Αυτή η εμβληματική πρωτοβουλία που δρομολογήθηκε τον Δεκέμβριο του 2022 αποτελεί μέρος του ευρωπαϊκού σχεδίου για την καταπολέμηση του καρκίνου και αποσκοπεί στην προώθηση της καινοτομίας και της ανάπτυξης ψηφιακών τεχνολογιών στην έρευνα, τη θεραπεία και την περίθαλψη για τον καρκίνο, με σκοπό την επίτευξη ακριβέστερης και ταχύτερης λήψης κλινικών αποφάσεων, διαγνωστικών μέσων, θεραπειών και προληπτικής ιατρικής προς όφελος των καρκινοπαθών.
Η πρώτη έκδοση αυτής της ψηφιακής υποδομής, η οποία παραδόθηκε από το έργο EUropean Federation for cancer images (EUCAIM), περιλαμβάνει έναν δημόσιο κατάλογοσυνόλων δεδομένων απεικόνισης του καρκίνου απότα αποθετήρια έργων που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ και σχετίζονται με την τεχνητή νοημοσύνη για την απεικόνιση της υγείας, καθώς και ένα εργαλείο αναζήτησης για την κατανόηση των πληροφοριών που είναι διαθέσιμες στους ιστότοπους των παρόχων δεδομένων σε ολόκληρη την ΕΕ. Σήμερα, η πλατφόρμα «Cancer Image Europe» συνδέει 36 σύνολα δεδομένων εικόνων 9 τύπων καρκίνου (μαστού, κολιού, πνεύμονα, προστάτη, ορθού, ήπατος, διάχυτης ενδογενούς ποδοντίνης γλιώματος, νευροβλαστώματος, γλιοβλαστώματος), για συνολικά πάνω από 200 000 σειρές εικόνων περίπου 20 000 ατόμων. Έχει επίσης δημοσιευθεί μια πρώτη έκδοση των κανόνων για τους παρόχους και τους χρήστες δεδομένων και των επιχειρησιακών διαδικασιών· η πρόσβαση σε δεδομένα μπορεί να ζητηθεί από τους παρόχους δεδομένων σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες δεοντολογίας και προστασίας των δεδομένων.
Το σημερινό επίτευγμα αποτελεί σημαντικό βήμα προς την οικοδόμηση του Άτλαντα απεικόνισης του καρκίνου με πάνω από 60 εκατομμύρια ανωνυμοποιημένα δεδομένα εικόνας καρκίνου από περισσότερους από 100,000 ασθενείς.
Η τεχνολογική καινοτομία σε συνδυασμό με την προστασία των δεδομένων μπορεί να δημιουργήσει ένα αξιόπιστο πλαίσιο για ερευνητές, φορείς καινοτομίας, γιατρούς και ασθενείς. Χάρη στη νέα ευρωπαϊκή πρωτοβουλία απεικόνισης του καρκίνου, οι ερευνητές θα έχουν αποτελεσματική πρόσβαση σε περισσότερα δεδομένα υψηλής ποιότητας για τη μελέτη της νόσου και την προώθηση της κατανόησής της. Οι φορείς καινοτομίας θα είναι σε θέση να αναπτύξουν και να δοκιμάσουν λύσεις για την περίθαλψη του καρκίνου βασιζόμενες σε δεδομένα. Η διευκόλυνση της ανάπτυξης λύσεων βασιζόμενων σε δεδομένα θα δώσει τη δυνατότητα στους γιατρούς να λαμβάνουν κλινικές αποφάσεις, να προβαίνουν σε διαγνώσεις και θεραπείες, και να εφαρμόζουν προγνωστική ιατρική προς όφελος των καρκινοπαθών με τρόπο ακριβέστερο και ταχύτερο. Επιπλέον, η πρωτοβουλία θα στηρίξει τον αλτρουισμό δεδομένων από πολίτες, οι οποίοι θα μπορούσαν να δώσουν τη συγκατάθεσή τους ή την άδειά τους να διαθέσουν τα δεδομένα που παράγουν, ως τρόπο εμπλουτισμού των συνόλων δεδομένων υγείας.
