Algemene beginselen van de AVMSD

Technologische neutraliteit

De richtlijn audiovisuele mediadiensten (AVMSD) heeft betrekking op alle diensten met audiovisuele inhoud, ongeacht de technologie die wordt gebruikt om de inhoud te leveren. De regels zijn van toepassing, ongeacht of u nieuws of andere audiovisuele inhoud bekijkt op tv, internet, kabel of uw mobiele apparaat. Rekening houdend met de mate van keuze en gebruikerscontrole over diensten, maakt de AVMSD onderscheid tussen lineaire (televisie-uitzendingen) en niet-lineaire (on-demand) diensten.

Gegradueerde regelgeving

Het onderscheid tussen traditionele tv-zenders en diensten op aanvraag vormt de basis voor een tweeledige regelgevingsaanpak. De richtlijn erkent een reeks maatschappelijke kernwaarden die van toepassing zijn op alle audiovisuele mediadiensten. Het biedt echter een lichtere regelgeving voor diensten op aanvraag waar de gebruikers een actievere rol spelen en beslissen over de inhoud en het tijdstip van het bekijken.

Alle audiovisuele mediadiensten moeten voldoen aan het basisniveau van verplichtingen op de volgende gebieden:

• identificatie van aanbieders van mediadiensten
• verbod op het aanzetten tot haat
• toegankelijkheid voor mensen met een handicap
• kwalitatieve eisen voor commerciële communicatie
• sponsoring
• productplaatsing

Er zijn strengere regels vastgesteld op het gebied van reclame en bescherming van minderjarigen voor televisie-uitzendingen vanwege hun impact op de samenleving.

Toepassingsgebied

Audiovisuele mediadiensten

Audiovisuele mediadiensten zijn:

• televisie-uitzending;
• inhoud die door kijkers („on-demand”) is geselecteerd via een elektronisch communicatienetwerk (meestal verbonden tv’s, mobiele apparaten of internet) voor het bekijken op een tijdstip van hun keuze;
• audiovisuele reclame.

Meer in het bijzonder wordt dergelijke inhoud verstrekt:

• commercieel, d.w.z. niet op websites van particulieren;
• voor het grote publiek, d.w.z. zonder enige vorm van particuliere correspondentie;
• als programma, met uitzondering van websites die audiovisuele ondersteunende elementen bevatten, zoals grafische elementen of korte advertenties;
• onder de redactionele verantwoordelijkheid van een aanbieder van mediadiensten — wat betekent dat zij de selectie en organisatie van de programma’s controleren.

Televisie-uitzendingen — lineaire diensten

Programma’s die door een mediadienstverlener op een gepland tijdstip worden aangeboden en tegelijkertijd door kijkers worden bekeken.

Regels van de richtlijn die alleen van toepassing zijn op televisie-uitzendingen:

• evenementen van groot belang en korte nieuwsberichten (hoofdstuk V)
• quota voor de promotie en distributie van Europese televisieprogramma’s (hoofdstuk VI)
• termijnen voor televisiereclame en telewinkelen (hoofdstuk VII)
• strengere regels voor de bescherming van minderjarigen (hoofdstuk VIII)
• recht van antwoord (hoofdstuk IX)

Diensten op aanvraag — niet-lineaire diensten

Programma’s gebruikers kiezen uit een catalogus aangeboden door de aanbieder van mediadiensten, om te bekijken op hun eigen gemak.

Regels van de richtlijn die alleen van toepassing zijn op diensten op aanvraag (hoofdstuk IV):

• bescherming van minderjarigen (artikel 12)
• algemene promotie en distributie van Europese werken (artikel 13)

Gemeenschappelijke regels

De richtlijn bevat de volgende regels die van toepassing zijn op zowel televisie-uitzendingen als inhoud op aanvraag:

• aanmoediging van coregulering en zelfregulerende regelingen (artikel 4, lid 7)
• identificatie van de aanbieder van mediadiensten (artikel 5)
• aanzetten tot haat (artikel 6)
• toegankelijkheid voor personen met een handicap (artikel 7)
• doorgifte van cinematografische werken (artikel 8)
• vereisten voor audiovisuele commerciële communicatie (artikel 9)
• sponsoring (artikel 10)
• productplaatsing (artikel 11)

Vrijheid van ontvangst & doorgifte

EU-regeringen mogen niet beperken welke uitzendingen mensen kunnen ontvangen of welke programma’s buitenlandse omroepen in hun land kunnen doorsturen als de uitzendingen voldoen aan de EU-richtlijn audiovisuele mediadiensten in het land waar ze vandaan komen. In geval van geschillen tussen landen waar omzeiling van regels plaatsvindt, bevat de richtlijn een procedure in twee fasen.

EU-regeringen kunnen de ontvangst van bepaalde inhoud beperken, zoals het aanzetten tot haat, die misschien niet verboden is in het land van herkomst, maar in strijd is met lokale wetten.

Eventuele beperkingen moeten eerst door de Commissie worden goedgekeurd volgens een vastgestelde procedure en zijn alleen in uitzonderlijke omstandigheden toegestaan.

