FAQ ġenerali
L-IA twiegħed benefiċċji kbar għall-ekonomija u s-soċjetà tagħna. Il-mudelli tal-IA bi skop ġenerali għandhom rwol importanti
f'dak ir-rigward, peress li jistgħu jintużaw għal varjetà ta' kompiti u għalhekk jiffurmaw il-bażi għal firxa ta' sistemi tal-IA
downstream, użati fl-Ewropa u madwar id-dinja.
L-Att dwar l-IA għandu l-għan li jiżgura li l-mudelli tal-IA bi skop ġenerali jkunu sikuri u affidabbli.
Biex jintlaħaq dak l-għan, huwa kruċjali li l-fornituri ta’ mudelli tal-IA bi skop ġenerali jkollhom fehim tajjeb tal-mudelli tagħhom tul il-katina tal-valur kollha tal-IA, kemm biex jippermettu l-integrazzjoni ta’ tali mudelli f’sistemi tal-IA downstream kif ukoll biex jissodisfaw l-obbligi tagħhom skont l-Att dwar l-IA. Kif spjegat f’aktar dettall hawn taħt, il-fornituri ta’ mudelli tal-IA bi skop ġenerali jridu jfasslu u jipprovdu dokumentazzjoni teknika tal-mudelli tagħhom lill-Uffiċċju tal-IA u lill-fornituri downstream, iridu jistabbilixxu politika dwar id-drittijiet tal-awtur, u jridu jippubblikaw sommarju tal-kontenut tat-taħriġ. Barra minn hekk, il-fornituri ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali li joħolqu riskji sistemiċi, li jista' jkun il-każ jew minħabba li huma kapaċi ħafna jew minħabba li għandhom impatt sinifikanti fuq is-suq intern għal raġunijiet oħra, iridu jinnotifikaw lill-Kummissjoni, jivvalutaw u jimmitigaw ir-riskji sistemiċi, iwettqu evalwazzjonijiet tal-mudelli, jirrapportaw inċidenti serji, u jiżguraw ċibersigurtà adegwata tal-mudelli tagħhom.
B’dan il-mod, l-Att dwar l-IA jikkontribwixxi għal innovazzjoni sikura u affidabbli fl-Ewropa.
L-Att dwar l-IA jiddefinixxi mudell tal-IA bi skop ġenerali bħala “mudell tal-IA, inkluż meta tali mudell tal-IA jkun imħarreġ b’ammont kbir ta’ data bl-użu ta’ awtosuperviżjoni fuq skala kbira, li juri ġeneralità sinifikanti u jkun kapaċi jwettaq b’mod kompetenti firxa wiesgħa ta’ kompiti distinti irrispettivament mill-mod kif il-mudell jitqiegħed fis-suq u li jista’ jiġi integrat f’varjetà ta’ sistemi jew applikazzjonijiet downstream” (l-Artikolu 3(63)).
Il-Premessi għall-Att dwar l-IA jkomplu jiċċaraw liema mudelli għandhom jitqiesu li juru ġeneralità sinifikanti u li huma kapaċi jwettqu firxa wiesgħa ta’ kompiti distinti.
Skont il-Premessa 98, "billi l-ġeneralità ta' mudell tista', inter alia, tiġi ddeterminata wkoll minn għadd ta' parametri, il-mudelli b'mill-inqas biljun parametru u mħarrġa b'ammont kbir ta' data bl-użu ta' awtosuperviżjoni fuq skala kbira għandhom jitqiesu li juru ġeneralità sinifikanti u li jwettqu b'mod kompetenti firxa wiesgħa ta' kompiti distintivi."
Il-Premessa 99 iżżid li “mudelli ġenerattivi kbar tal-IA huma eżempju tipiku ta’ mudell tal-IA bi skop ġenerali, peress li jippermettu ġenerazzjoni flessibbli ta’ kontenut, bħal fil-forma ta’ test, awdjo, immaġnijiet jew vidjo, li jistgħu jakkomodaw faċilment firxa wiesgħa ta’ kompiti distintivi.”
