5G Riċerka u standards

Ir-riċerka tal-UE taħt is-Sħubija Pubblika Privata tal-5G (5G-PPP) għandha l-għan li trawwem l-għarfien teknoloġiku u t-tmexxija industrijali tal-Ewropa fin-netwerks 5G. Għandha wkoll l-għan li tinvestiga t-teknoloġiji emerġenti li se jħejju l-era tal-5G lil hinn. Ir-riżultati tar-riċerka huma maħsuba biex isawru l-istandards tal-5G, jivvalidaw l-identifikazzjoni rilevanti tal-ispettru u jappoġġaw viżjoni globali tal-5G. Gruppi ta’ ħidma ddedikati dwar l-arkitettura, il-viżjoni, l-ispettru, l-istandards, l-evalwazzjoni tat-teknoloġija, il-provi, il-karozzi, is-sigurtà eċċ., bil-ħsieb li jiġu kkonsolidati r-riżultati tal-proġetti ta’ riċerka Ewropej rilevanti ġew stabbiliti taħt il-5G-PPP.

Il-Każ ta’ Standards u Spectrum

L-istandardizzazzjoni tal-5G bdiet kmieni fl-2016 taħt l-umbrella tat-Tielet Proġett ta’ Sħubija Ġenerazzjoni (3GPP), il-korp ewlieni ta’ standardizzazzjoni għas-sistemi ta’ komunikazzjoni mobbli globali. L-ewwel mewġa ta’ standards hija disponibbli permezz tar-Rilaxx tat-3GPP 15 u t-tieni mewġa qed tiġi żviluppata u għandha tkun disponibbli sal-2020. L-UE għandha l-għan li tkompli tinfluwenza d-definizzjoni teknoloġika ta’ sistemi ta’ komunikazzjoni futuri (5G u lil hinn) u konsegwentement l-istandards permezz tar-riċerka avvanzata tagħha. Il-Kummissjoni Ewropea tidentifika l-istandards tal-5G bħala wieħed mill-ħames oqsma ta’ prijorità taħt l-inizjattiva dwar id-Diġitalizzazzjoni tal-Industrija Ewropea.

Bl-istess mod, l-identifikazzjoni tal-ispettru tal-5G bdiet uffiċjalment fil- Konferenza Dinjija dwar ir-Radjukomunikazzjoni 2015 (WRC-15) tal-ITU biex tiddefinixxi l-ispettru ddedikat tal-5G’il fuq mis-6GHz sal-2019. F’dan il-kuntest, ir-riċerka tal-UE tipprovdi għall-valutazzjoni tal-applikabbiltà tal-meded varji li qed jiġu kkunsidrati.

Il-Pjan ta’ Riċerka tal-Ewropa għall-5G

Ir-riċerka tal-5G hija ffinanzjata mill-programm ta’ riċerka u innovazzjoni tal-UE Orizzont 2020 u hija organizzata fi tliet fażijiet:

Fażi 1: L-arkitettura futura tan-netwerk 5G

Il-5G PPP fażi 1, li tkopri l-perjodu 2015–2017, tat riżultati importanti dwar it-teknoloġiji 5G ewlenin. Lil hinn mill-avvanzi fil-prestazzjonijiet klassiċi tar-radju u tan-netwerk, tfaċċaw arkitetturi ta’ netwerks virtwali li jappoġġaw biċċiet ta’ netwerks imfassla apposta kif ukoll netwerks eteroġeni, jiġifieri “netwerk ta’ netwerks” inklużi netwerks satellitari.

Fl-1 ta’ Lulju 2015, il-Kummissjoni Ewropea nediet 19-il proġett ta’ riċerka b’baġit ta’ EUR 129 miljun biex tindirizza dawn il-kwistjonijiet u biex tipprovdi l-elementi essenzjali tal-arkitettura futura tan-netwerk 5G. Il- kisbiet ewlenin tagħhom huma l-pedament teknoloġiku għan-netwerks 5G futuri, u kkontribwew b’mod estensiv għall-proċess ta’ standardizzazzjoni tal-5G.   

Fażi 2: Nimxu lejn dimostrazzjoni u esperimenti bl-involviment tal-industriji vertikali

Il-fażi 2 tal-PPP 5G, li tkopri l-perjodu 2017–2019, tespandi dawn ir-riżultati u tistabbilixxi relazzjonijiet aktar mill-qrib bejn il-komunità tal-5G u l-industriji vertikali. It-tieni fażi timmira għal pass lejn prova ta’ kunċetti u esperimenti. Dan jinvolvi b’mod attiv l-industriji vertikali, li huma mistennija li jkunu parti mill-utenti ewlenin tan-netwerks 5G futuri.

Il-Kummissjoni Ewropea nediet 21 proġett fl-1 ta’ Ġunju 2017, għal finanzjament totali ta’ madwar EUR 150 miljun. Ħafna partijiet interessati ġodda (aktar minn 60 % tal-parteċipanti tal-fażi 2) ingħaqdu mal-PPP, u b’hekk il-proġetti setgħu jibdew dimostrazzjonijiet u jesperimentaw it-teknoloġiji 5G f’kuntesti eqreb lejn it-tipi differenti ta’ utenti tan-netwerks futuri (nies, robots, karozzi, “affarijiet”, eċċ.)

