Europejska Sieć Kompetencji w dziedzinie Cyberbezpieczeństwa i Centrum ds.

Cele tej inicjatywy

Dzięki zarządzaniu funduszami na rzecz cyberbezpieczeństwa w ramach kolejnych wieloletnich ram finansowych na lata 2021–2027 inicjatywa przyczyni się do stworzenia wzajemnie połączonego, ogólnounijnego ekosystemu przemysłowego i badawczego w dziedzinie cyberbezpieczeństwa. Powinna ona zachęcać do lepszej współpracy między odpowiednimi zainteresowanymi stronami, w tym między sektorem cywilnym w dziedzinie cyberbezpieczeństwa a sektorem obrony.

Współpraca ta pomoże zainteresowanym stronom w jak najlepszym wykorzystaniu istniejących zasobów i wiedzy fachowej w zakresie cyberbezpieczeństwa w całej Europie. Inicjatywa opiera się na wiedzy fachowej istniejącej już w ponad 660 ośrodkach wiedzy specjalistycznej w dziedzinie cyberbezpieczeństwa ze wszystkich państw członkowskich, które odpowiedziały na badanie przeprowadzone przez Komisję Europejską w 2018 r.

Inicjatywa ta powinna pomóc UE i państwom członkowskim przyjąć proaktywną, długoterminową strategiczną perspektywę polityki przemysłowej w dziedzinie cyberbezpieczeństwa, wykraczającą poza badania i rozwój. Podejście to powinno pomóc w wypracowaniu przełomowych rozwiązań dla wyzwań związanych z cyberbezpieczeństwem, przed którymi stoją sektor prywatny i publiczny, oraz wspierać skuteczne wdrażanie tych rozwiązań.

Umożliwi to odpowiednim społecznościom badawczym i przemysłowym oraz organom publicznym uzyskanie dostępu do kluczowych zdolności, takich jak obiekty badawcze i eksperymentalne. Instrumenty te są często poza zasięgiem poszczególnych państw członkowskich ze względu na niewystarczające zasoby finansowe i ludzkie.

Inicjatywa przyczyni się do zlikwidowania niedoboru umiejętności i uniknięcia drenażu mózgów poprzez zapewnienie dostępu najlepszych talentów do szeroko zakrojonych europejskich projektów badawczych i innowacyjnych w dziedzinie cyberbezpieczeństwa, a tym samym zapewnienie interesujących wyzwań zawodowych.

Sieć krajowych ośrodków koordynacji

Każde państwo członkowskie wyznaczy jeden krajowy ośrodek koordynacji. Będą one pełnić funkcję punktów kontaktowych na szczeblu krajowym dla Wspólnoty Kompetencji i Centrum Kompetencji. Są strażnikami bezpieczeństwa cybernetycznego w ich kraju. Wspierają one realizację działań na podstawie niniejszego rozporządzenia i mogą przekazywać wsparcie finansowe ekosystemom krajowym i lokalnym.

Społeczność kompetentna ds. cyberbezpieczeństwa

Wspólnota ta obejmie dużą, otwartą i różnorodną grupę podmiotów zaangażowanych w technologie cyberbezpieczeństwa, w tym w szczególności podmioty badawcze, sektory zaopatrzenia i popytu oraz sektor publiczny. Wniesie ona wkład w działania i plan prac Centrum Kompetencji. I będzie korzystać z działań na rzecz budowania społeczności przez Centrum Kompetencji i Sieć.

Europejskie Centrum Kompetencji w dziedzinie Cyberbezpieczeństwa

Europejskie Centrum Kompetencji w dziedzinie Cyberbezpieczeństwa (ECCC) ma na celu zwiększenie zdolności Europy w zakresie cyberbezpieczeństwa i zwiększenia jej konkurencyjności. Komisja będzie współpracować z siecią krajowych ośrodków koordynacji w celu zbudowania silnej społeczności cyberbezpieczeństwa. Zlokalizowana w Bukareszcie wdroży odpowiednie części programów „ Cyfrowa Europa” i „Horyzont Europa”, przyznając dotacje i realizując zamówienia.

Zadania i cele

ECCC będzie dążyć do realizacji swojej ogólnej misji poprzez:

• utworzenie i pomoc w koordynacji sieci krajowych centrów koordynacyjnych i społeczności kompetentnej w dziedzinie cyberbezpieczeństwa;
• podejmowanie strategicznych decyzji inwestycyjnych i łączenie zasobów UE, jej państw członkowskich i przemysłu;
• wdrażanie wsparcia finansowego związanego z cyberbezpieczeństwem z programów „Horyzont Europa” i „Cyfrowa Europa”.

