Din l-inizjattiva ewlenija mnedija f’Diċembru 2022 hija parti mill-Pjan tal-Ewropa biex Jingħeleb il-Kanċer u għandha l-għan li trawwem l-innovazzjoni u l-użu ta’ teknoloġiji diġitali fir-riċerka, it-trattament u l-kura tal-kanċer, biex jinkisbu teħid ta’ deċiżjonijiet kliniċi, dijanjostika, trattamenti u mediċina predittiva aktar preċiżi u aktar rapidi għall-benefiċċju tal-pazjenti bil-kanċer.
L-ewwel verżjoni ta’ din l-infrastruttura diġitali, imwassla mill-proġett tal-Federazzjoni Ewropeagħall-immaġnijiet tal-kanċer (EUCAIM), fiha katalgu pubbliku ta’ settijiet tad-data tal-immaġni tal-kanċer mir-repożitorji, proġetti ffinanzjati mill-UE relatati mal-Intelliġenza Artifiċjali għall-Immaġnijiet tas-Saħħa, kif ukoll għodda ta’ tiftix biex tinftiehem l-informazzjoni disponibbli fis-siti tal-fornituri tad-data madwar l-UE. Illum, il-pjattaforma “Cancer Image Europe” tgħaqqad 36 sett ta’ data ta’ immaġni ta’ 9 tip ta’ kanċer (sider, colon, pulmun, prostata, rektum, fwied, glioma tal-pontina intrinsika diffuża, newroblastoma, glioblastoma), għal total ta’ aktar minn 200 000 serje ta’ immaġnijiet ta’ madwar 20 000 individwu. L-ewwel verżjoni tar-regoli għall-fornituri u l-utenti tad-data u l-proċeduri operazzjonali ġew ippubblikati wkoll; l-aċċess għad-data jista’ jintalab lill-fornituri tad-data f’konformità mar-regoli applikabbli dwar l-etika u l-protezzjoni tad-data.
Il-kisba tal-lum hija pass ewlieni lejn il-bini tal-Atlas tal-Immaġni tal-Kanċer b’aktar minn 60 miljun data anonimizzata tal-immaġni tal-kanċer minn aktar minn 100,000 pazjent.
L-innovazzjoni teknoloġika li hija kkombinata mal-protezzjoni tad-data tista’ toħloq qafas ta’ fiduċja għar-riċerkaturi, għall-innovaturi, għat-tobba u għall-pazjenti. Bis-saħħa tal-Inizjattiva Ewropea l-ġdida dwar l-Immaġnijiet tal-Kanċer, ir-riċerkaturi se jkollhom aċċess effiċjenti għal data ta’ kwalità ogħla biex jistudjaw u javvanzaw il-fehim tagħna tal-marda. L-innovaturi se jkunu jistgħu jiżviluppaw u jittestjaw soluzzjonijiet immexxija mid-data għall-kura tal-kanċer. Il-faċilitazzjoni tal-iżvilupp ta’ soluzzjonijiet immexxija mid-data se tippermetti lit-tobba jieħdu deċiżjonijiet, dijanjostika u trattamenti kliniċi aktar preċiżi u aktar rapidi, u joffru mediċina predittiva aktar personalizzata, għall-benefiċċju tal-pazjenti bil-kanċer. Barra minn hekk, l-inizjattiva se tappoġġa l-altruwiżmu mil-lat ta’ data miċ-ċittadini, li jistgħu jagħtu l-kunsens jew il-permess tagħhom b’mod volontarju biex jagħmlu disponibbli d-data li jiġġeneraw, bħala mod kif jarrikkixxu s-settijiet tad-data dwar is-saħħa.
Infrastruttura transfruntiera, interoperabbli u sigura li tippreserva l-privatezza hija essenzjali biex titħaffef l-innovazzjoni fir-riċerka medika. Għalhekk, diversi Stati Membri tal-UE esprimew interess fl-istabbiliment ta’ Konsorzju Ewropew għall-Infrastruttura Diġitali (EDIC) għall-pjattaforma tal-Immaġni tal-Kanċer fl-Ewropa żviluppata mill-proġett EUCAIM. Tnieda grupp ta’ ħidma mill-Kummissjoni Ewropea biex jesplora aktar din l-idea.
L-avvanz tar-riċerka u l-kura tas-saħħa b’teknoloġija diġitali
Bi qbil mal-Istrateġija Ewropea għad-Data u l-Ispazju Ewropew tad-Datadwar is-Saħħa, l-Inizjattiva Ewropea dwar l-Immaġnijiet tal-Kanċer hija waħda mill-inizjattivi ewlenin tal-Pjan tal-Ewropa biex Jingħeleb il-Kanċer (EBCP). Dan se jiġbor flimkien l-innovazzjoni tat-teknoloġija diġitali u l-protezzjoni tad-data Ewropea biex jinħoloq qafas affidabbli u sigur biex ir-riċerkaturi, l-innovaturi u t-tobba jingħataw aċċess għal data siewja.
L-organizzazzjonijiet, l-istituzzjonijiet u l-kumpaniji Ewropejewlenin tar-riċerka se jaħdmu flimkien biex ifasslu l-infrastruttura li se:
· Tagħtiaċċess faċli lit-tobba, lir-riċerkaturi u lill-innovaturi Ewropejgħal ammonti kbar ta’ data dwar l-immaġnijiet tal-kanċer;
· Tappoġġa l-ittestjar u l-iżvilupp ta’ għodod għall-mediċina personalizzata biex tavvanza d-dijanjostika u t-trattamenti tal-kanċer;
· Tappoġġa l-ħolqien ta’ settijiet tad-data tal-immaġni tal-kanċer ġodda, u l-interoperabbiltà tagħhom, f’konformità mal-Istrateġija Ewropea għad-Data.
