Skip to main content
Shaping Europe’s digital future
Press release | Foilseachán

Tionscnaítear sár-ríomhaire Eorpach nua san Fhionlainn

Inniu, ag ócáid thiomnaithe, thionscain an Comhghnóthas Ríomhaireachta Ardfheidhmíochta Eorpach an sár-ríomhaire is déanaí dá chuid: Lumi, lonnaithe i Kajaani, an Fhionlainn.

graphic showing a supercomputer with word LUMI written on it, based in a snowy landscape

LUMI

Is é Lumi an sár -ríomhaire is tapúla agus is éifeachtúla ó thaobh fuinnimh san Eoraip, rangaithe freisin an tríú ceann is tapúla ar domhan. Is comhiarracht é ag an gComhghnóthas Ríomhaireachta Ardfheidhmíochta Eorpach agus ag cuibhreannas deich dtír Eorpacha: An Fhionlainn, an Bheilg, an tSeicia, an Danmhairg, an Eastóin, an Íoslainn, an Iorua, an Pholainn, an tSualainn agus an Eilvéis. Seo mar a labhair Margrethe Vestager, an Leas-Uachtarán Feidhmiúcháin um Eoraip atá oiriúnach don Aois Dhigiteach: 

Is céim mhór chun cinn atá sa lá atá inniu ann maidir le claochlú digiteach agus glas na hEorpa. Is é Lumi an sár-ríomhaire is tapúla agus is éifeachtúla ó thaobh fuinnimh de san Eoraip anois, agus tá sé ar cheann de na sár-ríomhaire is cumhachtaí ar domhan. A bhuí lena chumas ollmhór ríomhaireachta, cuirfidh Lumi ar chumas dul chun cinn eolaíoch i dtaighde leighis agus aeráide ar luas i bhfad níos tapúla, cuir i gcás. D’fhéadfadh sé a bheith i bhforbairt vacsaíní, diagnóis ailse, nó maolú ar éifeachtaí an athraithe aeráide. Is sampla iontach é sin d’acmhainneacht ollmhór na hintleachta saorga chun feabhas a chur ar ár saol.

Is é Lumi an chéad cheann de shár-ríomhairí réamh-eicseascála an Chomhghnóthais Ríomhaireachta Ardfheidhmíochta Eorpaigh atá le seoladh. Beifear ag súil go mbeidh buaicfheidhmíocht 550 petaflops aige (ríomhanna 550 milliún billiún in aghaidh an tsoicind) agus iad á gcumhachtú go hiomlán ag fuinneamh in-athnuaite: Úsáideann Lumi córais fuaraithe nádúrtha agus beidh a teas dramhaíola freagrach as thart ar 20 faoin gcéad den téamh ceantair i gcathair Kajaani, ag laghdú go mór lorg carbóin bliantúil na cathrach ar fad.

Beidh rochtain ghinearálta ag úsáideoirí Eorpacha ar Lumi i mí Mheán Fómhair 2022 agus rannchuideoidh sé le dlús a chur le cruthú eolais agus réiteach nua ar dhúshláin shochaíocha dhomhanda.

Comhlánóidh a chumhacht ríomhaireachta sár-ríomhairí reatha an Chomhghnóthais Ríomhaireachta Ardfheidhmíochta Eorpaigh: Discoverer sa Bhulgáir, MeluXina i Lucsamburg, Vega sa tSlóivéin, agus Karolina sa tSeicia. Tá trí shár-ríomhaire EuroHPC eile ar siúl: Leonardo san Iodáil, Deucalion sa Phortaingéil, agus MareNostrum 5 sa Spáinn. Beidh oscailt LUMI ar siúl tráthnóna i Kajaani, an Fhionlainn, agus déanfar é a shruthú ar líne. Beidh preasagallamh ar siúl ar 12.45 (am na Bruiséile), agus ina dhiaidh sin beidh an searmanas insealbhaithe ar 14:00 (am na Bruiséile). Beidh tuilleadh eolais ar fáil sa phreaseisiúint EuroHPC seo díreach tar éis an imeachta insealbhaithe.

Tuilleadh eolais