Innota li ġeneralità u kapaċità sinifikanti biex titwettaq b’mod kompetenti firxa wiesgħa ta’ kompiti distintivi jistgħu jinkisbu minn mudelli f’modalità waħda, bħal test, awdjo, immaġnijiet, jew vidjo, jekk il-modalità tkun flessibbli biżżejjed. Dan jista’ jinkiseb ukoll permezz ta’ mudelli li ġew żviluppati, irfinati, jew inkella mmodifikati biex ikunu partikolarment tajbin f’kompitu speċifiku.
L-Uffiċċju tal-IA beħsiebu jipprovdi aktar kjarifiki dwar x’għandu jitqies bħala mudell tal-IA bi skop ġenerali, abbażi ta’ għarfien miċ-Ċentru Konġunt tar-Riċerka tal-Kummissjoni, li bħalissa qed jaħdem fuq proġett ta’ riċerka xjentifika li jindirizza din il-kwistjoni u oħrajn.
Ir-riskji sistemiċi huma riskji ta’ ħsara fuq skala kbira mill-aktar mudelli avvanzati (jiġifieri tal-ogħla livell ta’ żvilupp tekniku) fi kwalunkwe ħin partikolari jew minn mudelli oħrajn li għandhom impatt ekwivalenti (ara l-Artikolu 3(65)). Tali riskji jistgħu jimmanifestaw ruħhom, pereżempju, permezz tat-tnaqqis tal-ostakli għall-iżvilupp ta' armi kimiċi jew bijoloġiċi, kwistjonijiet mhux intenzjonati ta' kontroll fuq mudelli awtonomi tal-IA bi skop ġenerali, jew diskriminazzjoni dannuża jew diżinformazzjoni fuq skala kbira (Premessa 110). L-aktar mudelli avvanzati fi kwalunkwe ħin jistgħu joħolqu riskji sistemiċi, inklużi riskji ġodda, peress li qed jimbuttaw l-ogħla livell ta’ żvilupp tekniku. Fl-istess ħin, xi mudelli taħt il-limitu li jirriflettu l-ogħla livell ta’ żvilupp tekniku jistgħu joħolqu wkoll riskji sistemiċi, pereżempju, permezz tal-ilħuq, l-iskalabbiltà, jew l-iscaffolding.
Għaldaqstant, l-Att dwar l-IA jikklassifika mudell tal-IA bi skop ġenerali bħala mudell tal-IA bi skop ġenerali b’riskju sistemiku jekk ikun wieħed mill-aktar mudelli avvanzati f’dak il-mument jew jekk ikollu impatt ekwivalenti (l-Artikolu 51(1)). Liema mudelli jitqiesu bħala mudelli tal-IA bi skop ġenerali b'riskju sistemiku jistgħu jinbidlu maż-żmien, u dan jirrifletti l-ogħla livell ta' żvilupp tekniku li qed jevolvi u l-adattament potenzjali tas-soċjetà għal mudelli dejjem aktar avvanzati. Bħalissa, il-mudelli tal-IA bi skop ġenerali b’riskju sistemiku huma żviluppati minn ftit kumpaniji, għalkemm dan jista’ jinbidel ukoll maż-żmien.
Sabiex jinqabdu l-aktar mudelli avvanzati, l-Att dwar l-IA inizjalment jistabbilixxi limitu ta’ 10^25 operazzjoni b’punt li jvarja (FLOP) użati għat-taħriġ tal-mudell (l-Artikolu 51(1)(a) u (2)). It-taħriġ ta’ mudell li jissodisfa dan il-limitu bħalissa huwa stmat li jiswa għexieren ta’ miljuni ta’ Euro (Epoch AI, 2024). L-Uffiċċju tal-IA se jimmonitorja kontinwament l-iżviluppi teknoloġiċi u industrijali u l-Kummissjoni tista’ taġġorna l-limitu biex tiżgura li tkompli tidentifika l-aktar mudelli avvanzati hekk kif l-ogħla livell ta’ żvilupp tekniku jevolvi permezz ta’ att delegat (l-Artikolu 51(3)). Pereżempju, il-valur tal-limitu nnifsu jista’ jiġi aġġustat, u/jew jiġu introdotti limiti addizzjonali.
