Skip to main content
Shaping Europe’s digital future

Spjegazzjoni tal-Att dwar id-Data

Ħarsa ġenerali komprensiva lejn l-Att dwar id-Data, inklużi l-objettivi tiegħu u kif jaħdem fil-prattika.

Għaliex l-Att dwar id-Data?

Il- Att dwar id-Data huwa liġi mfassla biex ittejjeb l-ekonomija tad-data tal-UE u trawwem suq tad-data kompetittiv billi tagħmel id-data (b’mod partikolari d-data industrijali) aktar aċċessibbli u utilizzabbli, tħeġġeġ l-innovazzjoni xprunata mid-data u żżid id-disponibbiltà tad-data. Biex jinkiseb dan, l-Att dwar id-Data jiżgura ġustizzja fl-allokazzjoni tal-valur tad-data fost l-atturi fl-ekonomija tad-data. Huwa jiċċara min jista’ juża liema data u taħt liema kundizzjonijiet.

F’dawn l-aħħar snin, kien hemm tkabbir rapidu fid-disponibbiltà tal-prodotti konnessi mal-internet (“prodotti konnessi”) fis-suq Ewropew. Dawn il-prodotti, li flimkien jiffurmaw netwerk magħruf bħala l-Internet tal-Oġġetti (IoT), iżidu b’mod sinifikanti l-volum ta’ data disponibbli għall-użu mill-ġdid fl-UE. Dan jirrappreżenta potenzjal enormi għall-innovazzjoni u l-kompetittività fl-UE.

l-Att dwar id-Data jagħti lill-utenti ta’ prodotti konnessi (negozji jew individwi li jippossjedu, jikru jew jikru tali prodott) kontroll akbar fuq id-data li jiġġeneraw, filwaqt li jżomm l-inċentivi għal dawk li jinvestu fit-teknoloġiji tad-data. Barra minn hekk, jistabbilixxi kundizzjonijiet ġenerali għal sitwazzjonijiet fejn negozju jkollu obbligu legali li jaqsam data ma’ negozju ieħor.

l-Att dwar id-Data jinkludi wkoll miżuri biex jiżdiedu l-ġustizzja u l-kompetizzjoni fis-suq Ewropew tal-cloud kif ukoll biex il-kumpaniji jiġu protetti minn termini kuntrattwali inġusti relatati mal-kondiviżjoni tad-data imposti minn atturi aktar b’saħħithom. Jistabbilixxi wkoll mekkaniżmu li permezz tiegħu l-korpi tas-settur pubbliku jistgħu jitolbu data minn negozju fejn ikun hemm ħtieġa eċċezzjonali, pereżempju f’sitwazzjonijiet ta’ emerġenza pubblika, u jipprovdi regoli ċari dwar kif tali talbiet għandhom isiru. Barra minn hekk, tintroduċi salvagwardji biex jiġi evitat li korpi governattivi minn pajjiżi terzi jkunu jistgħu jaċċessaw data mhux personali fejn dan imur kontra l-liġi tal-UE jew dik nazzjonali. Fl-aħħar nett, l-Att dwar id-Data jiddefinixxi r-rekwiżiti essenzjali rigward l-interoperabbiltà biex jiġi żgurat li d-data tkun tista’ tgħaddi mingħajr xkiel bejn is-setturi u l-Istati Membri, iffaċilitata mill- Ispazji Komuni Ewropej tad-Data, kif ukoll bejn il-fornituri tas-servizzi tal-ipproċessar tad-data. 

l-Att dwar id-Data ġie ppubblikat f’Il-Ġurnal Uffiċjali tal-UE fit-22 ta’ Diċembru 2023 u se jsir applikabbli fit-12 ta’ Settembru 2025.

l-Att dwar id- Data jikkomplementa l-Att dwar il-Governanza tad -Data, l-ewwel riżultat taħt l- istrateġija Ewropea għad-data. l-Att dwar il-Governanza tad-Data sar applikabbli f’Settembru 2023. Filwaqt li l-Att dwar il-Governanza tad-Data jżid il-fiduċja fil-mekkaniżmi volontarji tal-kondiviżjoni tad-data, l-Att dwar id-Data jipprovdi ċarezza legali rigward l-aċċess għad-data u l-użu tagħha.

Flimkien ma’ miżuri oħra ta’ politika u opportunitajiet ta’ finanzjament, dawn iż-żewġ regolamenti se jikkontribwixxu għall-istabbiliment ta’ suq uniku tal-UE għad-data, biex b’hekk l-Ewropa ssir mexxejja fl-ekonomija tad-data billi jiġi sfruttat il-potenzjal tal-ammonti dejjem jiżdiedu ta’ data, b’mod partikolari data industrijali, għall-benefiċċju tal-ekonomija u s-soċjetà Ewropej.

 

100%
0
Top

Kwistjonijiet indirizzati

Wara d-dispożizzjonijiet ġenerali (Kapitolu I) li jistabbilixxu l-kamp ta’ applikazzjoni tar-regolament u jiddefinixxu t-termini ewlenin, l-Att dwar id-Data huwa strutturat f’sitt kapitoli ewlenin: 

Il-Kapitolu II dwar il-kondiviżjoni tad-data bejn in-negozji u bejn in-negozji u l-konsumaturi fil-kuntest tal-IoT: l-utenti tal-oġġetti tal-IoT jistgħu jaċċessaw, jużaw u jittrasferixxu d-data li huma jiġġeneraw flimkien permezz tal-użu tagħhom ta’ prodott konness.

Il-Kapitolu III dwar il-kondiviżjoni tad-data bejn in-negozji: dan jiċċara l-kundizzjonijiet tal-kondiviżjoni tad-data kull meta negozju jkun obbligat bil-liġi, inkluż permezz tal-Att dwar id-Data, li jikkondividi d-data ma’ negozju ieħor.

Kapitolu IV dwar termini kuntrattwali inġusti: dawn id-dispożizzjonijiet jipproteġu n-negozji kollha, b’mod partikolari l-SMEs, kontra termini kuntrattwali inġusti imposti fuqhom.

Il-Kapitolu V dwar il-kondiviżjoni tad-data bejn in-negozji u l-gvern: il-korpi tas-settur pubbliku se jkunu jistgħu jieħdu aktar deċiżjonijiet ibbażati fuq l-evidenza f’ċerti sitwazzjonijiet ta’ ħtieġa eċċezzjonali permezz ta’ miżuri għall-aċċess ta’ ċerta data miżmuma mis-settur privat.