InizjattivaEwropea dwar l-Immaġnijiet tal-Kanċer u l-Iskrinjar tal-Kanċer
Wara l-pubblikazzjoni tar-Rakkomandazzjoni riveduta tal-Kunsill dwar l-Iskrinjar tal-Kanċer f’Diċembru 2022, l-Inizjattiva Ewropea dwar l-Immaġnijiet tal-Kanċer se jkollha enfasi ddedikata fuq l-ottimizzazzjoni tal-programmi tal-iskrinjar tal-kanċer tas-sider u tal-pulmun. L-inizjattiva hija partikolarment rilevanti għall-iskrinjar tal-kanċer tas-sider u tal-pulmun, peress li l-immaġnijiet huma kruċjali f’dawn l-azzjonijiet ta’ detezzjoni tat-tumuri. Qed jiġu żviluppati wkoll programmi ta’ skrinjar tal-kanċer tal-prostata bl-użu ta’ immaġnijiet tal-MRIL-intelliġenza artifiċjali għandha l-potenzjal li ttejjeb il-preċiżjoni u l-effiċjenza tal-iskrinjar tal-kanċer tal-pulmun u tas-sider, li tippermetti detezzjoni aktar bikrija u eżiti aħjar tal-pazjenti. Bis-saħħa tal-pjattaforma “Cancer Image Europe”, ir-riċerkaturi u t-tobba involuti fl-azzjonijiet u l-programmi tal-iskrinjar se jkunu jistgħu jesploraw b’mod konġunt approċċi innovattivi għall-iskrinjar u l-kura tal-kanċer tal-pulmun u tas-sider.
Il-passi li jmiss
Il-proġett EUCAIM ser ikompli jestendi l-funzjonalitajiet tal-pjattaforma Cancer Image Europe. Huwa mistenni li sa Diċembru 2023 id-disinn tal-infrastruttura diġitali pan-Ewropea jkun tlesta u l-mekkaniżmi ta’ kollaborazzjoni jkunu ġew stabbiliti. Il-fornituri tad-data mbagħad ikunu jistgħu jikkollegaw ma’ din il-pjattaforma federata Ewropea ġdida. L-ewwel verżjoni tal-pjattaforma se tiġi rilaxxata sa tmiem l-2024 u r-rilaxx finali huwa mistenni sa tmiem l-2025. L-infrastruttura diġitali se tkun kompletament operattiva u operattiva fl-2026.
Kuntest ġenerali
Il-proġett EUCAIM li jinsab fil-qafas tal-Inizjattiva Ewropea tal-Immaġnijiet tal-Kanċer huwa appoġġat mill-Programm Ewropa Diġitali (DIGITAL) b’EUR 18-il miljun. Huwa proġett fuq skala kbira li se juża l-infrastruttura Ewropea federatatad-data dwar l-immaġnijiet tal-kanċer imsejsa fuq il-ħidma mwettqa fil-qafas tal- “IA għan-Network għall-Immaġnijiet tas-Saħħa”, li huwa raggruppament ta’ 5 proġett appoġġati mill-programm ta’ riċerka Orizzont 2020. L-infrastruttura għandha l-għan li tinkludi aktar minn 100,000 każ ta’ kanċer sal-2025, u mill-inqas 60 miljun immaġni annotata tal-kanċer f’Atlas distribwit ta’ immaġnijiet tal-kanċer. Il-proġett beda b’ 21 sit kliniku minn 12-il pajjiż u għandu l-għan li jkollu mill-inqas 30 fornitur distribwit tad-data minn 15-il pajjiż.
Id-data tal-immaġnital-kanċer se tkun disponibbli għall-Faċilità tal-Ittestjar u l-Esperimentazzjoni tal-IA għas-Saħħa (https://www.tefhealth.eu/), stabbilita taħt il-programm DIGITAL. Dan se jippermetti lin-negozji żgħar u medji jiżviluppaw soluzzjonijiet ta’ intelliġenza artifiċjali għall-kura tal-kanċer biex jittestjawhom f’ambjenti tal-ħajja reali. Se jitqiesu wkoll faċilitajiet oħra tal-ittestjar.
Barra minn hekk, l-Hubs ta’ Innovazzjoni Diġitali Ewropej taħt il-Programm DIGITAL se jappoġġaw l-introduzzjoni tat-teknoloġiji rilevanti għall-inizjattiva. Huma se jgħarrfu lill-innovaturi dwar ir-rekwiżiti legali u l-faċilitajiet tal-ittestjar disponibbli għalihom. Dawn se jipprovdu wkoll firxa ta’ servizzi lill-utenti u lill-fornituri tas-soluzzjonijiet diġitali, bħal servizzi ta’ ttestjar qabel l-investiment, opportunitajiet ta’ taħriġ u ta’ networking kif ukoll aċċess għall-finanzi.
Aktar Informazzjoni
- Filmat tal-Kummissarju Breton — avveniment tal-Inizjattiva Ewropea dwar l-Immaġnijiet tal-Kanċer
- Inizjattiva Ewropea għall-Immaġni tal-Kanċer
- Skeda informattiva: Inizjattiva Ewropea għall-Immaġni tal-Kanċer
- Skeda informattiva: Il-pjan tal-Ewropa biex Jingħeleb il-Kanċer — fejn ninsabu issa?
- Il-politika tal-UE dwar il-kanċer
- Approċċ Ewropew għall-intelliġenza artifiċjali
- L-ispazju Ewropew tad-Data dwar is-Saħħa
- Skema riveduta tal-UE għall-Iskrinjar tal-Kanċer
- Faċilità għall-Ittestjar u l-Esperimentazzjoni għas-Saħħa
- Il-pjantal-Ewropa biex Jingħeleb il-Kanċer