Sabiex jinqabdu mudelli b’impatt ekwivalenti għall-aktar mudelli avvanzati, l-Att dwar l-IA jagħti s-setgħa lill-Kummissjoni tiddeżinja mudelli addizzjonali bħala li jippreżentaw riskju sistemiku, abbażi ta’ kriterji bħall-għadd ta’ utenti, l-iskalabbiltà, jew l-aċċess għall-għodod (l-Artikolu 51(1)(b), l-Anness XIII).
L-Uffiċċju tal-IA beħsiebu jipprovdi aktar kjarifiki dwar kif il-mudelli tal-IA bi skop ġenerali se jiġu kklassifikati bħala mudelli tal-IA bi skop ġenerali b’riskju sistemiku, abbażi ta’ għarfien miċ-Ċentru Konġunt tar-Riċerka tal-Kummissjoni li bħalissa qed jaħdem fuq proġett ta’ riċerka xjentifika li jindirizza din il-kwistjoni u oħrajn.
Ir-regoli tal-Att dwar l-IA dwar il-mudelli tal-IA bi skop ġenerali japplikaw għall-fornituri li jqiegħdu tali mudelli fis-suq fl-Unjoni, irrispettivament minn jekk dawk il-fornituri jkunux stabbiliti jew jinsabux fl-Unjoni jew f’pajjiż terz (l-Artikolu 2(1)(a)).
Fornitur ta' mudell tal-IA bi skop ġenerali tfisser persuna fiżika jew ġuridika, awtorità pubblika, aġenzija jew korp ieħor li jiżviluppa mudell tal-IA bi skop ġenerali jew li jkollu tali mudell żviluppat u jqegħedu fis-suq, kemm jekk bi ħlas kif ukoll jekk mingħajr ħlas (l-Artikolu 3(3)).
Li jitqiegħed mudell fis-suq ifisser li l-ewwel isir disponibbli fis-suq tal-Unjoni (l-Artikolu 3(9)), jiġifieri, li jiġi fornut għad-distribuzzjoni jew għall-użu fis-suq tal-Unjoni matul attività kummerċjali, kemm jekk bi ħlas kif ukoll jekk mingħajr ħlas (l-Artikolu 3(10)). Kun af li mudell tal-IA bi skop ġenerali jitqies ukoll li jitqiegħed fis-suq jekk il-fornitur ta' dak il-mudell jintegra l-mudell fis-sistema tal-IA tiegħu stess li ssir disponibbli fis-suq jew titqiegħed fis-servizz, sakemm il-mudell ma jkunx (a) użat għal proċessi purament interni li mhumiex essenzjali għall-forniment ta' prodott jew servizz lil partijiet terzi, (b) id-drittijiet ta' persuni fiżiċi ma jiġux affettwati, u (c) il-mudell ma jkunx mudell tal-IA bi skop ġenerali b'riskju sistemiku (Premessa 97).
L-obbligi għall-fornituri ta’ mudelli tal-IA bi skop ġenerali japplikaw mit-2 ta’ Awwissu 2025 (l-Artikolu 113(b)), b’regoli speċjali għall-mudelli tal-IA bi skop ġenerali mqiegħda fis-suq qabel dik id-data (l-Artikolu 111(3)).
Abbażi tal-Artikolu 53 tal-Att dwar l-IA, il-fornituri ta’ mudelli tal-IA bi skop ġenerali jridu jiddokumentaw informazzjoni teknika dwar il-mudell għall-fini li jipprovdu dik l-informazzjoni fuq talba lill-Uffiċċju tal-IA u lill-awtoritajiet nazzjonali kompetenti (l-Artikolu 53(1)(a)) u jagħmluha disponibbli għall-fornituri downstream (l-Artikolu 53(1)(b)). Huma jridu jistabbilixxu wkoll politika biex jikkonformaw mal-liġi tal-Unjoni dwar id-drittijiet tal-awtur u drittijiet relatati (l-Artikolu 53(1)(c)) u jfasslu u jagħmlu disponibbli għall-pubbliku sommarju dettaljat biżżejjed dwar il-kontenut użat għat-taħriġ tal-mudell (l-Artikolu 53(1)(d)).