Il-Kapitolu VI dwar il-bdil bejn servizzi tal-ipproċessar tad-data: il-fornituri ta’ servizzi tal-cloud computing u tal-edge computing iridu jissodisfaw ir-rekwiżiti minimi biex jiffaċilitaw l-interoperabbiltà u jippermettu l-bdil.

Il-Kapitolu VII dwar l-aċċess illegali tal-gvern ta’ pajjiż terz għad-data: id-data mhux personali maħżuna fl-UE hija protetta kontra talbiet illegali ta’ aċċess minn gvern barrani.

Il-Kapitolu VIII dwar l-interoperabbiltà: il-parteċipanti fl-ispazji tad-data jridu jissodisfaw il-kriterji li jippermettu l-fluss tad-data fi ħdan u bejn l-ispazji tad-data. Repożitorju tal-UE se jistabbilixxi l-istandards u l-ispeċifikazzjonijiet rilevanti għall-interoperabbiltà tal-cloud.

Kapitolu IX dwar l-infurzar: l-Istati Membri jridu jaħtru awtorità kompetenti waħda jew aktar biex jimmonitorjaw u jinfurzaw l-Att dwar id-Data. Meta tinħatar aktar minn awtorità waħda, irid jinħatar “koordinatur tad-data” biex jaġixxi bħala l-punt uniku ta’ kuntatt fil-livell nazzjonali.

100%
0
Top
The icon features a striking purple background that immediately draws the eye. At its center, a white database symbol stands out, composed of a cylindrical shape with horizontal lines that demarcate different sections, reminiscent of a classic data storage unit. Encircling this central figure are two arrows, one arching upwards and the other downwards, creating a sense of continuous movement. These arrows symbolize the dynamic process of data sharing in the context of the IoT market

Kapitolu II: Il-kondiviżjoni tad-data bejn in-negozji u bejn in-negozji u l-konsumaturi fil-kuntest tas-suq tal-IoT

100%
0
Right

Għaliex?

Objettiv ewlieni tal-Att dwar id-Data huwa li joħloq ġustizzja fl-ekonomija tad-data u jagħti s-setgħa lill-utenti biex jiksbu l-valur mid-data li jiġġeneraw bl-użu tal-prodotti konnessi li huma proprjetarji, jikru jew jikru.

l-Att dwar id-Data jippermetti lill-utenti ta’ prodotti konnessi (eż. karozzi konnessi, apparat mediku u tal-kundizzjoni fiżika, makkinarju industrijali jew agrikolu) u servizzi relatati (jiġifieri kwalunkwe ħaġa li tagħmel prodott konness iġib ruħu b’mod speċifiku, bħal app biex taġġusta l-luminożità tad-dwal, jew biex tirregola t-temperatura ta’ friġġ) biex jaċċessaw id-data li joħolqu b’mod konġunt billi jużaw il-prodotti konnessi/is-servizzi relatati.

Id-disponibbiltà ta’ din id-data se jkollha impatt sinifikanti fuq l-ekonomija. Pereżempju, id-data ġġenerata minn prodotti konnessi u servizzi relatati tista’ tintuża biex tagħti spinta lis-servizzi tas-suq ta’ wara l-bejgħ u dawk anċillari kif ukoll biex toħloq servizzi kompletament ġodda, li jkunu ta’ benefiċċju kemm għan-negozji kif ukoll għall-konsumaturi. 

Eżempji ta’ prodotti konnessi: prodotti tal-konsumatur (eż. karozzi konnessi, tagħmir għall-monitoraġġ tas-saħħa, apparat tad-dar intelliġenti), prodotti oħra (eż. ajruplani, robots, magni industrijali).

Eżempju ta’ servizz relatat: utent jixtri magna tal-ħasil tal-ħwejjeġ u jinstalla applikazzjoni li tippermettilhom ikejlu l-impatt ambjentali taċ-ċiklu tal-ħasil abbażi tad-dejta mis-sensers differenti ġewwa l-magna u jaġġusta ċ-ċiklu skont dan. Din l-applikazzjoni titqies bħala servizz relatat.

Eżempji ta’ servizzi tas-suq ta’ wara l-bejgħ u servizzi anċillari: servizzi ta’ tiswija u manutenzjoni, assigurazzjoni bbażata fuq id-data.

Tipi ta’ data fil-kamp ta’ applikazzjoni

Il-Kapitolu II tal-Att dwar id-Data dwar il-kondiviżjoni tad-data bejn in-negozji u bejn in-negozji u l-konsumaturi japplika għad-data kollha mhux ipproċessata u pproċessata minn qabel iġġenerata mill-użu ta’ prodott konness jew servizz relatat li huwa faċilment disponibbli għad-detentur tad-data (eż. manifattur ta’ prodott/fornitur konness ta’ servizz relatat), fi kliem ieħor data li tista’ tiġi aċċessata faċilment mingħajr sforz sproporzjonat, li tmur lil hinn minn operazzjoni sempliċi. Dan japplika kemm għad-data personali kif ukoll għal dik mhux personali, inkluża l-metadata rilevanti.

Din id-data tinkludi data miġbura minn sensur wieħed jew grupp konness ta’ sensuri, bħat-temperatura, il-pressjoni, ir-rata tal-fluss, l-awdjo, il-valur tal-pH, il-livell tal-likwidu, il-pożizzjoni, l-aċċellerazzjoni jew il-veloċità.

Id-data u l-kontenut inferiti jew derivati (eż. data arrikkita ħafna, materjal awdjoviżiv) huma barra mill-kamp ta’ applikazzjoni. Barra minn hekk, l-Att dwar id-Data huwa mingħajr preġudizzju għal-liġijiet dwar il-protezzjoni tad- drittijiet tal-proprjetà intellettwali.

Pereżempju, jekk utent jara film fuq it-televiżjoni konnessa tiegħu, il-film innifsu ma jaqax fl-ambitu tiegħu iżda d-data dwar il-luminożità tal-iskrin taqa’ fil-kamp ta’ applikazzjoni.