• voor televisie-uitzendingen (artikel 3, leden 2 tot en met 3) moet er sprake zijn van kennelijke en ernstige schendingen van de menselijke waardigheid (aanzetten tot haat) of kinderen (bv. pornografie, gratis geweld).
• voor inhoud op aanvraag (artikel 3, leden 4 tot en met 6) zijn beperkingen ook gerechtvaardigd wanneer zij een ernstig risico vormen voor andere aspecten van openbare orde, gezondheid of veiligheid, of voor consumenten.

Beperkingen moeten evenredig zijn en alleen in het land van ontvangst worden toegepast. Het land waar de inhoud afkomstig is, moet vooraf worden meegedeeld.

De richtlijn bevat een procedure in twee fasen voor geschillen tussen landen in geval van ontwijking van strengere regels:

Niet-bindend verzoek

Indien een land bezwaar maakt tegen de inhoud van een buitenlandse televisie-uitzending die geheel of grotendeels erop gericht is, kan het de autoriteiten van het land van herkomst van de omroep verzoeken een niet-bindend verzoek te richten aan de omroeporganisatie om zich te houden aan de regels van het beoogde land. Factoren die bepalen of een land „gericht” is, zijn onder meer: herkomst van reclame- of abonnementsinkomsten, hoofdtaal, gerichte reclame en meer.

Bindende beperkingen

Als de omroeporganisatie de regels van het land van bezwaar ontwijkt, kunnen de autoriteiten daar bindende beperkingen opleggen met voorafgaande toestemming van de Commissie en mits de maatregelen uitsluitend een reactie zijn op de ontwijking. Bindende maatregelen kunnen bestaan uit een verbod op doorgifte (kabel, terrestrische, IPTV), reclame voor uitzendingen of programma’s, reclame voor lokale bedrijven (onder eigen jurisdictie), publicatie in gedrukte of elektronische programmagidsen of verkoop van abonnementen/smartcards voor betaaltelevisie.

Strengere regels

Het staat de lidstaten vrij meer gedetailleerde of strengere regels toe te passen op door de AVMSD gecoördineerde gebieden op aanbieders van mediadiensten die onder hun bevoegdheid vallen, mits die regels in overeenstemming zijn met de algemene beginselen van het EU-recht.

Als voorbeeld kunnen de lidstaten meer gedetailleerde of strengere regels voor televisiereclame vaststellen. Deze regels moeten echter in overeenstemming zijn met het EU-recht en niet van toepassing zijn op de doorgifte van uitzendingen die afkomstig zijn uit andere lidstaten.

Het staat de lidstaten ook vrij gedetailleerdere of strengere regels met betrekking tot televisiereclame te handhaven of vast te stellen om ervoor te zorgen dat de belangen van televisiekijkers volledig en naar behoren worden beschermd. In bepaalde omstandigheden kunnen zij verschillende voorwaarden vaststellen voor televisieomroepen die onder hun bevoegdheid vallen.

Transparantievereisten

De AVMSD verplicht de lidstaten ervoor te zorgen dat gebruikers te allen tijde gemakkelijk en rechtstreeks toegang hebben tot informatie over de aanbieder van mediadiensten. Gebruikers van de dienst moeten toegang hebben tot de naam en het adres van de aanbieder, met inbegrip van zijn elektronische adres of website en de bevoegde regelgevende of toezichthoudende autoriteit.

Jurisdictie

De autoriteiten van elk EU-land moeten ervoor zorgen dat alle audiovisuele mediadiensten die daar afkomstig zijn, voldoen aan hun eigen nationale regels ter uitvoering van de richtlijn audiovisuele mediadiensten. Het systeem zorgt er ook voor dat omroepen die gevolgen hebben voor het EU-publiek onder de richtlijn vallen, zelfs als ze niet in de EU zijn gevestigd. EU-autoriteiten kunnen macht uitoefenen via up-links op hun grondgebied of via satellietcapaciteit.

Land van herkomst principe

Aanbieders hoeven zich alleen aan de regels van een lidstaat te houden in plaats van in meerdere landen, waardoor het eenvoudiger wordt voor dienstverleners, met name degenen die grensoverschrijdende activiteiten willen ontplooien.

Als een EU-land nationale regels vaststelt die strenger zijn dan de richtlijn, zoals het vrij is, kunnen deze alleen worden toegepast op aanbieders in dat rechtsgebied.

Hoe wordt de jurisdictie beslist?

Om gevallen van dubbele jurisdictie of afwezigheid van jurisdictie te voorkomen, valt elke aanbieder van mediadiensten onder de jurisdictie van één en slechts één EU-land in de zin van de richtlijn.

Dit hangt voornamelijk af van waar hun centrale administratie zich bevindt en waar managementbeslissingen worden genomen over de programmering of selectie van inhoud. Andere criteria zijn de locatie van het personeel en elke satelliet-uplink, en het gebruik van de satellietcapaciteit van een land.