Il-Kodiċi ta’ Prattika tal-IA għal Skop Ġenerali għandu jipprovdi aktar dettall dwar dawn l-obbligi fit-taqsimiet li jittrattaw it-trasparenza u d-drittijiet tal-awtur (immexxija mill-Grupp ta’ Ħidma 1).
Abbażi tal-Artikolu 55 tal-Att dwar l-IA, il-fornituri ta’ mudelli tal-IA bi skop ġenerali b’riskju sistemiku għandhom obbligi addizzjonali. Huma jridu jivvalutaw u jimmitigaw ir-riskji sistemiċi, b’mod partikolari billi jwettqu evalwazzjonijiet tal-mudell, iżommu kont ta’ inċidenti serji, jiddokumentawhom u jirrapportawhom, u jiżguraw protezzjoni adegwata taċ-ċibersigurtà għall-mudell u l-infrastruttura fiżika tiegħu.
Il-Kodiċi ta’ Prattika tal-IA għal Skop Ġenerali għandu jipprovdi aktar dettall dwar dawn l-obbligi fit-taqsimiet li jittrattaw il-valutazzjoni tar-riskju sistemiku, il-mitigazzjoni tar-riskju tekniku, u l-mitigazzjoni tar-riskju ta’ governanza (immexxija mill-Gruppi ta’ Ħidma 2, 3, u 4 rispettivament).
L-obbligi li jitfasslu u tiġi pprovduta dokumentazzjoni lill-Uffiċċju tal-AI, lill-awtoritajiet nazzjonali kompetenti, u lill-fornituri downstream (l-Artikolu 53(1)(a) u (b)) ma japplikawx jekk il-mudell jiġi rilaxxat b’liċenzja libera u b’sors miftuħ u l-parametri tiegħu, inklużi l-piżijiet, l-informazzjoni dwar l-arkitettura tal-mudell, u l-informazzjoni dwar l-użu tal-mudell, isiru disponibbli għall-pubbliku. Din l-eżenzjoni ma tapplikax għal mudelli tal-IA bi skop ġenerali b’riskju sistemiku (l-Artikolu 53(2)). Il-premessi 102 u 103 jiċċaraw aktar x’jikkostitwixxi liċenzja libera u b’sors miftuħ u l-Uffiċċju tal-IA biħsiebu jipprovdi aktar kjarifiki dwar mistoqsijiet li jikkonċernaw mudelli tal-IA bi skop ġenerali b’sors miftuħ.
B’kuntrast ma’ dan, il-fornituri ta’ mudelli tal-IA bi skop ġenerali b’riskju sistemiku jridu jikkonformaw mal-obbligi tagħhom skont l-Att dwar l-IA irrispettivament minn jekk il-mudelli tagħhom humiex b’sors miftuħ. Wara r-rilaxx tal-mudell b’sors miftuħ, il-miżuri meħtieġa biex tiġi żgurata l-konformità mal-obbligi tal-Artikoli 53 u 55 jistgħu jkunu aktar diffiċli biex jiġu implimentati (il-Premessa 112). Għalhekk, il-fornituri ta’ mudelli tal-IA bi skop ġenerali b’riskju sistemiku jista’ jkollhom bżonn jivvalutaw u jimmitigaw ir-riskji sistemiċi qabel ma jirrilaxxaw il-mudelli tagħhom bħala sors miftuħ.
Il-Kodiċi ta’ Prattika tal-IA għal Skop Ġenerali jenħtieġ li jipprovdi aktar dettall dwar x’jimplikaw l-obbligi fl-Artikoli 53 u 55 għal modi differenti ta’ rilaxx ta’ mudelli tal-IA għal skop ġenerali, inkluż l-akkwist miftuħ.
Kwistjoni importanti iżda diffiċli li tirfed dan il-proċess hija dik li jinstab bilanċ bejn l-insegwiment tal-benefiċċji u l-mitigazzjoni tar-riskji mill-akkwist miftuħ ta’ mudelli avvanzati tal-IA bi skop ġenerali: mudelli avvanzati tal-IA bi skop ġenerali b'sors miftuħ jistgħu tabilħaqq irendu benefiċċji sinifikanti għas-soċjetà, inkluż permezz tat-trawwim tar-riċerka dwar is-sikurezza tal-IA; fl-istess ħin, meta tali mudelli jkollhom sors miftuħ, il-mitigazzjonijiet tar-riskju jiġu evitati jew jitneħħew aktar faċilment.
