (Regolament li jimplimenta t-Trattat ta’ Marrakech fl-UE), 13 ta’ Settembru 2017
• Ir-Regolament dwar il-portabbiltà transfruntiera tas-servizzi tal-kontenut online fis-suq intern (“ir-Regolament dwar il-Portabbiltà”), l-14 ta’ Ġunju 2017
• Direttiva dwar id-drittijiet tal-awtur u drittijiet relatati fis-Suq Uniku Diġitali (“id-Direttiva DSM”), 17 ta’ April 2019
• Direttiva dwar l-eżerċizzju tad-drittijiet tal-awtur u drittijiet relatati applikabbli għal ċerti trażmissjonijiet online ta’ organizzazzjonijiet tax-xandir u għal trażmissjonijiet mill-ġdid ta’ programmi tat-televiżjoni u tar-radju (“Satellita u Cable II”), 17 ta’ April 2019

Tliet strumenti addizzjonali (Direttiva 87/54/KE,Deċiżjoni tal-Kunsill 94/824/KE u Deċiżjoni tal-Kunsill96/644/KE) jarmonizzaw il-protezzjoni legali ta’ topografiji ta’ prodotti semikondutturi. Barra minn hekk, id- Direttiva dwar il-Kummerċ Elettroniku u d- Direttiva dwar l-Aċċess Kundizzjonali fihom ukoll dispożizzjonijiet rilevanti għall-eżerċizzju u l-infurzar tad-drittijiet tal-awtur.

L-għan ġenerali fl-isforzi ta’ armonizzazzjoni tal-UE huwa li l-prodotti protetti mid-drittijiet tal-awtur (eż. kotba, mużika, films, softwer eċċ.) u s-servizzi (eż. servizzi li joffru aċċess għal dawn il-prodotti) ikunu jistgħu jiċċaqilqu liberament fis-suq intern.

Il-Qafas Internazzjonali

Ħafna mid-direttivi tal-UE jirriflettu l-obbligi tal-Istati Membri skont il-Konvenzjoni ta’ Berna u l-Konvenzjoni ta’ Ruma, kifukoll l-obbligi tal-UE u l-Istati Membri tagħha skont il- Ftehim “TRIPs” tal-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ u ż-żewġ Trattati tal-Internet tal-Organizzazzjoni Dinjija tal-Proprjetà Intellettwali tal-1996 (it-Trattat tal-WIPOdwar id-Drittijiet tal- Awtur u t-Trattat tal- WIPO dwar il-Prestazzjonijiet u l-Fonogrammi).

F’dawn l-aħħar snin l-UE ffirmat żewġ Trattati oħra tal-WIPO: it- Trattat ta’ Beijing dwar il-Protezzjoni tal-Prestazzjonijiet Awdjoviżivi u t- Trattat ta’ Marrakexx biex jiġi Ffaċilitat l-Aċċess għal Xogħlijiet Pubblikati għal Persuni Għomja, b’Diżabbiltà fil-Vista jew li b’xi mod ieħor għandhom Diffikultà biex Jaqraw Materjal Stampat.

Barra minn hekk, il-ftehimiet ta’ kummerċ ħieles, li l-UE kkonkludiet ma’ għadd kbir ta’ pajjiżi terzi, jirriflettu ħafna dispożizzjonijiet tal-liġi tal-UE.

Implimentazzjoni tal-qafas tal-UE

Il-Kummissjoni timmonitorja l-implimentazzjoni f’waqtha u korretta tal-liġi tal-UE dwar id-drittijiet tal-awtur u, f’dawn l -aħħar snin, il-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea (QĠUE) żviluppat korp sostantiv ta’ ġurisprudenza li tinterpreta d-dispożizzjonijiet tad-Direttivi.

Dan ikkontribwixxa b’mod sinifikanti għall-applikazzjoni konsistenti tar-regoli dwar id-drittijiet tal-awtur madwar l-UE.