Μια διασυνοριακή, διαλειτουργική και ασφαλής υποδομή που θα διαφυλάσσει την ιδιωτική ζωή είναι απαραίτητη για την επιτάχυνση της καινοτομίας στην ιατρική έρευνα. Ωςεκ τούτου, αρκετά κράτη μέλη της ΕΕ έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για τη σύσταση κοινοπραξίας ευρωπαϊκής ψηφιακής υποδομής (EDIC) για την πλατφόρμα «Cancer Image Europe» που αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του έργου EUCAIM. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συγκρότησε ομάδα εργασίας για την περαιτέρω διερεύνηση αυτής της ιδέας.
Προώθηση της έρευνας και της περίθαλψης στον τομέα της υγείας με ψηφιακή τεχνολογία
Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή στρατηγική για τα δεδομένα και τον ευρωπαϊκό χώρο δεδομένων για την υγεία, η ευρωπαϊκή πρωτοβουλία απεικόνισης του καρκίνου είναι μία από τις εμβληματικές πρωτοβουλίες του ευρωπαϊκούσχεδίου για την καταπολέμηση του καρκίνου (EBCP). Θα συνδυάσει την καινοτομία στον τομέα της ψηφιακής τεχνολογίας και την ευρωπαϊκή προστασία των δεδομένων για τη δημιουργία ενός αξιόπιστου και ασφαλούς πλαισίου που θα παρέχει στους ερευνητές, τους φορείς καινοτομίας και τους γιατρούς πρόσβαση σε πολύτιμα δεδομένα.
Σημαντικοί ευρωπαϊκοί ερευνητικοί οργανισμοί, ιδρύματα και επιχειρήσεις θα συνεργαστούν για τον σχεδιασμό των υποδομών, οι οποίες θα έχουν τους εξής στόχους:
· Θα παρέχειστους Ευρωπαίουςκλινικούς ιατρούς, ερευνητές και φορείς καινοτομίας εύκολη πρόσβαση σε μεγάλο όγκο δεδομένων απεικόνισης του καρκίνου·
· Θα στηρίξει τη δοκιμή και την ανάπτυξη εργαλείων εξατομικευμένης ιατρικής για την προώθηση της διάγνωσης και της θεραπείας του καρκίνου·
· Στήριξη της δημιουργίας νέων συνόλων δεδομένων εικόνας για τον καρκίνο και της διαλειτουργικότητας των υφιστάμενων συνόλων δεδομένων εικόνας για τον καρκίνο, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή στρατηγική για τα δεδομένα.
Ευρωπαϊκήπρωτοβουλία απεικόνισης του καρκίνου και προσυμπτωματικός έλεγχος του καρκίνου
Μετά τη δημοσίευση της αναθεωρημένης σύστασης του Συμβουλίου σχετικά με τον προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου τον Δεκέμβριο του 2022, η ευρωπαϊκή πρωτοβουλία απεικόνισης του καρκίνου θα επικεντρωθεί ειδικά στη βελτιστοποίηση των προγραμμάτων προσυμπτωματικού ελέγχου του καρκίνου του μαστού και του πνεύμονα. Η πρωτοβουλία είναι ιδιαίτερα σημαντική για τον προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου του μαστού και του πνεύμονα, καθώς οι εικόνες είναι καίριας σημασίας για τις εν λόγω ενέργειες ανίχνευσης όγκων. Αναπτύσσονται επίσης προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου του καρκίνου του προστάτη με τη χρήση εικόνων MRI.Η τεχνητή νοημοσύνη έχει τη δυνατότητα να βελτιώσει την ακρίβεια και την αποτελεσματικότητα του προσυμπτωματικού ελέγχου του καρκίνου του πνεύμονα και του μαστού, καθιστώντας δυνατή την έγκαιρη ανίχνευση και τη βελτίωση των αποτελεσμάτων για τους ασθενείς. Χάρη στην πλατφόρμα «Cancer Image Europe», ερευνητές και κλινικοί ιατροί που συμμετέχουν στις δράσεις και τα προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου θα είναι σε θέση να διερευνήσουν από κοινού καινοτόμες προσεγγίσεις για τον προσυμπτωματικό έλεγχο και την περίθαλψη του καρκίνου του πνεύμονα και του μαστού.