L-Artikolu 2(8) jispeċifika li l-Att dwar l-IA “ma japplika għall-ebda attività ta’ riċerka, ittestjar jew żvilupp rigward sistemi tal-IA jew mudelli tal-IA qabel ma jitqiegħdu fis-suq jew fis-servizz.”
Fl-istess ħin, ħafna mill-obbligi għall-fornituri ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali (b'riskju sistemiku u mingħajru) jappartjenu b'mod espliċitu jew impliċitu għall-fażi tar-Riċerka u l-amp; Il-fażi tal-iżvilupp tal-mudelli maħsuba għat-tqegħid fis-suq iżda qabel dan. Pereżempju, dan huwa l-każ għall-obbligi għall-fornituri li jinnotifikaw lill-Kummissjoni li l-mudell tal-IA bi skop ġenerali tagħhom jissodisfa jew se jissodisfa l-limitu tal-komputazzjoni tat-taħriġ (l-Artikoli 51 u 52), li jiddokumentaw l-informazzjoni dwar it-taħriġ u l-ittestjar (l-Artikolu 53), u li jivvalutaw u jimmitigaw ir-riskju sistemiku (l-Artikolu 55). B'mod partikolari, l-Artikolu 55(1)(b) jispeċifika b'mod espliċitu li "fornituri ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali b'riskju sistemiku għandhom jivvalutaw u jimmitigaw ir-riskji sistemiċi possibbli fil-livell tal-Unjoni, inklużi s-sorsi tagħhom, li jistgħu jirriżultaw mill-iżvilupp (...) ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali b'riskju sistemiku."
Fi kwalunkwe każ, l-Uffiċċju tal-IA jistenna li d-diskussjonijiet mal-fornituri ta’ mudelli tal-IA bi skop ġenerali b’riskju sistemiku jibdew kmieni fil-fażi tal-iżvilupp. Dan huwa konsistenti mal-obbligu għall-fornituri ta’ mudelli tal-IA bi skop ġenerali li jissodisfaw il-limitu tal-komputazzjoni tat-taħriġ stabbilit fl-Artikolu 51(2) li “jinnotifikaw lill-Kummissjoni mingħajr dewmien u fi kwalunkwe każ fi żmien ġimagħtejn wara li dak ir-rekwiżit jiġi ssodisfat jew isir magħruf li se jiġi ssodisfat” (l-Artikolu 52(1)). Tabilħaqq, it-taħriġ ta’ mudelli tal-IA bi skop ġenerali jieħu ppjanar konsiderevoli, li jinkludi l-allokazzjoni bil-quddiem tar-riżorsi tal-komputazzjoni, u għalhekk il-fornituri ta’ mudelli tal-IA bi skop ġenerali jkunu jistgħu jkunu jafu jekk il-mudell tagħhom huwiex se jissodisfa l-limitu tal-komputazzjoni tat-taħriġ qabel ma jitlesta t-taħriġ (Premessa 112).
L-Uffiċċju tal-IA biħsiebu jipprovdi aktar kjarifiki dwar din il-kwistjoni.
Il-mudelli tal-IA bi skop ġenerali jistgħu jiġu mmodifikati jew irfinuti aktar f’mudelli ġodda (Premessa 97). Għaldaqstant, l-entitajiet downstream li jirfinaw jew jimmodifikaw b’xi mod ieħor mudell eżistenti tal-IA għal skop ġenerali jistgħu jsiru fornituri ta’ mudelli ġodda. Iċ-ċirkostanzi speċifiċi li fihom entità downstream issir fornitur ta' mudell ġdid huma kwistjoni diffiċli b'implikazzjonijiet ekonomiċi potenzjalment kbar, peress li ħafna organizzazzjonijiet u individwi jirfinaw jew jimmodifikaw b'xi mod ieħor mudelli tal-IA bi skop ġenerali żviluppati minn entità oħra. L-Uffiċċju tal-IA biħsiebu jipprovdi aktar kjarifiki dwar din il-kwistjoni.