Fażi 3: Il-pjattaformi 5G minn tarf sa tarf, il-mobbiltà konnessa u awtomatizzata, il-provi fl-industriji vertikali u l-evoluzzjoni fit-tul tal-5G

L-ewwel mewġa tal-fażi 3 tal-PPP tal-5G se tikkonsolida r-riżultati tal-fażijiet preċedenti permezz tal-integrazzjoni ta’ infrastruttura tan-netwerk sperimentali tal-5G minn tarf sa tarf. Tliet proġetti ffinanzjati mill-UE tnedew fl-1 ta’ Lulju 2018 u qed jibnu pjattaformi minn tarf sa tarf li jgħaqqdu aktar minn ħmistax-il sit ta’ prova f’għaxar pajjiżi differenti tal-UE. L-infrastruttura li tirriżulta se tintuża biex tivvalida l-għażliet teknoloġiċi f’kuntest sħiħ tas-sistema, u biex tivvalida l- Indikaturi Ewlenin tal-Prestazzjoni (KPIs) tal-PPP tal-5G.

It-tieni mewġa tal-fażi 3 qed tappoġġa l-piloti fuq kurituri transfruntiera għall-Mobbiltà Konnessa u Awtomatizzata (CAM). Il-Kummissjoni Ewropea nediet tliet proġetti ta’ riċerka u innovazzjoni fl-1 ta’ Novembru 2018, li jkopru tlieta mill-kurituri transfruntiera miftiehma mill-Istati Membri ġirien. Il-mira ewlenija hija li tissaħħaħ il-konnettività tal-vetturi biex tinħoloq ekosistema sħiħa madwar il-karozzi u l-vetturi, li sservi mhux biss f’każijiet ta’ użu relatat mas-sikurezza iżda wkoll f’sett għani ta’ applikazzjonijiet inklużi l-manutenzjoni, l-assigurazzjoni, l-infotainment, l-assistenza tas-sewwieq u s-sewqan awtonomu.

It-tielet mewġa se tappoġġa l-implimentazzjoni ta’ provi u piloti, iddedikati biex juru l-applikabbiltà tan-netwerk 5G għal każijiet ta’ użu tal-industriji vertikali (il-midja u d-divertiment, l-industrija, is-saħħa, it-trasport u l-karozzi, l-enerġija,...) li jimxu fuq il-pjattaformi minn tarf sa tarf tal-5G mill-ewwel mewġa. F’nofs l-2019 tnedew seba’ proġetti ġodda, għal ammont totali ta’ EUR 100 miljun ta’ finanzjament tal-UE.

L-aħħar mewġa se tindirizza l-evoluzzjoni fit-tul tas-sistemi ta’ komunikazzjoni, l-investigazzjoni ta’ teknoloġiji li għadhom ma ġewx indirizzati, jew mhux indirizzati bis-sħiħ, taħt il-PPP 5G, u t-tħejjija tat-triq lejn sistemi ta’ konnettività intelliġenti lil hinn mill-5G.

Lil hinn mir-riċerka

Ġie żviluppat dokument ta’ viżjoni tal-5G flimkien mal-PPP tal-5G fl-2015, flimkien mar-riċerka li għaddejja u biex jappoġġa l-iżvilupp tar-riċerka u l-istandards tal-5G. Dan jiddeskrivi l-każijiet ewlenin ta’ innovazzjoni u użu tan-networks 5G u jiċċara l-viżjoni Ewropea tal-5G.

Il-viżjoni Ewropea tal-5G tqiegħed l-industriji vertikali, bħas-settur awtomobilistiku, fiċ-ċentru tal-każijiet tal-użu tal-5G. Hija tirrivoluzzjona l-mod kif in-netwerks tal-lum huma ddisinjati u jiffunzjonaw. In-netwerks 5G huma kkunsidrati bħala pjattaformi tan-netwerk flessibbli li jistgħu jadattaw għar-rekwiżiti versatili ta’ każijiet speċifiċi ta’ użu tan-negozju diġitali, bħal dawk antiċipati għas-sewqan awtonomu, il-fabbriki intelliġenti, il-kura tas-saħħa remota u l-provvista intelliġenti tal-enerġija.

Minn dak iż-żmien ‘l hawn, il-Kummissjoni Ewropea u l-PPP tal-5G ħadmu fuq ħafna aspetti li jirriżultaw minn din il-viżjoni, bħar-rekwiżiti ta’ diversi vertikali jew il- Pjan Direzzjonali Pan-Ewropew għall-Provi tal-5G. Il-white papers u l- pjanijiet direzzjonali li jaqbdu r-riżultati ta’ din il-kollaborazzjoni kontinwa jiġu ppubblikati regolarment.

Bħala segwitu għall-ħidma fir-Riċerka u l-Innovazzjoni, il-Kummissjoni Ewropea qed tikkollabora mill-qrib ukoll mal-Istati Membri u l-industrija dwar il-passi differenti tal-implimentazzjoni tal-Pjan ta’ Azzjoni tal-5G ippubblikat fl-2016, bi tħejjija għall-introduzzjoni effettiva u kkoordinata tan-netwerks 5G fost il-pajjiżi tal-UE.