Zostanie to uwzględnione w następujących celach:

• przyczynianie się do szerokiego wdrażania najnowszych technologii cyberbezpieczeństwa, w szczególności poprzez przeprowadzanie lub wspieranie zamówień na produkty i rozwiązania;
• zapewnianie wsparcia finansowego i pomocy technicznej przedsiębiorstwom typu start-up w dziedzinie cyberbezpieczeństwa oraz zapewnienie im połączenia z potencjalnymi rynkami i przyciągnięcia inwestycji;
• wspieranie badań naukowych i innowacji w oparciu o kompleksowy program przemysłowy i badawczy, w tym szeroko zakrojone projekty badawcze i demonstracyjne w zakresie zdolności w zakresie cyberbezpieczeństwa nowej generacji;
• dążenie do wysokich standardów cyberbezpieczeństwa nie tylko w dziedzinie technologii i systemów cyberbezpieczeństwa, ale także w rozwijaniu umiejętności;
• ułatwianie współpracy między sferą cywilną i obronną w odniesieniu do technologii i zastosowań podwójnego zastosowania oraz wzmacnianie synergii w dziedzinie obrony cywilnej w odniesieniu do Europejskiego Funduszu Obronnego.

Struktura zarządzania

Obecnie powstaje ECCC. Jego struktura administracyjna i zarządcza obejmie:

• Rady Zarządzającej, w celu zapewnienia orientacji strategicznej i nadzorowania jej działalności;
• dyrektor wykonawczy, który jest przedstawicielem prawnym i odpowiada za bieżące zarządzanie;
• strategiczna grupa doradcza w celu zapewnienia kompleksowego i stałego dialogu między ECCC a społecznością ds. cyberbezpieczeństwa.

Rada Zarządzająca obejmie:

• po jednym przedstawicielu z każdego państwa członkowskiego i po dwóch z Komisji, pełniących funkcję przez odnawialną czteroletnią kadencję;
• obserwatorów, w tym ENISA na stałe, oraz innych obserwatorów ad hoc;
• przewodniczący i zastępca przewodniczącego, wybierani na trzy lata, z możliwością odnowienia;
• dyrektor wykonawczy, który bierze udział, ale nie ma prawa głosu.

Zasadniczo decyzje będą podejmowane w drodze konsensusu. Tam, gdzie nie jest to możliwe, musi być większość co najmniej 75 % wszystkich głosów. W przypadku wspólnych działań głosowanie będzie proporcjonalne do wkładów finansowych zainteresowanych stron. UE posiada 26 % praw głosu w przypadku każdej decyzji mającej wpływ na budżet UE.

Rada Zarządzająca jest wspomagana przez Radę Konsultacyjną ds. Przemysłu i Nauki w celu zapewnienia regularnego dialogu z sektorem prywatnym, organizacjami konsumentów i innymi odpowiednimi zainteresowanymi stronami.

Zasoby finansowe

Komisja Europejska proponuje, aby Centrum Kompetencji było finansowane wspólnie z wkładów finansowych Unii Europejskiej i uczestniczących państw członkowskich.

Komisja Europejska umieściła cyberbezpieczeństwo w programie następnego długoterminowego budżetu UE na lata 2021–2027. W ramach nowego programu „Cyfrowa Europa” w 2018 r. Komisja Europejska zaproponowała zainwestowanie 2 mld euro w ochronę gospodarki cyfrowej, społeczeństwa i demokracji w UE dzięki wiedzy eksperckiej, wzmocnieniu unijnego przemysłu cyberbezpieczeństwa, finansowaniu najnowocześniejszego sprzętu i infrastruktury w dziedzinie cyberbezpieczeństwa. Badania naukowe i innowacje w dziedzinie cyberbezpieczeństwa będą dodatkowo wspierane w ramach programu „Horyzont Europa”.

ECCC i sieć będą również dążyć do osiągnięcia synergii z innymi odpowiednimi programami UE, w stosownych przypadkach.

Uczestniczące państwa członkowskie powinny dorównać wkładowi finansowemu UE inwestycjom o tej samej kwocie zgodnie ze swoimi priorytetami oraz współfinansowaniem kosztów bieżących Centrum i sieci.

Konkretne priorytety w zakresie finansowania zostaną ustanowione w ramach rocznego planu prac centrów kompetencji, który zostanie przyjęty przez Radę Zarządzającą po otrzymaniu informacji od grupy doradczej ds. przemysłu i nauki.

Przewiduje się, że większość środków zostanie przydzielona w drodze otwartych zaproszeń do składania wniosków i zaproszeń do składania ofert. Zainteresowane strony znają ten system z poprzednich programów ramowych w zakresie badań naukowych i innowacji. W takich przypadkach Centrum Kompetencji będzie zarządzać i ostatecznie wypłacać wsparcie finansowe odbiorcom, którymi są zazwyczaj jednostki akademickie i badawcze, przedsiębiorstwa przemysłowe lub organy publiczne.

ECCC będzie również dążyć do promowania wspólnych zamówień na strategiczne infrastruktury i narzędzia cyberbezpieczeństwa wraz z jednym lub kilkoma innymi podmiotami – zazwyczaj organami publicznymi.

Niektóre środki finansowe zostaną udostępnione bezpośrednio krajowym centrom koordynacyjnym w celu realizacji zadań na mocy niniejszego rozporządzenia.

Krajowe centra koordynacyjne będą również mogły finansowo wspierać swoje ekosystemy krajowe za pomocą tzw. dotacji kaskadowych.