Fil-każ ta' modifika jew irfinar ta' mudell eżistenti tal-IA bi skop ġenerali, l-obbligi għall-fornituri ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali fl-Artikolu 53 jenħtieġ li jkunu limitati għall-modifika jew l-irfinar, pereżempju, billi d-dokumentazzjoni teknika diġà eżistenti tiġi kkomplementata b'informazzjoni dwar il-modifiki (Premessa 109). L-obbligi għall-fornituri ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali b'riskju sistemiku fl-Artikolu 55 jistgħu jkunu limitati b'modi simili. Il-Kodiċi ta’ Prattika tal-IA għal Skop Ġenerali jista’ jirrifletti d-differenzi bejn il-fornituri li inizjalment jiżviluppaw mudelli tal-IA għal skop ġenerali u dawk li jirfinaw jew jimmodifikaw b’xi mod ieħor mudell eżistenti.
Innota li irrispettivament minn jekk entità downstream li tinkorpora mudell tal-IA bi skop ġenerali f’sistema tal-IA titqiesx bħala fornitur tal-mudell tal-IA bi skop ġenerali, dik l-entità trid tikkonforma mar-rekwiżiti u l-obbligi rilevanti tal-Att dwar l-IA għas-sistemi tal-IA.
Abbażi tal-Artikolu 56 tal-Att dwar l-IA, il-Kodiċi ta’ Prattika tal-IA għal Skop Ġenerali għandu jagħti dettalji dwar il-mod li bih il-fornituri ta’ mudelli tal-IA għal skop ġenerali u ta’ mudelli tal-IA għal skop ġenerali b’riskju sistemiku jistgħu jikkonformaw mal-obbligi tagħhom skont l-Att dwar l-IA. L-Uffiċċju tal-IA qed jiffaċilita t-tfassil ta’ dan il-Kodiċi ta’ Prattika, b’erba’ gruppi ta’ ħidma ppreseduti minn esperti indipendenti u li jinvolvu kważi 1000 parti kkonċernata, rappreżentanti tal-Istati Membri tal-UE, kif ukoll osservaturi Ewropej u internazzjonali.
B'mod aktar preċiż, il-Kodiċi ta' Prattika jenħtieġ li mill-inqas jagħti dettalji dwar kif il-fornituri ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali jistgħu jikkonformaw mal-obbligi stabbiliti fl-Artikoli 53 u 55. Dan ifisser li l-Kodiċi ta’ Prattika jista’ jkun mistenni li jkollu żewġ partijiet: waħda li tapplika għall-fornituri tal-mudelli kollha tal-IA bi skop ġenerali (l-Artikolu 53), u waħda li tapplika biss għall-fornituri ta’ mudelli tal-IA bi skop ġenerali b’riskju sistemiku (l-Artikolu 55). Obbligu ieħor li jista’ jkun kopert mill-Kodiċi ta’ Prattika huwa l-obbligu li l-Kummissjoni tiġi nnotifikata għall-fornituri ta’ mudelli tal-IA bi skop ġenerali li jissodisfaw jew li huma mistennija li jissodisfaw il-kundizzjonijiet elenkati fl-Artikolu 51 biex jiġu kklassifikati bħala mudell tal-IA bi skop ġenerali b’riskju sistemiku (l-Artikolu 52(1)).
Il-Kodiċi ta’ Prattika ma għandux jindirizza, fost l-oħrajn, il-kwistjonijiet li ġejjin: id-definizzjoni ta’ kunċetti u definizzjonijiet ewlenin mill-Att dwar l-IA (bħal “mudell tal-IA għal skop ġenerali”), l-aġġornament tal-kriterji jew tal-limiti għall-klassifikazzjoni ta’ mudell tal-IA għal skop ġenerali bħala mudell tal-IA għal skop ġenerali b’riskju sistemiku (l-Artikolu 51), id-deskrizzjoni ta’ kif l-Uffiċċju tal-IA se jinforza l-obbligi għall-fornituri ta’ mudelli tal-IA għal skop ġenerali (il-Kapitolu IX, it-Taqsima 5), u mistoqsijiet dwar multi, sanzjonijiet u responsabbiltà.
