An Deacáid Dhigiteach — Clár Beartais

Is iomaí deis a d’fhéadfadh a bheith mar thoradh ar an saol digiteach: smaoineamh ar an bhféidearthacht obair ón mbaile, billí a íoc go cianda nó vótáil ar líne. Mar sin féin, cuireann sé dúshláin thábhachtacha os comhair ár sochaithe freisin, amhail an deighilt dhigiteach, bagairtí cibearshlándála agus bréagaisnéis, gan ach cúpla ceann a lua. Trí spriocanna agus cuspóirí coiteanna a leagan síos, agus trí chreat straitéiseach comhair a bhunú idir Ballstáit an Aontais agus an Coimisiún, is é is aidhm do chlár beartais na Deacáide Digití aghaidh a thabhairt ar dheiseanna agus ar dhúshláin an chlaochlaithe dhigitigh araon.

Chun an leas is fearr is féidir a bhaint as seirbhísí ar líne, mar shampla, tá sé beartaithe sa chlár méadú suntasach a dhéanamh ar dhigitiú na seirbhísí poiblí, amhail ríomhsheirbhísí sláinte agus ríomhsheirbhísí rialtais. Chun a áirithiú nach bhfágfar aon duine ar lár, leagtar síos sa chlár spriocanna tábhachtacha maidir le bunscileanna digiteacha agus maidir le rochtain ar nascacht. Chun aghaidh a thabhairt ar na rioscaí a bhaineann leis an gcibearshlándáil, tugtar tús áite sa Deacáid Dhigiteach don ghá atá le bonneagair chriticiúla a dhéanamh níos sláine trí chomhar feabhsaithe ón Aontas. Trí leas a bhaint as teicneolaíochtaí digiteacha, agus aghaidh a thabhairt ar na rioscaí a bhaineann leo, treoraíonn Clár Beartais na Deacáide Digití claochlú digiteach an Aontais sna deich mbliana amach romhainn agus tugann sé treoir ina leith. 

Is é clár beartais na Deacáide Digití an chéad straitéis dhigiteach riamh a chomhaontaigh an Coimisiún Eorpach, an Pharlaimint agus an Chomhairle go comhchoiteann. Is tionscnamh straitéiseach é ina leagtar amach fís le haghaidh chlaochlú digiteach na hEorpa go dtí 2030, ina leagtar amach spriocanna agus cuspóirí nithiúla agus ina soláthraítear creat rialachais agus sásraí le haghaidh comhair, idir an Coimisiún agus na Ballstáit agus i measc na mBallstát araon. 

Spriocanna agus cuspóirí

Díríonn Clár na Deacáide Digití ar cheithre phríomhphointe, faoina dtiteann spriocanna na Deacáide Digití:

1. Daonra a bhfuil scileanna digiteacha acu agus gairmithe digiteacha ardoilte
2. Bonneagair dhigiteacha shlána agus inbhuanaithe
3. Claochlú digiteach gnólachtaí
4. Seirbhísí poiblí a dhigitiú

I dteannta na spriocanna, leagtar síos sa chlár freisin roinnt cuspóirí chun a áirithiú go n-urramóidh an claochlú digiteach luachanna an Aontais agus go rachaidh sé chun tairbhe do shaoránaigh uile an Aontais, tríd an méid seo a leanas a dhéanamh:

• Domhan digiteach atá sábháilte agus slán a thógáil
• Seirbhísí búblachaa chur ar fáil ar líne
• Deimhin a dhéanamh de gur féidir le gach duine páirt a ghlacadh i ndeiseanna digiteacha
• Deimhin a dhéanamh de go nglacann gach eagraíocht bearta cibearshlándála
• A chinntiú gur féidir le gnólachtaí beaga agus leis an tionscal rochtain a fháil ar shonraí agus teicneolaíochtaí digiteacha a ghlacadh (lena n-áirítear an néalríomhaireacht, anailísíocht sonraí agus an Intleacht Shaorga)
• Deimhin a dhéanamh de gur féidir le FBManna dul san iomaíocht sa saol digiteach ar théarmaí cothroma
• Úsáid bonneagar nuálach a chur chun cinn
• Taighde a chur chun cinn atá dírithe ar thionchar na dteicneolaíochtaí digiteacha a thomhas, agus nuálaíochtaí atá inbhuanaithe, tíosach ar fhuinneamh agus ar acmhainní a fhorbairt

Faireachán a dhéanamh ar dhul chun cinn

Le clár beartais 2030 don Deacáid Dhigiteach, bunaíodh creat chun an dul chun cinn i dtreo spriocanna agus cuspóirí 2030 a rianú, ar an leibhéal náisiúnta agus ar leibhéal an Aontais araon. Laistigh den chreat sin, oibríonn an Coimisiún agus na Ballstáit le chéile chun measúnú a dhéanamh ar an dul chun cinn agus chun coigeartuithe a dhéanamh lena chinntiú go bhfanfaidh an tAontas ar an mbóthar ceart chun a spriocanna a bhaint amach.

Tá gnéithe éagsúla sa phróiseas faireacháin:

• Le heochairtháscairí feidhmíochta (KPInna), tomhaistear an dul chun cinn a baineadh amach i dtreo spriocanna na Deacáide Digití. Bunaíodh eochairtháscairí feidhmíochta ingníomh cur chun feidhme 2023 agus tá siad bunaithe ar chleachtadh DESI a bhí ann cheana, lenar tomhaiseadh staid an chlaochlaithe dhigitigh san Eoraip gach bliain. Lehuirlis léirshamhlaithe DESI, tugtar forléargas ar staid na himeartha le haghaidh gach ceann de na heochairtháscairí feidhmíochta sin.
• Tugtar tuairiscsna conairí ar leibhéal an Aontaisar chonair theoiriciúil dhul chun cinn gach luacha eochairtháscaire feidhmíochta go dtí a spriocluach do 2030. Dá réir sin, feidhmíonn conairí mar bhonn chun faireachán a dhéanamh ar an dul chun cinn a thugtar faoi deara i gcás gach sprice agus chun a mheas an leor é chun luachanna 2030 a bhaint amach.

• Gach bliain, ó 2023 i leith, foilsíonn an Coimisiún an tuarascáil Deich mBliana, ina ndéanann sé an dul chun cinn i dtreo spriocanna agus cuspóirí na Deacáide Digití a thomhas agus a mheasúnú, agus ina ndéanann sé comparáid idir na luachanna a breathnaíodh le haghaidh na n-eochairtháscairí feidhmíochta a socraíodh le haghaidh gach sprice in aghaidh na luachanna réamh-mheasta feadh chonairí na Deacáide Digití. Eisítear moltaí freisin le haghaidh gníomhaíochtaí agus iarrachtaí breise, i gcás inar gá.

  Foilsíodh an chéad tuarascáil ar Staid na Deacáide Digití in2023 agus foilsíodh an dara tuarascáil in 2024.

• Tar éis fhoilsiú na chéad tuarascála, shainigh gach Ballstát athreochlár náisiúntaféin chun conairí agus spriocanna coiteanna an Aontais a bhaint amach. Sa dara tuarascáil ar Staid na Deacáide Digití, d’fhoilsigh an Coimisiún measúnú (.pdf)ar threochláir náisiúnta, ina raibh moltaí chun aghaidh a thabhairt ar bhearnaí atá ann cheana. Gach dhá bhliain, tugann na Ballstáit a dtreochláir náisiúnta cothrom le dáta trí ghníomhaíochtaí, bearta agus infheistíochtaí atá beartaithe a athbhreithniú agus a choigeartú, agus moltaí an Choimisiúin á gcur san áireamh acu.