Fil-prattika

Il-Kapitolu II tal-Att dwar id-Data jippermetti lill- utenti (jiġifieri kwalunkwe persuna ġuridika jew fiżika li tippossjedi, tikri jew tikri prodott konness) li jaċċessaw id-data li jiġġeneraw permezz tal-użu tagħhom tal-prodott konness jew tas-servizz relatat. Jekk l-utent jixtieq jaqsam din id-data ma’ entità jew individwu oħra (“partiterza”), dan jista’ jew jagħmel dan direttament jew jista’ jitlob lid-detentur tad-data biex jikkondividiha ma’ parti terza tal-għażla tiegħu (minbarra l-gwardjani skont l- Att dwar is-Swieq Diġitali). Id- detentur tad-data huwa tipikament il-kumpanija li tagħmel il-prodott konness jew li tipprovdi servizz relatat. Detentur tad-data jrid ikollu kuntratt mal-utent (eż. kuntratt ta’ bejgħ, kuntratt ta’ kiri, kuntratt ta’ servizz relatat, eċċ.) li jiddefinixxi d-drittijiet rigward l-aċċess, l-użu u l-kondiviżjoni tad-data li tiġi ġġenerata mill-prodott konness jew mis-servizz relatat. Huwa importanti li wieħed jinnota li d-detentur tad-data ma jista’ juża l-ebda data mhux personali ġġenerata mill-prodott mingħajr il-qbil tal-utent.

Bħala eżempju, u meta wieħed iżomm f’moħħu li l-kuntratt rilevanti jiddetermina r-rwoli eżatti:

  • Kumpanija topera buldozer: id-detentur tad-data tipikament ikun il-manifattur tal-bulldozer, u l-utent ikun il-kumpanija li topera l-bulldozer.  

  • Jekk xi ħadd jixtri friġġ konness u jniżżel app li tgħinhom jirregolaw it-temperatura ottimali għall-kontenut tal-friġġ, potenzjalment ikun hemm żewġ detenturi tad-data, jiġifieri l-entità li tqiegħed il-friġġ fis-suq u l-entità li toffri s-servizz relatat (l-app), u utent wieħed biss (is-sid tal-friġġ).

l-Att dwar id-Data jinkudi diversi mekkaniżmi li jagħmluha aktar faċli għall-utenti biex ikunu jistgħu jagħmlu użu minn dawn id-dispożizzjonijiet: id-detenturi tad-data jridu jipprovdu lill-utent b’informazzjoni dwar it-tip ta’ data li se jiġġeneraw meta jużaw il-prodott konness jew is-servizz relatat (inkluż il-volum, il-frekwenza tal-ġbir, eċċ.); l-utenti għandhom ikunu jistgħu jitolbu aċċess għad-data permezz ta’ proċess sempliċi, u; id-detenturi tad-data għandhom jagħmlu d-data disponibbli għall-utenti mingħajr ħlas.

Limitazzjonijiet fuq l-użu tad-data

Sabiex in-negozji ma jiġux skoraġġuti milli jinvestu fi prodotti li jiġġeneraw id-data, id-data miksuba ma tistax tintuża biex jiġi żviluppat prodott konness f’kompetizzjoni. l-Att dwar id-Data ma jipprojbixxix il-kompetizzjoni f’ servizzi relatati jew fis-suq ta’ wara l-bejgħ. Barra minn hekk, ma hemm l-ebda obbligu skont l-Att dwar id-Data għal detentur tad-data li jikkondividi d-data ma’ partijiet terzi bbażati barra l-UE.

l-Att dwar id-Data huwa kompletament konformi mar-regoli dwar il-protezzjoni tad-data, b’mod partikolari l-GDPR. Meta l-utent ma jkunx is-suġġett tad-data li d-data tiegħu tkun qed tintalab, id-data personali tista’ ssir disponibbli biss jekk ikun hemm bażi legali valida (eż. il-kunsens). Din hija kunsiderazzjoni importanti peress li d-data koġenerata spiss ikun fiha kemm data personali kif ukoll data mhux personali, li tista’ tkun diffiċli biex tiġi separata.  

Dan jinċentiva l-iżvilupp ta’ prodotti u servizzi konnessi bbażati fuq flussi ġodda ta’ data, li huwa ta’ valur partikolari għal kumpaniji iżgħar. Barra minn hekk, il- kumpaniji mikro u żgħar, bħala manifatturi jew fornituri ta’ servizzi relatati, mhumiex soġġetti għall-istess obbligi bħall-kumpaniji l-kbar.

Sabiex jiġu protetti s- sigrieti kummerċjali mingħajr ma jiġi mminat l-għan tal-Att dwar id-Data li ssir disponibbli aktar data, id-detentur tad-data u l-utent/parti terza jistgħu jaqblu dwar ċerti miżuri biex tiġi ppreservata l-kunfidenzjalità tas-sigrieti kummerċjali. Meta dawn il-miżuri ma jiġux rispettati, id-detentur tad-data jista’ jżomm jew jissospendi l-kondiviżjoni tad-data. Id-detentur tad-data jista’ jirrifjuta li jikkondividi d-data biss meta jkun jista’ juri li huwa probabbli ħafna li jsofri dannu ekonomiku serju mill-iżvelar ta’ sigrieti kummerċjali.

Id-detentur tad-data u l-utent jistgħu jaqblu li jillimitaw il-kondiviżjoni tad-data jekk ikun hemm riskju li r- rekwiżiti ta’ sigurtà tal-prodott konness jistgħu jiġu mminati, u dan jirriżulta f’effetti negattivi serji għas- saħħa, is-sikurezza jew is-sigurtà tal-persuni. Dawn ir-rekwiżiti għandhom jiġu stabbiliti fil-liġi tal-UE jew nazzjonali.

Jekk id-detentur tad-data jissospendi, iżomm jew jirrifjuta li jikkondividi d-data abbażi ta’ rekwiżiti ta’ protezzjoni jew ta’ sigurtà tas-sigrieti kummerċjali, dan għandu jinnotifika lill-awtorità nazzjonali kompetenti. l-utenti jistgħu jikkontestaw tali deċiżjoni, jew quddiem il-qorti jew it-tribunal kompetenti ta’ Stat Membru, permezz ta’ lment mal-awtorità kompetenti jew bi qbil mad-detentur tad-data quddiem korp għas-soluzzjoni tat-tilwim.

