AI-excellentie: Bouwen aan strategisch leiderschap in high-impact sectoren

De herziening van het gecoördineerde plan inzake AI heeft tot doel de EU-maatregelen op het gebied van KI nauwer af te stemmen op de Europese Green Deal en de respons van de EU op de COVID-19-pandemie. Daarbij wordt ook rekening gehouden met marktontwikkelingen en lopende acties in de lidstaten.

In het gecoördineerde plan zijn zeven sectorale actiegebieden vastgesteld: milieu, gezondheid, robotica, publieke sector, binnenlandse zaken, vervoer en landbouw. Zij stelt voor elk van deze gebieden een reeks gemeenschappelijke acties voor.

Omgeving

AI-technologieën kunnen Europa helpen bij het bereiken van zijn Green Deal- doelstellingen. AI kan bijvoorbeeld helpen de overgang naar een circulaire economie te vergemakkelijken, de integratie en het beheer van het energiesysteem te verbeteren en de energie-efficiëntie van gebouwen te optimaliseren. AI kan ook volledig nieuwe oplossingen mogelijk maken die niet mogelijk waren onder andere technologieën.

AI zelf heeft echter een aanzienlijke ecologische voetafdruk, met name op het gebied van energieverbruik, en er is actie nodig om dit te beperken.

Voorbeelden van acties zijn:

• ondersteuning van onderzoek naar groenere AI door het energieverbruik van AI-technologieën aan te pakken via het Horizon Europa-programma
• zoeken naar doeltreffende manieren om kernprestatie-indicatoren te definiëren om de positieve en negatieve milieueffecten van KI vast te stellen en te meten

Gezondheid

De EU is een wereldleider in de toepassing van AI in gezondheid en gezondheidszorg. AI-technologieën kunnen bijvoorbeeld de lasten voor zorgstelsels verlichten, ziekenhuisworkflows verbeteren, de efficiëntie en effectiviteit van klinische proeven verbeteren en de ontdekking van nieuwe geneesmiddelen ondersteunen. De COVID-19-pandemie heeft het belang van AI voor gezondheid en zorg verder versterkt en de EU en haar lidstaten lessen gegeven over de voordelen van verdere samenwerking op dit gebied.

Voorbeelden van acties zijn:

• opzetten van test- en experimenteerfaciliteiten (TEF’s) voor AI- en roboticatechnologieën die in de gezondheidszorg worden gebruikt 
• maatregelen nemen om de grensoverschrijdende uitwisseling van gezondheidsinformatie uit te breiden;

Robotica

Robotica aangedreven door KI helpen de productiviteit, het concurrentievermogen, de veerkracht en de open strategische autonomie van de EU te vergroten en tegelijkertijd een open economie in de gedigitaliseerde wereld in stand te houden. De invoering van op AI gebaseerde robotica zal de ontwikkelingen in de EU-robotindustrie aanwakkeren en het scala aan activiteiten waarin robots opereren uitbreiden, waardoor de samenwerking tussen mens en robot toeneemt.

Voorbeelden van acties zijn:

• ondersteunen van onderzoek en innovatie naar de volgende generatie AI-gestuurde robotica
• versterking van bestaande en toekomstige initiatieven in deze sector, zoals het Europees partnerschap inzake AI, gegevens en robotica

Publieke sector

AI-toepassingen kunnen bijdragen tot betere overheidsdiensten door de interactie tussen burgers en overheden te verbeteren en slimmere analytische capaciteiten mogelijk te maken. Door de vroege adoptie van AI kan de publieke sector een leider zijn in het gebruik van AI die veilig, betrouwbaar en duurzaam is. De Europese overheidssector kan zijn sterke collectieve koopkracht gebruiken om als katalysator te fungeren en de vraag naar betrouwbare KI te stimuleren.

Voorbeelden van acties zijn:

• lancering van het programma Adopt AI om de overheidsopdrachten voor AI-systemen in Europa te versnellen;
• het ontwerpen van een dataruimte voor overheidsopdrachten met een uitgebreid overzicht van de markten voor overheidsopdrachten in de EU.

Binnenlandse zaken

Als AI-systemen worden ontworpen en gebruikt in overeenstemming met democratische systemen en grondrechten, kunnen KI-systemen een centrale technologie worden om het werk van de autoriteiten op het gebied van binnenlandse zaken te ondersteunen. Rechtshandhavingsinstanties moeten met name kunnen optreden in een snel veranderend en evoluerend crimineel landschap om de bescherming en veiligheid van alle personen te verbeteren.

 Het is echter belangrijk te benadrukken dat AI-systemen geen vervanging zijn voor dergelijke autoriteiten.  

Voorbeelden van acties zijn:

• een oproep doen voor een specifieke gemeenschappelijke Europese ruimte voor veiligheidsgegevens voor rechtshandhaving
• doorgaan met de financiering van onderzoek en innovatie op het gebied van KI voor toepassingen die op Europees niveau zijn gebaseerd en de grondrechten en de waarden van de EU volledig eerbiedigen.

Vervoer

AI en automatisering zijn van cruciaal belang voor het transport van de toekomst. Ze kunnen helpen de efficiëntie en veiligheid van het vervoer te verbeteren, capaciteitsgebruik en verkeersstromen te optimaliseren en technologie en taalinteroperabiliteit te vergemakkelijken.

Voorbeelden van acties zijn:

• ontwikkeling van een AI-routekaart over mobiliteit
• tot vaststelling van uitvoeringshandelingen voor technische specificaties voor geautomatiseerde voertuigen en volledig geautomatiseerde voertuigen

Landbouw

AI en andere digitale technologieën hebben het potentieel om de efficiëntie van de landbouwbedrijven te verhogen. En ze kunnen de economische en ecologische duurzaamheid verbeteren. AI-aangedreven oplossingen en robots kunnen boeren in de veeteelt ondersteunen, zorgen voor dierenwelzijn en het fokken, oogsten van gewassen, wieden en meer.

Voorbeelden van acties zijn:

• bevordering van de landbouw als een van de belangrijkste gebieden die onder het initiatief Europese digitale-innovatiehubs vallen
• invoering van een gemeenschappelijke Europese landbouwdataruimte ter ondersteuning van betrouwbare bundeling en uitwisseling van gegevens