Minflok, dawn il-kwistjonijiet jistgħu jiġu indirizzati b’mezzi oħra (deċiżjonijiet, atti delegati, atti ta’ implimentazzjoni, komunikazzjonijiet ulterjuri mill-Uffiċċju tal-IA, eċċ.).
Madankollu, il-Kodiċi ta’ Prattika jista’ jinkludi impenji mill-fornituri ta’ mudelli tal-IA bi skop ġenerali biex jiddokumentaw u jirrapportaw informazzjoni addizzjonali, kif ukoll biex jinvolvu lill-Uffiċċju tal-IA u lil partijiet terzi matul iċ-ċiklu tal-ħajja kollu tal-mudell, sa fejn dan jitqies meħtieġ għall-fornituri biex jikkonformaw b’mod effettiv mal-obbligi tagħhom skont l-Att dwar l-IA.
L-Att dwar l-IA jiddistingwi bejn is-sistemi tal-IA u l-mudelli tal-IA, filwaqt li jimponi rekwiżiti għal ċerti sistemi tal-IA (il-Kapitoli II-IV) u obbligi għall-fornituri ta’ mudelli tal-IA bi skop ġenerali (il-Kapitolu V). Filwaqt li d-dispożizzjonijiet tal-Att dwar l-IA li jikkonċernaw is-sistemi tal-IA jiddependu mill-kuntest tal-użu tas-sistema, id-dispożizzjonijiet tal-Att dwar l-IA li jikkonċernaw mudelli tal-IA bi skop ġenerali japplikaw għall-mudell innifsu, irrispettivament minn x’inhu jew x’se jkun l-użu aħħari tiegħu. Il-Kodiċi ta’ Prattika għandu jappartjeni biss għall-obbligi fl-Att dwar l-IA għall-fornituri ta’ mudelli tal-IA bi skop ġenerali.
Madankollu, hemm interazzjonijiet bejn iż-żewġ settijiet ta’ regoli, peress li l-mudelli tal-IA bi skop ġenerali tipikament jiġu integrati fis-sistemi tal-IA u jiffurmaw parti minnhom. Jekk fornitur tal-mudell tal-IA għal skop ġenerali jintegra mudell tal-IA għal skop ġenerali f'sistema tal-IA, dak il-fornitur irid jikkonforma mal-obbligi għall-fornituri ta' mudelli tal-IA għal skop ġenerali u, jekk is-sistema tal-IA taqa' fil-kamp ta' applikazzjoni tal-Att dwar l-IA, irid jikkonforma mar-rekwiżiti għas-sistemi tal-IA. Jekk fornitur downstream jintegra mudell tal-IA bi skop ġenerali f’sistema tal-IA, il-fornitur tal-mudell tal-IA bi skop ġenerali jrid jikkoopera mal-fornitur downstream tas-sistema tal-IA biex jiżgura li dan tal-aħħar ikun jista’ jikkonforma mal-obbligi tiegħu skont l-Att dwar l-IA jekk is-sistema tal-IA taqa’ fil-kamp ta’ applikazzjoni tal-Att dwar l-IA (pereżempju billi jipprovdi ċerta informazzjoni lill-fornitur downstream).
Minħabba dawn l-interazzjonijiet bejn il-mudelli u s-sistemi, u bejn l-obbligi u r-rekwiżiti għal kull wieħed minnhom, kwistjoni importanti sottostanti għall-Kodiċi ta’ Prattika tikkonċerna liema miżuri huma xierqa fis-saff tal-mudell, u liema jeħtieġ li jittieħdu minflok fis-saff tas-sistema.
Il-Kodiċi ta’ Prattika jenħtieġ li jistabbilixxi l-objettivi, il-miżuri u, kif xieraq, l-indikaturi ewlenin tal-prestazzjoni (KPIs) tiegħu biex titkejjel il-kisba tal-objettivi tiegħu. Il-miżuri u l-KPIs relatati mal-obbligi applikabbli għall-fornituri tal-mudelli kollha tal-IA bi skop ġenerali jenħtieġ li jqisu kif xieraq id-daqs tal-fornitur u jippermettu modi simplifikati ta' konformità għall-SMEs, inkluż in-negozji ġodda, li jenħtieġ li ma jirrappreżentawx kost eċċessiv u ma jiskoraġġixxux l-użu ta' tali mudelli (il-Premessa 109). Barra minn hekk, il-KPIs relatati mal-obbligi applikabbli għall-fornituri ta’ mudelli tal-IA bi skop ġenerali b’riskju sistemiku jenħtieġ li jirriflettu d-differenzi fid-daqs u fil-kapaċità bejn diversi fornituri (l-Artikolu 56(5)), filwaqt li jiżguraw li dawn ikunu proporzjonati għar-riskji (l-Artikolu 56(2)(d)).
