Il-Fabbriki tal-IA jisfruttaw il-kapaċità tas-supercomputing tal-Impriża Konġunta EuroHPC biex jiżviluppaw mudelli tal-IA ġenerattivi mill-aktar avvanzati affidabbli.
Inqarrbu l-Innovazzjoni u l-Fiduċja
Il-fabbrikital-IA huma ekosistemi dinamiċi li jrawmu l-innovazzjoni, il-kollaborazzjoni u l-iżvilupp fil-qasam tal-intelliġenza artifiċjali (IA). Dawn jiġbru flimkien l-ingredjenti meħtieġa – il-qawwa tal-kompjuter, id-data, u t-talent – biex jinħolqu mudelli tal-IA ġenerattivi mill-aktar avvanzati. Dawn irawmu l-kollaborazzjoni madwar l-Ewropa, billi jgħaqqdu l-universitajiet, iċ-ċentri tas-supercomputing, l-industrija, u l-atturi finanzjarji. Il-fabbriki tal-IA jservu bħala ċentri li jmexxu avvanzi fl-applikazzjonijiet tal-IA f’diversi setturi bħas-saħħa, il-manifattura, il-klima, il-finanzi, u aktar.
Il-Kummissjoni identifikat l-istabbiliment ta’ fabbriki tal-IA bħala prijorità, u qed tippjana li tniedi l-ewwel fabbriki fl-2025. Din l-inizjattiva, enfasizzata fil-linji gwida politiċi tal-President tal-Kummissjoni Ursula von der Leyen, għandha l-għan li tbiddel l-Ewropa fil-“kontinent tal-IA”. L-għan tal-Kummissjoni huwa li tistabbilixxi Fabbriki tal-IA madwar l-Ewropa, filwaqt li ssaħħaħ l-impenn tal-UE biex tavvanza t-teknoloġija u l-innovazzjoni tal-IA.
F’Diċembru 2024, l-Impriża Konġunta Ewropea għall-Computing ta’ Prestazzjoni Għolja (EuroHPC) għażlet seba’ konsorzji biex tistabbilixxi l-ewwel Fabbriki tal-IA madwar l-Ewropa, li jimmarka pass sinifikanti lejn il-ħolqien ta’ ekosistema robusta tal-IA. Is-seba’ Fabbriki tal-IA jinvolvu 15-il Stat Membru u żewġ Stati parteċipanti tal-EuroHPC: il-Portugall, ir-Rumanija u t-Turkija ngħaqdu ma’ Spanja; L-Awstrija u s-Slovenja ssieħbu mal-Italja; u ċ-Ċekja, id-Danimarka, l-Estonja, in-Norveġja u l-Polonja ngħaqdu mal-Finlandja. B’investiment ta’ madwar €1.5 biljun mill-UE u mill-Istati Membri, dawn is-siti se jużaw superkompjuters ġodda ottimizzati għall-IA u jaġġornaw is-sistemi eżistenti, u b’hekk itejbu b’mod sinifikanti l-kapaċitajiet tal-IA tal-Ewropa. L-ewwel seba’ Fabbriki tal-IA huma mistennija li jibdew joperaw f’April 2025.
F’Marzu 2025, l-EuroHPC ħabbret l-għażla ta’ sitt Fabbriki tal-IA ġodda oħra li jinsabu fl-Awstrija, fil-Bulgarija, fi Franza, fil-Ġermanja, fil-Polonja u fis-Slovenja. Dawn jirrappreżentaw investiment nazzjonali u tal-UE kkombinat ta’ madwar EUR 485 miljun.

Il-kuntest
F’Jannar 2024tnieda pakkett ta’ miżuri biex jappoġġa lin-negozji ġodda u lill-SMEs Ewropej fl-iżviluppta’ IA affidabbli li tirrispetta l-valuriu r-regoli tal-UE. Dan huwa konformi mal-Attdwar l-IA li jappoġġa l-iżvilupp, l-implimentazzjoni u l-adozzjoni ta’ IA affidabbli fl-UE.
Dan il-pakkett tfassal biex jappoġġa n-negozji ġodda u l-innovazzjoni tal-IA. Hija pproponiet emenda għar-Regolament EuroHPC li tippermetti l-istabbiliment ta’ fabbriki tal-IA. L-infrastruttura tal-EuroHPC saret aċċessibbli għas-supercomputers ottimizzati bl-IA għan-negozji ġodda u għall-komunità usa’ tal-innovazzjoni.
Din l-inizjattiva tallinja mal-istrateġija usa’ li tinħoloq ekosistema ta’ eċċellenza u fiduċja fl-IA fl-Unjoni, filwaqt li tingrana inizjattivi bħall-Faċilitajiettal-Ittestjar u tal-Esperimentazzjoni tal-IA(TEFs) biex jiġu vvalidati u promossi innovazzjonijiet affidabbli tal-IA. It-TEFs huma networks ta’ siti ta’ esperimentazzjoni u ttestjar ta’ klassi dinjija, li għandhom rwol kruċjali fl-appoġġ tal-varar u l-adozzjoni ta’ teknoloġiji affidabbli tal-AI, kif ukoll fl-assistenza lill-innovaturi Ewropej biex iqarrbu s-soluzzjonijiet tagħhom li jaħdmu bl-AI lejn is-suq. L-interazzjoni mill-qrib bejn il-Fabbriki tal-IA u t-TEFs se tkompli ssaħħaħ l-ekosistema tal-innovazzjoni, billi tipprovdi validazzjoni qabel it-tqegħid fis-suq għall-innovazzjonijiet tal-IA żviluppati fi ħdan il-Fabbriki tal-IA.
Permezz tal-Impriża Konġunta EuroHPC,il-Kummissjoni u l-Istati Membri u l-Pajjiżi Assoċjati se jinvestu ammont totali ta’ EUR 2,1 biljun fl-akkwist ta’ supercomputers tal-EuroHPC ġodda jew fl-aġġornament ta’ dawk eżistenti b’kapaċitajiet tal-IA, fil-ħolqien ta’ servizzi tas-supercomputing fl-IA, u fl-iżvilupp ta’ mikroproċessuri orjentati lejn l-IA u fl-appoġġ għall-ħiliet. Barra minn hekk, il-Kummissjoni se tipprovdi appoġġ finanzjarju għall-inkubazzjoni tan-negozji ġodda u għall-attivitajiet ta’ espansjoni ta’ EUR 100 miljun permezz ta’ InvestEU li jingrana investiment addizzjonali ta’ EUR 1 biljun.