100%
0
Right
The image has a purple background. At the centre there is white triangle with an exclamation mark inside, which is a universal sign for a warning or alert. The triangle and exclamation mark are outlined in white. It symbolises the importance of rules in  business-to-business data sharing

Kapitolu III: Regoli dwar il-kondiviżjoni obbligatorja tad-data bejn in-negozji

100%
0
Right

Għaliex?

l-Att dwar id-Data jintroduċi regoli għal sitwazzjonijiet fejn negozju (“detentur tad-data”) ikollu obbligu legali skont il-liġi tal-UE jew nazzjonali li jagħmel id-data disponibbli għal negozju ieħor (“riċevitur tad-data”), inkluż fil-kuntest tad-data tal-IoT. B’mod partikolari, it-termini u l-kundizzjonijiet tal-kondiviżjoni tad-data għandhom ikunu ġusti, raġonevoli u mhux diskriminatorji.

Bħala inċentiv għall-kondiviżjoni tad-data, id-detenturi tad-data li huma obbligati jikkondividu d-data jistgħu jitolbu “kumpens raġonevoli” mingħand ir-riċevitur tad-data.

Tipi ta’ data fil-kamp ta’ applikazzjoni

Il-Kapitolu III tal-Att dwar id-Data japplika għad-data kollha (kemm personali kif ukoll mhux personali) miżmuma minn negozju, inklużi sitwazzjonijiet koperti fil-Kapitolu II tal-Att dwar id-Data.

Fil-prattika

Id-detenturi tad-data jistgħu jitolbu kumpens raġonevoli talli jagħmlu d-data disponibbli għal riċevitur tad-data. Dan jista’ jinkludi l-ispejjeż imġarrba biex id-data ssir disponibbli kif ukoll l-ispejjeż tekniċi relatati mat-tixrid u l-ħżin. Madankollu, il-kumpaniji mikro, il-SMEs u l-organizzazzjonijiet tar-riċerka mingħajr skop ta’ qligħ ma jistgħux jintalbu jħallsu aktar mill-ispejjeż imġarrba biex jagħmlu d-data disponibbli.

Sabiex jiġu protetti d-detenturi tad-data, l-Att dwar id-Data jinkludi lista mhux eżawrjenti ta’ miżuri biex jirrimedjaw sitwazzjonijiet fejn parti terza jew utent ikun aċċessa jew uża d-data illegalment. Pereżempju, detentur tad-data jista’ jirrikjedi li parti li tikser il-liġi tieqaf tipproduċi l-prodott inkwistjoni jew teqred id-data li tkun kisbet illegalment, jew tkun tista’ tfittex kumpens.

Kwalunkwe obbligu ta’ kondiviżjoni tad-data li jiġi qabel l-Att dwar id-Data jibqa’ mhux affettwat. l-obbligi fil- leġiżlazzjoni (settorjali) futura għandhom jiġu allinjati mad -dispożizzjonijiet tal-Kapitolu III tal-Att dwar id-Data.

100%
0
Right
icon featuring a purple circle with a white outline of two hands shaking. This symbolizes agreement, partnership, or contractual terms. The background is solid purple, and the white line drawing inside the circle shows detailed interlocking fingers, representing a handshake.

Kapitolu IV: Termini kuntrattwali inġusti

100%
0
Right

Għaliex?

Il-libertà kuntrattwali hija ċentrali għar-relazzjonijiet bejn in-negozji. Madankollu, l-Att dwar id-Data għandu l-għan li jipproteġi n-negozji Ewropej kollha li jfittxu li jiksbu data, b’mod partikolari l-SMEs, kontra termini kuntrattwali inġusti permezz tal-miżuri tiegħu biex jintervjeni f’sitwazzjonijiet fejn, pereżempju, wieħed min-negozji jkun f’pożizzjoni ta’ negozjar aktar b’saħħitha (eż. minħabba d-daqs tas-suq tiegħu) u jimponi terminu mhux negozjabbli (“take-it-or-leave-it”) relatat mal-aċċess u l-użu tad-data min-naħa l-oħra.

Tipi ta’ data fil-kamp ta’ applikazzjoni

Dawn ir-regoli jkopru d-data kollha, kemm personali kif ukoll mhux personali, miżmuma minn entità privata li tiġi aċċessata u użata abbażi ta’ kuntratt bejn in-negozji.

Fil-prattika

It-termini “take-it-or-leaveit” imposti unilateralment jistgħu, meta jkunu relatati mat-tqegħid tad-data għad-dispożizzjoni, ikunu soġġetti għal test ta’ inġustizzja.

l-Att dwar id-Data jistabbilixxi lista mhux eżawrjenti ta’ termini li dejjem jitqiesu inġusti (eż. li jeskludu jew jillimitaw ir-responsabbiltà tal-parti li imponiet unilateralment it-terminu għal atti intenzjonali jew negliġenza serja) u ta’ termini li huma preżunti li huma inġusti (eż. li jillimitaw b’mod mhux xieraq ir-rimedji fil-każ ta’ nuqqas ta’ twettiq ta’ obbligi kuntrattwali jew responsabbiltà fil-każ ta’ ksur ta’ dawk l-obbligi, jew jestendu r-responsabbiltà tal-intrapriża li fuqha t-terminu ġie impost unilateralment). Jekk klawżola titqies inġusta, ma tibqax valida — fejn possibbli, hija sempliċement maqtugħa mill-kuntatt. Jekk ikun preżunt li huwa inġust, l-entità li imponiet il-klawżola tista’ tipprova turi li l-klawżola mhijiex inġusta.

100%
0
Right
icon representing a relation between government and business. It features a capitol style building and 2 files connected by a bi-directional arrow, set against a purple background. The design is simple and uses flat graphics with white outlines against a purple background.

Kapitolu V: Kondiviżjoni tad-data bejn in-negozji u l-gvern

100%
0
Right

Għaliex?