Wara l-pubblikazzjoni tal-ewwel abbozz tal-Kodiċi ta’ Prattika, huwa mistenni li fix-xhur li ġejjin se jkun hemm tliet ċikli oħra ta’ abbozzar. Tlettax-il President u Viċi President, minn sfondi differenti fix-xjenza tal-kompjuter, il-governanza tal-IA u l-liġi, huma responsabbli għas-sinteżi tas-sottomissjonijiet minn konsultazzjoni ma’ diversi partijiet ikkonċernati u diskussjonijiet mal-Plenarja tal-Kodiċi ta’ Prattika li tikkonsisti f’madwar 1000 parti kkonċernata. Dan il-proċess iterattiv se jwassal għal Kodiċi ta’ Prattika finali li għandu jirrifletti d-diversi sottomissjonijiet filwaqt li jiżgura implimentazzjoni konvinċenti tal-qafas legali.
Jekk jiġi approvat permezz ta’ att ta’ implimentazzjoni, il-Kodiċi ta’ Prattika jikseb validità ġenerali, li jfisser li l-aderenza mal-Kodiċi ta’ Prattika ssir mezz biex tintwera l-konformità mal-Att dwar l-IA. Madankollu, il-konformità mal-Att dwar l-IA tista’ tintwera wkoll b’modi oħra.
Abbażi tal-Att dwar l-IA, l-effetti legali addizzjonali tal-Kodiċi ta’ Prattika huma li l-Uffiċċju tal-IA jista’ jinforza l-aderenza mal-Kodiċi ta’ Prattika (l-Artikolu 89(1)) u għandu jqis l-impenji li saru fil-Kodiċi ta’ Prattika meta jiffissa l-ammont ta’ multi (l-Artikolu 101(1)).
Filwaqt li l-ewwel abbozz tal-Kodiċi ta’ Prattika għadu ma fihx dettalji dwar ir-rieżami u l-aġġornament tiegħu, aktar iterazzjonijiet tal-abbozz, u kwalunkwe att ta’ implimentazzjoni adottat biex japprova l-Kodiċi ta’ Prattika finali, jistgħu jkunu mistennija li jinkludu din l-informazzjoni.
L-Uffiċċju tal-IA se jinforza l-obbligi għall-fornituri ta’ mudelli tal-IA bi skop ġenerali (l-Artikolu 88), kif ukoll jappoġġa lill-korpi ta’ governanza fl-Istati Membri fl-infurzar tagħhom tar-rekwiżiti għas-sistemi tal-IA (l-Artikolu 75), fost kompiti oħra. L-infurzar mill-Uffiċċju tal-IA huwa sostnut mis-setgħat mogħtija lilu mill-Att dwar l-IA, jiġifieri s-setgħat li jitlob informazzjoni (l-Artikolu 91), iwettaq evalwazzjonijiet ta’ mudelli tal-IA bi skop ġenerali (l-Artikolu 92), jitlob miżuri mill-fornituri, inkluż l-implimentazzjoni ta’ mitigazzjonijiet tar-riskju u s-sejħa lura tal-mudell mis-suq (l-Artikolu 93), u jimponi multi sa 3 % tal-fatturat annwali globali jew EUR 15-il miljun, skont liema jkun l-ogħla (l-Artikolu 101).
Related content
L-ewwel Kodiċi ta’ Prattika tal-IA għal Skop Ġenerali se jagħti dettalji dwar ir-regoli tal-Att dwar l-IA għall-fornituri ta’ mudelli tal-IA għal skop ġenerali u mudelli tal-IA għal skop ġenerali b’riskji sistemiċi.