Respondenci wyrażają szerokie poparcie dla inicjatywy Komisji w tej dziedzinie, która zapewni wszystkim Europejczykom informacje i wzmocni pozycję w odniesieniu do praw, wolności i zasad zapisanych w ramach prawnych Unii Europejskiej oraz ustali ramy odniesienia dla przyszłych działań decydentów politycznych i przedsiębiorstw opracowujących technologie cyfrowe.
W ramach wizji przedstawionej 9 marca 2021 r. w komunikacie pt. „Cyfrowy kompas: Europejska droga w cyfrowej dekadzie– Komisja zobowiązała się do przedstawienia zbioru zasad cyfrowych. Zasady te obejmują takie obszary jak dostęp do usług internetowych, bezpiecznego i budzącego zaufanie środowiska internetowego, cyfrowych usług zdrowotnych oraz cyfrowych usług publicznych i administracji ukierunkowanych na człowieka.
Kluczowym rezultatem prac przygotowawczych do przyszłej deklaracji w sprawie praw i zasad cyfrowych na cyfrową dekadę były konsultacje publiczne na temat zasad cyfrowych, które trwały od 12 maja do 6 września 2021 r. i zaproszono wszystkie zainteresowane osoby i strony do podzielenia się swoimi opiniami na temat formułowania zasad cyfrowych. W otwartych konsultacjach publicznych wymieniono następujące 9 obszarów zasad:
- Powszechny dostęp do usług internetowych
- Powszechna edukacja cyfrowa oraz powszechne umiejętności cyfrowe, aby ludzie mogli aktywnie uczestniczyć w życiu społeczeństwa i procesach demokratycznych
- Dostępne i ukierunkowane na człowieka cyfrowe usługi publiczne i administracja
- Dostęp do cyfrowej służby zdrowia
- Otwarte, bezpieczne i godne zaufania środowisko online
- Ochrona i wzmocnienie pozycji dzieci i młodzieży w przestrzeni online
- Europejską tożsamość cyfrową
- Dostęp do urządzeń, systemów i usług cyfrowych, które działają z poszanowaniem klimatu i środowiska
- Zasady etyczne dla algorytmów ukierunkowanych na człowieka
Respondenci zostali również poproszeni o zaproponowanie alternatywnych sformułowań lub opracowanie innych możliwych zasad.
Główne wnioski respondentów
Otrzymano 609 odpowiedzi, z czego 65 % pochodziło od obywateli, a 10 % od organizacji społeczeństwa obywatelskiego. Bardziej szczegółowy podział wraz z innymi informacjami można znaleźć w sprawozdaniu podsumowującym (.pdf).
Ogólnie rzecz biorąc, duża liczba respondentów wyraziła szerokie poparcie dla europejskiej deklaracji w sprawie praw i zasad cyfrowych, a także dla pierwszego zestawu proponowanych zasad przedstawionych w ramach 9 konkretnych obszarów.
Respondenci z zadowoleniem przyjęli inicjatywę, a kilku z nich wskazało, że europejskie społeczeństwo cyfrowe powinno opierać się na wartościach europejskich, takich jak pluralizm, inkluzywność, niedyskryminacja, otwartość, prywatność, demokracja i zrównoważony rozwój. Kilku respondentów wskazało, że dla społeczeństwa cyfrowego w „europejski sposób” kluczowe znaczenie ma niepozostawianie nikogo w tyle.