Id-data miżmuma minn entitajiet privati tista’ tkun essenzjali biex korp tas-settur pubbliku jwettaq kompitu ta’ interess pubbliku. Il-Kapitolu V tal-Att dwar id-Data jippermetti lill-korpi tas-settur pubbliku jaċċessaw tali data, taħt ċerti termini u kundizzjonijiet, fejn ikun hemm ħtieġa eċċezzjonali. Dan tal-aħħar jirreferi għal sitwazzjoni imprevedibbli u limitata fiż-żmien, fejn id-data miżmuma minn entità privata hija meħtieġa għat-twettiq tal-kompitu ta’ interess pubbliku, b’mod partikolari biex jittejjeb it-teħid ta’ deċiżjonijiet ibbażat fuq l-evidenza. Sitwazzjonijiet ta’ ħtieġa eċċezzjonali jinkludu kemm emerġenzi pubbliċi (bħal diżastri naturali jew ikkawżati mill-bniedem kbar, pandemiji u inċidenti taċ-ċibersigurtà) kif ukoll sitwazzjonijiet mhux ta’ emerġenza (pereżempju, data aggregata u anonimizzata mis-sistemi tal-GPS tas-sewwieqa tista’ tintuża biex tgħin fl-ottimizzazzjoni tal-flussi tat-traffiku).

l-Att dwar id-Data se jiżgura li l-awtoritajiet pubbliċi jkollhom aċċess għal tali data fil-ħin u b’mod affidabbli, mingħajr ma jimponi piż amministrattiv żejjed fuq in-negozji.

Tipi ta’ data fil-kamp ta’ applikazzjoni

Skont il-Kapitolu V, id-data kollha għandha kamp ta’ applikazzjoni, b’enfasi fuq data mhux personali.

Il-Kapitolu V tal-Att dwar id-Data dwar il-kondiviżjoni tad-data bejn in-negozji u l-gvern jiddistingwi bejn żewġ xenarji:

  • Sabiex iwieġeb għal emerġenza pubblika, korp tas-settur pubbliku jenħtieġ li jitlob data mhux personali. Madankollu, jekk dan ma jkunx biżżejjed biex jirrispondi għas-sitwazzjoni, tista’ tintalab data personali. Fejn possibbli, din id-data għandha tiġi anonimizzata mid-detentur tad-data.    

  • F’sitwazzjonijiet mhux ta’ emerġenza, il-korpi tas-settur pubbliku jistgħu jitolbu biss data mhux personali.

Partijiet interessati ewlenin

l-entitajiet intitolati li jitolbu data jinkludu korpi tas-settur pubbliku tal-Istati Membri kif ukoll ċerti Istituzzjonijiet, korpi u aġenziji tal-UE. Dawn l-entitajiet jistgħu jikkondividu wkoll id-data ma’ organizzazzjonijiet li jwettqu r-riċerka u li jiffinanzjaw taħt ċerti kundizzjonijiet.

Fil-kuntest ta’ talbiet minn negozju għal gvern, id-detenturi tad-data huma tipikament entitajiet privati, iżda jistgħu jinkludu wkoll impriżi pubbliċi.

Fil-prattika

Korp tas-settur pubbliku jista’, taħt ċerti kundizzjonijiet, jobbliga lid-detentur tad-data jagħmel ċerta data disponibbli mingħajr dewmien żejjed biex jirrispondi għal emerġenza pubblika. l-Att dwar id-Data jiddefinixxi emerġenza pubblika; iżda l-eżistenza tiegħu hija determinata skont il-proċeduri jew il-liġijiet nazzjonali jew tal-UE.

Għal ħtiġijiet eċċezzjonali li mhumiex relatati ma’ emerġenza pubblika, korp tas-settur pubbliku jista’ jitlob li d-data mhux personali tissodisfa kompitu speċifiku li jkun fl-interess pubbliku u li jkun ġie previst mil-liġi, jekk il-korp tas-settur pubbliku jista’ jagħti prova li ma setax jaċċessa d-data permezz ta’ mezzi oħra.

Fiż-żewġ każijiet (ta’ emerġenza u mhux ta’ emerġenza), it-talbiet iridu jirrispettaw għadd ta’ prinċipji u kundizzjonijiet stretti. Pereżempju, it-talbiet iridu jkunu speċifiċi, trasparenti u proporzjonati, is-sigrieti kummerċjali jridu jiġu protetti, u d-data trid titħassar ladarba ma tibqax meħtieġa.

It-tabella ta’ hawn taħt tagħti sommarju ta’ dak li n-negozji jistgħu jitolbu biex jipprovdu data lil korp tas-settur pubbliku f’dan il-kuntest.

 

Kumpens għad-disponibbiltà tad-data skont il-Kapitolu V tal-Att dwar id-Data

  In-negozji għajr il-kumpaniji mikro u żgħar jistgħu jitolbu għal: Il-kumpaniji mikro u żgħar jistgħu jitolbu għal:
Emerġenza pubblika In-negozji jistgħu jitolbu li l-kontribuzzjoni tad-data tagħhom tiġi rikonoxxuta u rikonoxxuta pubblikament mill-korp tas-settur pubbliku riċeventi Remunerazzjoni raġonevoli li ma taqbiżx l-ispejjeż tekniċi u organizzattivi mġarrba + rikonoxximent pubbliku, fuq talba
Sitwazzjoni mhux ta’ emerġenza Remunerazzjoni raġonevoli li ma taqbiżx l-ispejjeż tekniċi u organizzattivi mġarrba (ħlief għall-produzzjoni tal-istatistika uffiċjali) N/A (eżenzjoni mill-obbligu li tiġi pprovduta d-data)

 

Sabiex jiġi minimizzat il-piż fuq in-negozji, l-istess data ma tistax tintalab aktar minn darba (“il-prinċipju ta’ darba biss”) minn aktar minn korp wieħed tas-settur pubbliku. Għal din ir-raġuni, it-talbiet kollha jridu jkunu disponibbli għall-pubbliku mill-koordinatur tad-data (sakemm ma jkunx hemm tħassib dwar is-sigurtà).

100%
0
Right
 visual metaphor for switching between data processing services. It features a circular icon with two arrows, one pointing clockwise and the other counter-clockwise, forming a complete loop. This design symbolizes a continuous cycle or rotation, which aligns with the concept of transitioning or switching between different services in a seamless manner. The use of a solid purple background with white arrows provides a clear and simple representation of this process.

Kapitolu VI: Bdil bejn servizzi tal-ipproċessar tad-dejta

100%
0
Right

Għaliex?

