De Europese Commissie heeft de definitieve resultaten van de Europese gegevensmarktstudie gepubliceerd. De studie presenteert de bevindingen van de monitoringtool voor onder andere datawerkers, bedrijven, gebruikers en markten. De bevindingen zullen worden meegenomen in de verdere ontwikkeling van de digitale eengemaakte markt in de EU, aangezien gegevens een katalysator zijn voor economische groei, innovatie en digitalisering in alle economische sectoren, met name voor kmo’s en start-ups.
De Commissie heeft een monitoringinstrument opgezet om de omvang en trends van de data-economie van de EU te meten in het kader van de Europese gegevensmarktstudie, met als doel de sociaal-economische impact van gegevens te meten. Het monitoringinstrument biedt een eerste beoordeling van de opkomende datamarkt in Europa.
Alle indicatoren worden gepresenteerd voor de jaren 2013-2016 en de prognoses voor 2020. In de prognoses voor de middellange termijn worden drie alternatieve potentiële scenario’s voor de ontwikkeling van de Europese datamarkt en -economie onderzocht, op basis van alternatieve ontwikkelingstrajecten die worden aangedreven door verschillende macro-economische en kadervoorwaarden: een basisscenario (rekening houdend met de voortzetting van de huidige groeitrends en de evolutie van de huidige kadervoorwaarden), een scenario met hoge groei (waarbij de datamarkt een sneller groeitraject betreedt dankzij gunstigere raamvoorwaarden) en een uitdagingsscenario (waarbij de datamarkt langzamer groeit dan in het basisscenario, vanwege minder gunstige raamvoorwaarden en een minder positieve macro-economische context).
De belangrijkste gebieden waarop de in dit verslag gemeten indicatoren betrekking hebben, zijn:
- Gegevenswerkers (werknemers die gegevens verzamelen, opslaan, beheren en/of analyseren, interpreteren en visualiseren) en het evenwicht tussen vraag en aanbod van de vaardigheden die mensen aan gegevens moeten kunnen werken;
- Databedrijven en hun inkomsten;
- Datagebruikersbedrijven en hun uitgaven voor datatechnologieën;
- De markt van digitale producten en diensten („datamarkt”);
- De data-economie en de gevolgen daarvan voor de Europese economie;
- Prognosescenario’s voor de middellange termijn van alle indicatoren, gebaseerd op alternatieve markttrajecten.
De studie heeft cijfers opgeleverd over de indicatoren voor de EU als geheel, alsmede over de afzonderlijke lidstaten en zowel voor de hele economie als per economische sector. Daarnaast werden ook cijfers beschikbaar gesteld over de belangrijkste indicatoren voor de VS, Brazilië en Japan.
Uit de studie blijkt dat in 2015 6 miljoen mensen in Europa in datagerelateerde banen werkten en 6,16 miljoen in 2016. Wat de ontwikkelingen op middellange termijn betreft, wordt geschat dat in een snelgroeiend scenario het aantal datawerkers in Europa zal toenemen tot 10,43 miljoen, met een samengesteld gemiddeld groeipercentage van 14,1 % in 2020.
Volgens het monitoringinstrument was er in 2016 een kloof tussen de totale vraag naar en het aanbod van datawerkers van 420,000 vacatures voor gegevenswerkers in de EU, wat overeenkomt met 6,2 % van de totale vraag van de geschoolde gegevensprofessionals. Tegen 2020 zal de EU naar verwachting te kampen hebben met een tekort aan gegevensvaardigheden dat overeenkomt met 769,000 nog niet ingevulde posities in het basisscenario, met name in de grote lidstaten (met name Duitsland en Frankrijk).
De data-industrie als geheel bestond in 2016 uit ongeveer 255,000 databedrijven in de EU. Volgens het hoge groeiscenario zal dit cijfer in 2020 stijgen tot 359,050 met een samengestelde jaarlijkse groei van 8,9 %.
De Europese markt voor digitale producten en diensten („datamarkt”) in de EU bedroeg 54,4 miljard EUR in 2015 en 59,5 miljard EUR in 2016. Deze positieve trend zal naar verwachting de komende vier jaar voortduren, zij het in verschillende tempo’s volgens de geselecteerde scenario’s. Volgens het hoge groeiscenario zal de waarde van de EU-datamarkt tegen 2020 106,8 miljard EUR bedragen, met een samengestelde jaarlijkse groei van 15,7 % sinds 2016.
De totale waarde van de data-economie groeide van de EUR 247 miljard in 2013 tot bijna 300 miljard EUR in 2016. Volgens de ramingen van het instrument voor monitoring van de gegevensmarkt was de waarde van de data-economie in 2016 bijna 2 % van het Europese bbp waard. Tegen 2020 zal de data-economie van de EU naar verwachting toenemen tot 739 miljard EUR, met een totale impact van 4 % op het DGP van de EU in het kader van een scenario met hoge groei, gekenmerkt door een sterkere drijvende rol van digitale innovatie en met hogere totale ICT-investeringen.
De Europese gegevensmarktmonitoring wordt gebruikt om de voortgang te beoordelen van belangrijke gegevensgerelateerde beleidsmaatregelen die momenteel door de Europese Commissie worden uitgevoerd, bijvoorbeeld het recente initiatief „Bouwen aan een Europese data-economie”.