An Gníomh um Bonneagar Gigighiotáin

Leathadh amach líonraí fíor-ardacmhainne a éascú 

Braitheann forbairt seirbhísí níos cliste, níos solúbtha agus níos nuálaí ar naisc thapa, iontaofa, dlúth ó thaobh sonraí de a bheith ar fáil. Tá na seirbhísí sin á spreagadh ag cur chun cinn agus úsáid teicneolaíochtaí amhail an néalríomhaireacht, an intleacht shaorga (IS), spásanna sonraí, agus an réaltacht fhíorúil. Mar thoradh air seo tá éileamh méadaitheach ar bhandaleithead níos mó agus ar luasanna níos gasta. Mar sin féin, fuarthas amach i dtuarascáil ó 2018 nár cuireadh an Treoir maidir le Costas Leathanbhanda a Laghdú 2014 i bhfeidhm go comhsheasmhach san Aontas. Dá bhrí sin, mhol an Coimisiún an Gníomh um Bonneagar Gigighiotáin a chur ina ionad. 

Thángthas ar chomhaontú polaitiúil i mí Feabhra 2024 agus tháinig an Gníomh um Bonneagar Gigighiotáin i bhfeidhm an 11 Bealtaine 2024. Beidh sé infheidhme go hiomlán i mí na Samhna 2025.

Leis an ngníomh, nuashonraítear na rialacha chun a chinntiú go ndéanfar líonraí gigighiotáin a shuiteáil ar bhealach níos tapúla, níos saoire agus níos simplí, agus tugtar aghaidh ar na príomhbhacainní amhail nósanna imeachta costasacha agus casta maidir le himscaradh líonraí. Tá an gníomh ríthábhachtach freisin chun sprioc 2030 don Deacáid Dhigiteach maidir le nascacht a bhaint amach: rochtain tras-Aontais ar nascacht ghigighiotáin thapa agus ar shonraí móibíleacha tapa a áirithiú faoi 2030. 

Leis an Acht um Bonneagar Gigighiotáin, tugtar isteach roinnt beart arb é is aidhm dóibh cur in úsáid líonraí a chuíchóiriú: 

• Úsáid chomhroinnte bonneagair - Úsáid chomhroinnte duchtanna agus cuaillí a spreagadh chun líonraí fíor-ardacmhainneachta (VHCN) a imscaradh chun acmhainní a bharrfheabhsú agus costais a laghdú. 
• Comh-imscaradh agus Comhordú Oibreacha Sibhialta – cur ar chumas oibreoirí teileachumarsáide comhoibriú le tionscadail oibreacha poiblí chun cáblaí snáthoptaice a shuiteáil ag an am céanna, cur isteach a laghdú agus leathnú leathanbhanda a bhrostú. 
• Nósanna Imeachta Riaracháin a chuíchóiriú: Nósanna imeachta riaracháin a bhaineann le leathadh amach líonraí ar fud an Aontais a shimpliú chun bacainní maorlathacha a laghdú agus chun éifeachtúlacht a fheabhsú. 
• Foirgnimh a Fhoirgnimh ina bhfuil Bonneagar Réidh Ardluais: Soláthar foirgneamh a bhfuil bonneagar ardluais réidh acu a spreagadh agus rochtain orthu a áirithiú chun úsáid agus glacadh leathanbhanda a éascú. 

Féachann an GIA freisin le lorg comhshaoil líonraí cumarsáide leictreonaí a laghdú trí chur in úsáid teicneolaíochtaí atá níos éifeachtúla ó thaobh an chomhshaoil de a chur chun cinn, amhail snáithín agus 5G. Le hathúsáid an bhonneagair fhisicigh atá ann cheana agus le comhordú níos fearr ar oibreacha sibhialta, rannchuideofar freisin leis an tionchar foriomlán a bheidh ag imscaradh líonraí ar an gcomhshaol a laghdú, trí úsáid níos éifeachtúla a bhaint as acmhainní. 

Moladh Gigighiotáin 

I gcomhthráth leis sin, ghlac an Coimisiún an Moladh maidir le Gigighiotán i mí Feabhra 2024. Cuireann an moladh leis an rialachán lena gcuirtear treoirlínte ar fáil d’Údaráis Rialála Náisiúnta (ÚRNanna) maidir le conas oibleagáidí um leigheas rochtana a dhearadh d’oibreoirí a bhfuil cumhacht shuntasach sa mhargadh acu, rud a chuireann iomaíocht chun cinn. Go sonrach, tugtar treoir ann maidir le cásanna ina bhfuil gá le rochtain ar bhonneagar innealtóireachta sibhialta chun aghaidh a thabhairt ar shaincheisteanna iomaíochta. Ina theannta sin, leagtar amach ann na ceanglais atá ar NRAnna maoirseacht a dhéanamh ar aistriú rianúil ó chopar go snáithín. 

Tagann an Moladh Gigighiotáin in ionad Mholadh na Chéad Ghlúine Eile 2010 maidir le Rochtain agus in ionad Mholadh 2013 maidir le Neamh-idirdhealú agus Modheolaíocht Chostaithe.