Sabiex jiġi żgurat suq kompetittiv fl-UE, il-klijenti tas-servizzi tal-ipproċessar tad-data (inklużi s-servizzi cloud u edge) għandhom ikunu jistgħu jaqilbu mingħajr xkiel minn fornitur għal ieħor. Madankollu, il-klijenti bħalissa qed jiffaċċjaw għadd ta’ ostakli għal dan, inklużi tariffi għoljin assoċjati ma’, pereżempju, l-egress tad-data, proċeduri twal u nuqqas ta’ interoperabbiltà bejn il-fornituri li jistgħu jirriżultaw f’telf ta’ data u applikazzjonijiet.

l-Att dwar id-Data se jagħmel il-bdil b’xejn, veloċi u fluwidu. Dan se jkun ta’ benefiċċju għall-klijenti, li jistgħu jagħżlu liberament is-servizzi li jissodisfaw bl-aħjar mod il-ħtiġijiet tagħhom, kif ukoll il-fornituri, li se jibbenefikaw minn ġabra akbar ta’ klijenti.

Kamp ta’ applikazzjoni

Il-Kapitolu VI tal-Att dwar id-Data japplika għall-fornituri ta’ servizzi tal-ipproċessar tad-data (jiġifieri servizzi diġitali li jippermettu aċċess għan-network minn kullimkien u fuq talba, bħal netwerks, servers jew infrastruttura u software virtwali jew fiżiċi oħra). Id-data li hija essenzjali għall-bdil tinkludi d-data tal-input u tal-output, inkluża l-metadata, iġġenerata mill-użu tas-servizz mill-klijent, bl-esklużjoni tad-data protetta mid-drittijiet tal-proprjetà intellettwali jew li tikkostitwixxi sigriet kummerċjali tal-fornitur tas-servizz.  

Fil-prattika

Sabiex jingħeleb l-iżbilanċ tal-poter bejn il-fornituri u l-klijenti fis-suq tal-cloud, l-Att dwar id-Data jistabbilixxi rekwiżiti minimi għall-kontenut tal-kuntratti cloud. B’mod partikolari, il-klijenti mis-settur privat u pubbliku se jibbenefikaw minn trasparenza kuntrattwali ħafna akbar.

l-Att dwar id-Data jinkludi miżuri biex jiġi żgurat li l-klijenti jkunu jistgħu jaqilbu minn fornitur wieħed ta’ servizzi tal-ipproċessar tad-data (“fornitur tas-sors”) għal fornitur ieħor (“destinazzjoni”) malajr u mingħajr xkiel, u mingħajr ma jitilfu kwalunkwe data jew il-funzjonalità tal-applikazzjonijiet. Pereżempju, il-fornituri tal-Pjattaforma u s-Softwer bħala Servizz iridu jagħmlu disponibbli interfaċċi miftuħa u, bħala minimu, jesportaw data f’format użat b’mod komuni u li jinqara mill-magni. Il-fornituri tal-Infrastruttura bħala Servizz iridu jieħdu miżuri biex jiffaċilitaw li, meta klijent jaqleb għal servizz tal-istess tip, il-klijent jikseb riżultati materjalment komparabbli b’reazzjoni għall-istess input għal karatteristiċi li jikkondividu ż-żewġ servizzi (“ekwivalenza funzjonali”). Bħala eżempju ta’ miżura bħal din, il-fornitur tas-sors jista’ jkollu juża għodod biex jibdel l-ammont ta’ xogħol tal-kompjuters minn teknoloġija ta’ virtwalizzazzjoni għal oħra. 

Il-fornituri kollha huma meħtieġa jneħħu l-ostakli li l-klijenti tagħhom jistgħu jiffaċċjaw meta jkunu jridu jaqilbu għal fornitur ieħor jew jużaw diversi servizzi fl-istess ħin.

l-Att dwar id-Data se jneħħi wkoll kompletament it-tariffi tal-qlib, inklużi l-imposti għall-egress tad-data (jiġifieri l-imposti għat-tranżitu tad-data), mit-12 ta’ Jannar 2027. Dan ifisser li l-fornituri mhux se jkunu jistgħu jiċċarġjaw lill-klijenti tagħhom għall-operazzjonijiet li huma meħtieġa biex jiffaċilitaw il-bdil jew għall-ħruġ tad-data. Madankollu, bħala miżura tranżitorja matul l-ewwel tliet snin wara d-dħul fis-seħħ tal-Att dwar id-Data (mill-11 ta’ Jannar 2024 sat-12 ta’ Jannar 2027), il-fornituri xorta jistgħu jitolbu lill-klijenti tagħhom għall-kostijiet imġarrba fir-rigward tal-bdil u l-ħruġ tad-data.

100%
0
Right
The image you’ve provided depicts a stylized globe with a flag set against a purple background. This icon is designed to represent unlawful third country government access. The globe signifies the international aspect, while the flag stands for a specific third party or country involved in unauthorized access.

Kapitolu VII: Aċċess illegali mill-gvern ta’ pajjiżi terzi

100%
0
Right

Għaliex?

Xi drabi, deċiżjoni jew sentenza maħruġa minn pajjiż barra l-UE (“pajjiż terz”) tfittex li tippermetti l-aċċess tal-gvern għal u t-trasferiment ta’ data mhux personali pproċessata u maħżuna fl-UE. Madankollu, f’ċerti każijiet, l-għoti ta’ aċċess għal tali data jew it-trasferiment tagħha jista’ fil-fatt ikun illegali, b’mod partikolari fejn it-talba tmur kontra l-liġijiet tal-UE u l-garanziji dwar il-protezzjoni tad-drittijiet fundamentali tal-individwi, l-interessi tas-sigurtà nazzjonali jew data kummerċjalment sensittiva.

l-Att dwar id-Data jsegwi l-Att dwar il-Governanza tad-Data fir-rigward tad-dispożizzjonijiet li għandhom l-għan li jipprevjenu l-aċċess u t-trasferiment illegali tal-gvern ta’ pajjiżi terzi ta’ data mhux personali miżmuma fl-UE. Tali dispożizzjonijiet ma għandhom l-ebda impatt fuq il-kondiviżjoni regolari tad-data bejn in-negozji. Dawn iżidu t-trasparenza u ċ-ċertezza legali fir-rigward tal-proċess u l-kundizzjonijiet li taħthom id-data mhux personali tista’ tiġi aċċessata jew trasferita lil korpi governattivi mhux tal-UE.

Tipi ta’ data fil-kamp ta’ applikazzjoni

Kwalunkwe data mhux personali miżmuma fl-UE minn fornitur ta’ servizz tal-ipproċessar tad-data.

