Vlaggenschip voor kwantumtechnologieën

Het vlaggenschipinitiatief Quantum Technologies heeft tot doel het werk van honderden kwantumonderzoekers over een periode van tien jaar te ondersteunen, met een verwacht budget van 1 miljard euro van de EU.

Naar aanleiding van het Kwantummanifest in 2016 werd het vlaggenschipinitiatief in 2018 gelanceerd, waarbij onderzoeksinstellingen, het bedrijfsleven en publieke financiers samenkwamen om het Europese wetenschappelijke leiderschap en de excellentie op het gebied van kwantumtechnologieën te consolideren en uit te breiden.

Het doel is het ondersteunen van de transformatie van Europees onderzoek naar commerciële toepassingen die het disruptieve potentieel van kwantum ten volle benutten. Het financiert projecten op vier belangrijke toepassingsgebieden:

• kwantumcomputing
• kwantumsimulatie
• kwantumcommunicatie
• quantum sensing en metrologie

Het financiert ook onderzoek naar de basiswetenschap achter kwantumtechnologieën, evenals onderwijs en internationale samenwerkingsactiviteiten op het gebied van kwantumtechnologieën.

In de opschalingsfase van het vlaggenschip (2018-2022) bedroeg de totale begroting 152 miljoen EUR voor in totaal 24 projecten, waarbij meer dan 1 600 onderzoekers betrokken waren.

Om het einde van deze fase te markeren, werd een rapport (.pdf) gepubliceerd met details over de resultaten.

Twee prominente projecten waren:

• OpenSuperQ: een kwantumcomputersysteem met wereldwijd concurrerende prestaties op basis van geïntegreerde elektrische schakelingen van supergeleidende metalen, beschikbaar te stellen bij Forschungszentrum Jülich (DE).
• AQTIE: een eersteklas ingesloten ionensysteem, aangedreven door een enkele wandstekker en met een extreem laag stroomverbruik van 1,5 kW, vergelijkbaar met wat nodig is om een haardroger te bedienen.

De volgende fase van het Quantum Flagship (gefinancierd in het kader van Horizon Europa) is nu goed op weg, met een totaal budget van meer dan 400 miljoen euro en meer dan twintig nieuwe projecten. Het doel ervan is het Europese leiderschap op het gebied van onderzoek op het gebied van kwantumtechnologieën te consolideren en uit te breiden en de onderzoeksresultaten dichter bij de industriële exploitatie te brengen. Het programma Digitaal Europa zal aanvullende gekoppelde financiering voor kwantumtechnologieën verstrekken om de strategische digitale capaciteiten van Europa te ontwikkelen en te versterken.

De onderzoeksdoelstellingen van het vlaggenschip worden bepaald door de strategische onderzoeksagenda inzake kwantumtechnologieën, waaraan meer dan 2 000 Europese kwantumdeskundigen hebben bijgedragen. De langetermijnvisie is om in Europa een zogenaamd kwantuminternet te ontwikkelen, waar kwantumcomputers, simulatoren en sensoren met elkaar verbonden zijn via kwantumcommunicatienetwerken.