Chociaż pełne wyniki są dostępne w sprawozdaniu podsumowującym (.pdf), główne najważniejsze punkty z poszczególnych obszarów obejmują:
- Powszechny dostęp do usług internetowych: 96 % respondentów uważa, że ważne jest (83 % – bardzo ważne), aby każdy miał dostęp do internetu za pośrednictwem przystępnego cenowo i odpowiedniego połączenia;
- Edukacja cyfrowa i umiejętności cyfrowe: 85 % respondentów uważa, że ważne jest (72 % – bardzo ważne), aby każdy miał możliwość dostępu do wysokiej jakości edukacji cyfrowej sprzyjającej włączeniu społecznemu;
- Cyfrowe usługi publiczne i administracja: 93 % respondentów uważa, że ważne jest (71 % – bardzo ważne), aby wszyscy korzystali z ukierunkowanych na człowieka i dostępnych usług publicznych na wszystkich szczeblach, w tym dla osób znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji i zagrożonych wykluczeniem;
- Cyfrowe usługi zdrowotne: 92 % respondentów uważa, że ważne jest (74 % – bardzo ważne), aby każdy miał bezpieczny, cyfrowy dostęp do swojej elektronicznej dokumentacji medycznej;
- Otwarte, bezpieczne i budzące zaufanie środowisko internetowe: 95 % respondentów uważa, że ważne jest (84 % – bardzo ważne), aby wszyscy korzystali z poufności komunikacji elektronicznej i ochrony informacji na swoich urządzeniach elektronicznych;
- Dzieci i młodzież w przestrzeni internetowej: 91 % respondentów uważa, że ważne jest (70 % bardzo ważne) wyposażenie dzieci i młodzieży w umiejętności cyfrowe oraz umiejętności i kompetencje niezbędne do bezpiecznego i odpowiedzialnego poruszania się w środowisku internetowym;
- Europejska tożsamość cyfrowa: 84 % respondentów uważa, że ważne jest (66 % – bardzo ważne), aby każdy miał dostęp do bezpiecznej i wiarygodnej tożsamości cyfrowej, która może być wykorzystywana w dowolnym miejscu w UE w celu uzyskania dostępu do szerokiego zakresu publicznych i prywatnych usług online;
- Produkty i usługi cyfrowe szanujące klimat i środowisko: 84 % respondentów uważa, że ważne jest (58 % – bardzo ważne), aby produkty i usługi cyfrowe były wytwarzane i wykorzystywane przy jak najmniejszym wpływie na środowisko;
- Algorytmy ukierunkowane na człowieka: 92 % respondentów uważa za ważne (77 % – bardzo ważne), aby nikt nie był ograniczany lub celowo wprowadzany w błąd przez systemy algorytmiczne wbrew jego autonomii i swobodnej woli.
Duża liczba respondentów (43 %) wskazała, że istnieją inne istotne zasady cyfrowe. Na przykład w kilku z nich omówiono potrzebę istnienia zasad, które wskazywałyby na możliwość stosowania alternatywnych rozwiązań (lub wyboru) w społeczeństwie cyfrowym. Wskazały one, że takie zasady mogłyby na przykład określać, że osoby nie powinny być nadmiernie zależne od technologii cyfrowych (z dużych korporacji) ani nie powinny być za ich pomocą monitorowane w celu określenia ich przyszłości lub działań. Kilku respondentów wskazało również na potrzebę większej przejrzystości w zakresie wykorzystywania danych (osobowych) przez przedsiębiorstwa oraz ograniczenia ukierunkowanych treści i reklamy.
Kolejne kroki
Uwagi przekazane w ramach konsultacji publicznych zostały uwzględnione we wniosku Komisji dotyczącym wspólnej międzyinstytucjonalnej uroczystej deklaracji w sprawie praw i zasad cyfrowych Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji. Zasady te będą odzwierciedlać i uzupełniać istniejące prawa, które już chronią i wzmacniają pozycję Europejczyków w internecie, takie jak ochrona ich danych osobowych i prywatności, wolność wypowiedzi, wolność zakładania i prowadzenia działalności gospodarczej w internecie lub ochrona ich twórczości intelektualnej.
Więcej informacji
Przeczytaj sprawozdanie zbiorcze (.pdf)
Pełny przegląd wyników konsultacji
Komunikat w sprawie cyfrowego kompasu na 2030 r.: Europejska droga w cyfrowej dekadzie
Cyfrowa dekada Europy – pytania i odpowiedzi
Cyfrowa dekada Europy – strona informacyjna
Cyfrowy kompas Europy – podsumowanie informacyjne
Kształtowanie cyfrowej przyszłości Europy