Fil-prattika

l-Att dwar id-Data ma jipprojbixxix il-flussi transfruntiera tad-data, iżda jiżgura li l- protezzjoni mogħtija lid-data fl-UE tivvjaġġa bi kwalunkwe data trasferita barra mill-UE.

F’dan il-kuntest, l-Att dwar id-Data jistabbilixxi regoli u salvagwardji għal talbiet għal aċċess minn korp barrani tas-settur pubbliku għal data mhux personali miżmuma fl-Unjoni. Il-kooperazzjoni internazzjonali leġittima fir-rigward tal-infurzar tal-liġi mhijiex affettwata minn dawn id-dispożizzjonijiet.

Jekk ma jkun hemm l-ebda ftehim internazzjonali li jirregola l-aċċess minn gvern ta’ pajjiż terz għal data mhux personali li tinsab fl-UE, id-data tista’ tiġi ttrasferita jew aċċessata biss taħt kundizzjonijiet speċifiċi. Dawn il-kundizzjonijiet jirreferu għal ċerti garanziji li jissalvagwardjaw id-drittijiet Ewropej li jeħtieġ li jiġu ssodisfati mis-sistema legali tal-pajjiż terz, inkluż rekwiżit li jiġu stabbiliti r-raġunijiet u li tiġi vvalutata l-proporzjonalità fid-deċiżjoni. Il-fornitur tas-servizzi tal-ipproċessar tad-data indirizzati minn tali deċiżjoni jista’ jikkuntattja lill-korp nazzjonali rilevanti biex jgħin fil-valutazzjoni ta’ jekk il-kundizzjonijiet stabbiliti fl-Att dwar id-Data humiex issodisfati. Biex tgħin fil-valutazzjoni ta’ jekk dawn il-kundizzjonijiet ġewx issodisfati, il-Kummissjoni Ewropea se tiżviluppa linji gwida flimkien mal-Bord Ewropew għall-Innovazzjoni fil-qasam tad-Data (grupp ta’ esperti stabbilit skont l- Att dwar il-Governanza tad-Data biex jiffaċilita l-kondiviżjoni tal-aħjar prattiki u jipprijoritizza l-istandards tal-interoperabbiltà transsettorjali).

Il-fornituri tas-servizzi tal-ipproċessar tad-data jenħtieġ li jieħdu l-miżuri raġonevoli kollha (eż. kriptaġġ, awditi, aderenza ma’ skemi ta’ ċertifikazzjoni) biex jipprevjenu l-aċċess għas-sistemi li fihom jaħżnu data mhux personali. Dawn il-miżuri għandhom jiġu ppubblikati fuq is-siti web tagħhom. Barra minn hekk, kull fejn ikun possibbli, huma għandhom jinfurmaw lill-klijenti tagħhom qabel ma jagħtu aċċess għad-data tagħhom.

100%
0
Right
The image features a gear and an arrow forming a circle around it, set against a purple background. This icon represents Interoperability and is also associated with settings or configuration option with an update or refresh function. The design is clean and straightforward, using white symbols on a purple backdrop to convey the idea of adjusting settings or initiating a process to update or refresh data or services.

Kapitolu VIII: Interoperabbiltà

100%
0
Right

Għaliex?

l-istandards u l-interoperabbiltà huma essenzjali biex jiġi żgurat li d-data minn sorsi differenti tkun tista’ tintuża fi ħdan u bejn l- Ispazji Komuni Ewropej tad-Data biex titrawwem ir-riċerka u jiġu żviluppati prodotti jew servizzi ġodda. Għal dan l-għan, l-Att dwar id-Data jistabbilixxi xi rekwiżiti essenzjali li magħhom iridu jikkonformaw il-parteċipanti fl-ispazji tad-data u li jistgħu jiġu speċifikati aktar mill-Kummissjoni Ewropea permezz ta’ atti delegati.

Għandha wkoll l-għan li tiżgura l-interoperabbiltà bejn is-servizzi tal-ipproċessar tad-data; dan huwa essenzjali biex il-klijenti jibbenefikaw minn bidla aktar faċli.

Partijiet interessati ewlenin

Dan il-kapitolu huwa mmirat lejn il-parteċipanti tal-ispazji tad-data li joffru data jew servizzi bbażati fuq id-data lil parteċipanti oħra u li jiffaċilitaw jew jinvolvu ruħhom fil-kondiviżjoni tad-data fl-ispazji tad-data.

Tindirizza wkoll lill-bejjiegħa ta’ kuntratti intelliġenti kif ukoll lill-fornituri tas-servizzi tal-ipproċessar tad-data.

Fil-prattika

Il-parteċipanti fl-ispazju tad-data jenħtieġ li jikkonformaw ma’ diversi rekwiżiti essenzjali biex jippermettu li d-data tgħaddi fi ħdan u bejn l-ispazji tad-data. Pereżempju, deskrizzjoni tal-istrutturi tad-data, il-formati tad-data u l-vokabularji, fejn disponibbli, jenħtieġ li tkun aċċessibbli għall-pubbliku. Barra minn hekk, jenħtieġ li jiġu żgurati mezzi biex tiġi żgurata l-interoperabbiltà tal-ftehimiet dwar il-kondiviżjoni tad-data, bħall-kuntratti intelliġenti.

l-Att dwar id-Data jħejji wkoll it-triq biex tiżdied l-interoperabbiltà tas-servizzi tal-ipproċessar tad-data permezz ta’ standards armonizzati u speċifikazzjonijiet tal-interoperabbiltà miftuħa.

Barra minn hekk, dan jistabbilixxi rekwiżiti għall-bejjiegħa ta’ kuntratti intelliġenti għall-eżekuzzjoni awtomatizzata ta’ ftehimiet dwar il-kondiviżjoni tad-data, pereżempju biex jiġi żgurat li jwettqu b’mod korrett id-dispożizzjonijiet tal-ftehim dwar il-kondiviżjoni tad-data u jifilħu għall-manipulazzjoni minn partijiet terzi.

Il-Kummissjoni se tivvaluta l-ostakli għall-interoperabbiltà u tagħti prijorità lill-ħtiġijiet ta’ standardizzazzjoni, li abbażi tagħhom tista’ titlob lill-organizzazzjoni(jiet) Ewropej tal-istandardizzazzjoni biex jabbozzaw standards armonizzati li jikkonformaw mar-rekwiżiti msemmija hawn fuq.