Επόμενα βήματα
Το έργο EUCAIM θα συνεχίσει να επεκτείνει τις λειτουργικές δυνατότητες της πλατφόρμας Cancer Image Europe. Αναμένεται ότι έως τον Δεκέμβριο του 2023 θα έχει ολοκληρωθεί ο σχεδιασμός της πανευρωπαϊκής ψηφιακής υποδομής και θα έχουν δημιουργηθεί μηχανισμοί συνεργασίας. Στη συνέχεια, οι πάροχοι δεδομένων θα είναι σε θέση να συνδεθούν με τη νέα αυτή ευρωπαϊκή ομοσπονδοποιημένη πλατφόρμα. Η πρώτη έκδοση της πλατφόρμας θα διατεθεί έως τα τέλη του 2024 και η τελική έκδοση αναμένεται έως τα τέλη του 2025. Η ψηφιακή υποδομή θα βρίσκεται σε πλήρη λειτουργία και χρήση το 2026.
Ιστορικό
Το έργο EUCAIM στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας απεικόνισης του καρκίνου υποστηρίζεται από το πρόγραμμα «Ψηφιακή Ευρώπη» (DIGITAL) με 18 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για έργο μεγάλης κλίμακας που θα αναπτύξει την ομοσπονδιακή ευρωπαϊκή υποδομήδεδομένων απεικόνισης του καρκίνου με βάση το έργο που επιτελέστηκε στο πλαίσιο του «δικτύου ΤΝ για την απεικόνιση στον τομέατης υγείας», το οποίο συνίσταται σε δέσμη 5 έργων υποστηριζόμενων από το ερευνητικό πρόγραμμα «Ορίζων 2020». Η υποδομή αποσκοπεί να συμπεριλάβει περισσότερα από 100,000 κρούσματα καρκίνου έως το 2025 και τουλάχιστον 60 εκατομμύρια υπομνηματισμένες απεικονίσεις καρκίνου σε έναν κατανεμημένο Άτλαντα καρκινικών απεικονίσεων. Το έργο ξεκινά με 21 κλινικές εγκαταστάσεις από 12 χώρες και αποσκοπεί να εξαπλωθεί ως τους 30 τουλάχιστον κατανεμημένους παρόχους δεδομένων από 15 χώρες.
Τα δεδομένα απεικόνισηςτου καρκίνου θα διατεθούν στον μηχανισμό δοκιμών και πειραματισμού ΤΝ για την υγεία (https://www.tefhealth.eu/),που δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος DIGITAL. Τούτο θα δώσει τη δυνατότητα στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που έχουν αναπτύξει λύσεις τεχνητής νοημοσύνης για την αντικαρκινική περίθαλψη να τις δοκιμάσουν σε πραγματικά περιβάλλοντα. Θα ληφθούν επίσης υπόψη και άλλες εγκαταστάσεις δοκιμών.
Επιπλέον, οι ευρωπαϊκοί κόμβοι ψηφιακής καινοτομίας στο πλαίσιο του προγράμματος DIGITAL θα στηρίξουν την ανάπτυξη των τεχνολογιών που σχετίζονται με την πρωτοβουλία. Θα ενημερώνουν τους φορείς καινοτομίας σχετικά με τις νομικές απαιτήσεις και τις εγκαταστάσεις δοκιμών που έχουν στη διάθεσή τους. Θα παρέχουν επίσης ένα φάσμα υπηρεσιών σε χρήστες και παρόχους ψηφιακών λύσεων, όπως υπηρεσίες προεπενδυτικής δοκιμής, ευκαιρίες κατάρτισης και δικτύωσης, καθώς και πρόσβαση σε χρηματοδότηση.
Περισσότερες πληροφορίες
- Βίντεο του Επιτρόπου κ. Μπρετόν — εκδήλωση της ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας απεικόνισης του καρκίνου
- Ευρωπαϊκή πρωτοβουλία απεικόνισης του καρκίνου
- Ενημερωτικό δελτίο: Ευρωπαϊκή πρωτοβουλία απεικόνισης του καρκίνου
- Ενημερωτικό δελτίο: Ευρωπαϊκό σχέδιο για την καταπολέμηση του καρκίνου — πού βρισκόμαστε τώρα;
- Ηπολιτική της ΕΕ για τον καρκίνο
- Ευρωπαϊκή προσέγγιση της τεχνητής νοημοσύνης
- Ευρωπαϊκός χώρος δεδομένων υγείας
- Αναθεωρημένο πρόγραμμα της ΕΕ για τον προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου
- Εγκατάσταση δοκιμών και πειραματισμού για την υγεία
- Ευρωπαϊκό σχέδιο για την καταπολέμηση του καρκίνου