Przedsiębiorstwa typu start-up i scale-up odgrywają kluczową rolę w gospodarce i społeczeństwie Europy, co miało miejsce przed kryzysem związanym z COVID-19 i w jego trakcie, a tym bardziej w okresie po pandemii COVID-19. Nie można zaniżać roli, jaką przedsiębiorstwa typu start-up mogą odegrać w wychodzeniu z obecnego kryzysu i przyspieszeniu transformacji ekologicznej i cyfrowej: mają one udowodnioną zdolność do opracowywania przełomowych innowacji w odpowiedzi na rzeczywiste potrzeby, tworzenia nowych miejsc pracy i tworzenia synergii z silnymi europejskimi tradycyjnymi gałęziami przemysłu.
W niedawnym komunikacie w sprawie cyfrowego kompasu Komisja zaproponowała cel na 2030 r. polegający na podwojeniu liczby jednorożców w UE. Cel ten można osiągnąć poprzez działania takie jak działania, które tworzą korzystniejsze warunki dla przedsiębiorstw typu start-up na wszystkich etapach ich cyklu życia, na przykład poprzez uproszczenie procesów zakładania przedsiębiorstw w celu przyciągania talentów, korzystania z opcji na akcje, udziału w zamówieniach publicznych. Na szczeblu państw członkowskich dostęp do finansowania wzrostu ma kluczowe znaczenie – krajowi decydenci mogą podejmować działania zwiększające europejski kapitał ryzyka dostępny dla przedsiębiorstw typu start-up wchodzących w fazę wzrostu.
Obecnie jednak założyciele przedsiębiorstw typu start-up stoją w obliczu poważnych wyzwań bezpośrednio związanych z kryzysem związanym z COVID-19. Na przykład zgodnie ze sprawozdaniem na temat stanu europejskiej technologii prawie połowa europejskich założycieli miała trudności z pozyskaniem finansowania w 2020 r., co dla wielu z nich zostało spotęgowane wyzwaniem, jakim jest spadek sprzedaży spowodowany kryzysem związanym z COVID-19. Zgodnie z tym samym sprawozdaniem w 20 państwach członkowskich UE finansowanie pozyskane przez przedsiębiorstwa typu start-up w 2020 r. było niższe niż w 2019 r. Sprostanie tym wyzwaniom jest szczególnie ważne na etapie wzrostu i ekspansji, gdzie przedsiębiorstwa typu start-up potrzebują znacznie większych biletów inwestycyjnych.
W tym celu Komisja Europejska wraz z państwami członkowskimi i zainteresowanymi stronami określiła szereg najlepszych praktyk, które są cechami rozpoznawczymi środowiska sprzyjającego wzrostowi gospodarczemu. Takie środowisko ma kluczowe znaczenie dla przejścia UE na zrównoważoną, odporną, otwartą i cyfrową gospodarkę oraz uwolnienia ogromnego potencjału innowacyjnych i wzrostu przedsiębiorstw typu start-up.
24 państwa członkowskie UE i Islandia podpisały unijny standard doskonałości dla przedsiębiorstw typu start-up, aby zagwarantować, że wszystkie przedsiębiorstwa typu start-up i scale-up w krajach UE korzystają z najlepszych praktyk leżących u podstaw najbardziej udanych ekosystemów przedsiębiorstw typu start-up w Europie i na świecie.
Państwa będące sygnatariuszami unijnego standardu doskonałości na rzecz przedsiębiorstwtypu start-up
Państwa członkowskie UE będące sygnatariuszami to m.in.: Austria, Belgia, Cypr, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Irlandia, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niderlandy, Niemcy, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Szwecja i Włochy. Islandia również podpisała oświadczenie.
Działania wspierające przedsiębiorstwa typu start-up i scale-up w całej UE
Państwa członkowskie zobowiązują się do podjęcia działań obejmujących:
- Ustanowienie jasnego ogólnounijnego punktu odniesienia w celu określenia kluczowych cech przedsiębiorstwa typu start-up we wszystkich państwach członkowskich; ułatwiłoby to opracowanie wspólnej polityki wspierającej przedsiębiorstwa typu start-up.
- Podkreślając, że zrównoważony wzrost gospodarczy oraz środowisko sprzyjające przedsiębiorczości mają kluczowe znaczenie dla przyszłego światowego sukcesu przedsiębiorstw typu start-up i scale-up. Dzięki korzystnym ramom wiele większej liczby przedsiębiorstw typu start-up będzie w stanie osiągnąć sukces europejski i globalny w miarę przechodzenia od „standup” do „startup” na „rozszerzenie” na „wyjście”, np. w formie pierwszej oferty publicznej (IPO) lub fuzji i przejęcia (M&A).
- Dzielenie się najlepszymi praktykami z Europy i innych krajów oraz podejmowanie działań na szczeblu krajowym w celu wdrożenia najlepszych praktyk wspierających przedsiębiorstwa typu start-up i scale-up na wszystkich etapach ich rozwoju.
- Ustanowienie w 2021 r. Centrum Organizacji Startupów, które powinno promować i umożliwiać wymianę najlepszych praktyk między państwami-sygnatariuszami oraz stworzenie wspólnej platformy danych dla wszystkich państw członkowskich, która dostarczy cennych informacji w całej UE. Platforma ułatwi również pomiar i monitorowanie postępów w oparciu o regularne sprawozdania państw członkowskich we wdrażaniu najlepszych praktyk, a tym samym pomoże każdemu państwu stać się „unijną organizacją start-upów”. Będzie to również obejmować ścisłą współpracę z unijnymi ekosystemami przedsiębiorstw typu start-up i organizacjami zainteresowanych stron (w tym siecią pełnomocników ds. MŚP i forum EIC).
Więcej informacji
Deklaracja w sprawie normy UE dotyczącej start-upów
Strategia MŚP na rzecz zrównoważonej i cyfrowej Europy
Sprawozdanie na temat stanu europejskiej technologii