Jekk it-talba ma twassalx għal standard armonizzat jew jekk l-istandard ma jkunx biżżejjed biex tiġi żgurata l-konformità mal-Att dwar id-Data, il-Kummissjoni tista’ tadotta speċifikazzjonijiet komuni bħala soluzzjoni alternattiva. Dawn għandhom jiġu żviluppati b’mod miftuħ u inklużiv, filwaqt li jitqies ir-rispons mill-Bord Ewropew għall-Innovazzjoni fil-qasam tad-Data.

100%
0
Right
The image is a purple icon featuring a white outline of a gavel above a book, symbolizing legal enforcement and overarching provisions. The design, with its simple and clear imagery, conveys the authority of law and the foundational role of legal documents in upholding it. The gavel poised above the book suggests the act of making a legal decision or the enforcement of laws.

Kapitolu IX: Infurzar u dispożizzjonijiet ġenerali

100%
0
Right

l-Istati Membri se jaħtru awtorità kompetenti (ġdida jew eżistenti) waħda jew aktar biex jiżguraw l-implimentazzjoni effiċjenti tal-Att dwar id-Data. Kull fejn ikun hemm diversi awtoritajiet kompetenti, l-Istati Membri jridu jaħtru waħda minnhom bħala “koordinatur tad-data”. Il-koordinatur tad-data se jaġixxi bħala “punt uniku ta’ servizz” għall-kwistjonijiet kollha relatati mal-implimentazzjoni tal-Att dwar id-Data fil-livell nazzjonali, li jiffaċilita l-applikazzjoni kemm għan-negozji kif ukoll għall-awtoritajiet pubbliċi. Pereżempju, jekk negozju jfittex rimedju għall-ksur tad-drittijiet tiegħu skont l-Att dwar id-Data, il-koordinatur tad-data għandu (fuq talba) jipprovdi l-informazzjoni kollha meħtieġa biex jgħinhom iressqu l-ilment tagħhom lill-awtorità kompetenti xierqa. Il-koordinatur tad-data se jiffaċilita wkoll il-kollaborazzjoni f’sitwazzjonijiet transfruntiera, bħal meta awtorità kompetenti minn Stat Membru partikolari ma tkunx taf liema awtorità jenħtieġ li tavviċina fl-Istat Membru tal-koordinatur tad-data.

Il-Kummissjoni se żżomm reġistru pubbliku tal-awtoritajiet kompetenti u tal-koordinaturi tad-data.

Il- Bord Ewropew għall-Innovazzjoni fil-qasam tad-Data se jiffaċilita d-diskussjonijiet bejn l-awtoritajiet kompetenti, pereżempju biex jikkoordina u jadotta rakkomandazzjonijiet dwar l-istabbiliment ta’ penali għall-ksur tal-Att dwar id-Data. Il-penali huma stabbiliti mill-awtoritajiet kompetenti, u skont l-Att dwar id-Data għandu jkun hemm penali effettivi, proporzjonati u dissważivi.

l-Istati Membri jistgħu, jekk jixtiequ, jistabbilixxu korpi ċċertifikati għas-soluzzjoni tat-tilwim biex jassistu lill-partijiet li ma jistgħux jaqblu dwar termini ġusti, raġonevoli u mhux diskriminatorji biex jagħmlu d-data disponibbli. Il-partijiet huma liberi li jindirizzaw kwalunkwe korp għas-soluzzjoni tat-tilwim — jew fl-Istat Membru li fih ikunu stabbiliti jew f’ieħor.

Mekkaniżmi ċċertifikati għas-soluzzjoni tat-tilwim u awtoritajiet kompetenti speċjalizzati se jagħmluha aktar faċli għall-kumpaniji, b’mod partikolari n-negozji ż-żgħar, biex jinfurzaw id-drittijiet tagħhom skont l-Att dwar id-Data peress li joffru soluzzjoni sempliċi, rapida u bi prezz baxx għall-partijiet involuti.

100%
0
Right

X’hemm li jmiss?

l-istrateġija Ewropea għad-data tistabbilixxi t-triq biex l-UE ssir mexxejja fl-ekonomija tad-data. Dan se jinkiseb permezz tal-ħolqien ta’ suq uniku Ewropew għad-data li fih id-data tista’ tgħaddi bejn is-setturi u l-Istati Membri b’mod sikur u affidabbli għall-benefiċċju tal-ekonomija u s-soċjetà. Billi jiżgura l-ġustizzja fl-allokazzjoni tal-valur tad-data fost il-partijiet ikkonċernati, l-Att dwar id-Data huwa element ewlieni biex tinkiseb din il-viżjoni.

l-Att dwar id-Data se jsir applikabbli fit-12 ta’ Settembru 2025.

Biex tgħin lin-negozji jinnavigaw dawn ir-regoli l-ġodda, il-Kummissjoni se tirrakkomanda sett ta’ termini kuntrattwali mudell biex tgħin lin-negozji jikkonkludu kuntratti ta’ kondiviżjoni tad-data li jkunu ġusti, raġonevoli u mhux diskriminatorji (il-Kapitoli II u III tal-Att dwar id-Data). Dawn it-termini se jipprovdu wkoll gwida dwar kumpens raġonevoli u l-protezzjoni tas-sigrieti kummerċjali. Il-Kummissjoni se tirrakkomanda wkoll sett ta’ klawżoli kuntrattwali standard mhux vinkolanti għall-kuntratti tal-cloud computing bejn l-utenti u l-fornituri tas-servizzi tal-cloud. Ġie stabbilit grupp ta’ esperti biex jgħin lill-Kummissjoni tabbozza tali termini u klawżoli u qed tippjana li tirrakkomandahom sal-ħarifa tal-2025.

Fi żmien tliet snin mid-dħul fis-seħħ tiegħu, il-Kummissjoni se twettaq evalwazzjoni tal-impatt tal-Att dwar id-Data. Fuq din il-bażi, jekk meħtieġ, il-Kummissjoni tista’ tipproponi emenda għall-Att.  

100%
0
Top

Avviż Legali

Dan id-dokument m’għandux jitqies bħala rappreżentant tal-pożizzjoni uffiċjali tal-Kummissjoni Ewropea.

100%
0
Top