Úsáid an Speictrim Raidió ag an earnáil phoiblí

Is úsáideoirí suntasacha speictrim iad comhlachtaí na hearnála poiblí. Is iad na húsáideoirí is tábhachtaí san earnáil phoiblí speictrim cosaint, an pobal eolaíochta agus taighde, loingseoireacht agus faire na Cruinne, iompar poiblí (go háirithe maidir le cumarsáid sábháilteachta), seirbhísí sábháilteachta poiblí agus éigeandála (póilíní, briogáid dóiteáin, garchabhair, cuardach agus tarrtháil, fóirithint tubaiste).

Bhí na seirbhísí sin ar na chéad seirbhísí a bhain leas as teicneolaíochtaí raidió, mar shampla, le haghaidh sábháilteachta poiblí agus cosanta. Tá siad fós ina bpríomhthosaíocht do leithdháiltí speictrim ag rialtais, go háirithe na minicíochtaí luachmhara faoi bhun 15 GHz. Cuireann na comhlachtaí sin san earnáil phoiblí seirbhísí ar fáil ar an leibhéal náisiúnta, réigiúnach agus áitiúil.

Úsáid speictrim thar theorainneacha san earnáil phoiblí a chomhordú

Is minic a bhíonn nasc idir úsáid speictrim ag an earnáil phoiblí agus cuspóirí leasa ghinearálta arna sainiú ar an leibhéal náisiúnta. Dá bhrí sin, is faoin inniúlacht náisiúnta go príomha a thagann sé. Mar sin féin, ní mór seirbhísí poiblí a eagrú ar bhealach comhordaithe thar theorainneacha, áfach. Dá bhrí sin, i gcásanna áirithe déantar úsáid phoiblí speictrim a chomhordú ar an leibhéal domhanda agus ar leibhéal an Aontais.

Idirbheartaíocht idirnáisiúnta

Déantar leithdháileadh speictrim a mheas agus a chaibidliú go ginearálta ar an leibhéal domhanda. Bíonn cinntí i bhfoirm athruithe ar na Rialacháin Raidió, lena n-éilítear comhdhearcadh agComhdhálacha Radachumarsáide Domhanda an Aontais Idirnáisiúnta Teileachumarsáide (ITU).

I gcás roinnt earnálacha, amhail eitlíocht shibhialta, muirí, spás agus satailítí, breathnadóireacht na Cruinne, meitéareolaíocht agus seirbhísí eolaíocha, braitheann úsáid speictrim ar na roghanna a dhéanann eagraíochtaí agus gníomhaireachtaí speisialaithe earnáil-shonracha na Náisiún Aontaithe. Áirítear orthu sin an Eagraíocht Eitlíochta Sibhialta Idirnáisiúnta (ICAO), an Eagraíocht Mhuirí Idirnáisiúnta (IMO) agus an Eagraíocht Dhomhanda Meitéareolaíochta (WMO).

Speictream san AE

Ós rud é gur gá úsáid speictrim ag seirbhísí poiblí a eagrú ar bhealach comhordaithe thar theorainneacha, tá beartais earnálacha an Aontais ábhartha do speictream san Aontas. Tá samplaí le fáil in earnálacha an iompair cumarsáide (an tAerspás Eorpach Aonair, an tsábháilteacht ar bhóithre, an loingseoireacht satailíte), an spás (Beartas Spáis na hEorpa), an comhshaol (Breathnóireacht na Cruinne, an chosaint shibhialta), an tsláinte (ríomhchuimsiú, rShláinte), an tslándáil (rialú teorann) agus na seirbhísí eolaíocha.

Is é cuspóir foriomlán an bheartais speictrim an luach sóisialta agus eacnamaíoch a fhaigheann an Eoraip as úsáid speictrim raidió a uasmhéadú. Ós rud é gur úsáideoir suntasach speictrim í an earnáil phoiblí, ba cheart an úsáid sin a bheith chomh héifeachtúil ó thaobh na socheacnamaíochta de agus is féidir. Dá bhrí sin, is éard atá i gceist le beartas cothrom AE maidir le speictream riachtanais speictrim na hearnála poiblí a chur san áireamh, fiú má thagann roinnt cineálacha úsáide san earnáil phoiblí lasmuigh d’inniúlachtaí dlíthiúla agus institiúideacha an Aontais. Trí fheidhmíocht oibríochtúil níos fearr a bhaint amach agus trí luach eacnamaíoch agus sóisialta an speictrim a fheabhsú, d’fhéadfaí feabhas a chur ar sholáthar seirbhísí poiblí, agus borradh a chur faoi iomaíochas foriomlán gheilleagar na hEorpa.

Ní mór cinneadh a dhéanamh ar bhonn cás ar chás maidir lena mhéid a chumhdaítear úsáid phoiblí speictrim le reachtaíocht an Aontais. Tá sé d’aidhm ag roinnt beart comhchuibhithe arna nglacadh ar leibhéal an Aontais tacú le húsáid phoiblí speictrim, amhail le haghaidh feidhmeanna córas cliste iompair a bhaineann leis an tsábháilteacht ar bhóithre.

Saincheisteanna atá le breithniú tuilleadh:

• Trédhearcacht a mhéadú maidir le húsáid speictrim ag an earnáil phoiblí trí shuirbhéanna tréimhsiúla a dhéanamh ar úsáid speictrim agus meastóireacht a dhéanamh ar na riachtanais a mheastar a bheidh ag an earnáil phoiblí amach anseo. Pleananna straitéiseacha fadtéarmacha a fhorbairt le haghaidh leithdháiltí speictrim san earnáil phoiblí.
• Meastóireacht ar riachtanais speictrim a bhaineann le seachadadh seirbhísí poiblí agus feidhmchlár atá nasctha le beartais shonracha de chuid an Aontais: aeriompar (tionscnaimh an Aerspáis Eorpaigh Aonair a bhaineann le bainistíocht aerthráchta), iompar d’iarnród (an Córas Eorpach um Bainistiú Tráchta Iarnróid — ERTMS), iompar de bhóthar (Córais Chliste Iompair (ITS)), cumarsáid éigeandála agus sábháilteachta poiblí (PPDR), agus tuilleadh.
• Ós rud é gur acmhainn theoranta gann é speictream, tá sé tábhachtach roghanna a dhéanamh idir leithdháiltí speictrim d’úsáidí earnála poiblí agus neamhphoiblí (príobháideacha nó tráchtála) agus sásraí a shocrú chun teacht ar chothromaíocht réalaíoch.
• Speictream a ath-leithdháileadh nó a athshannadh d’úsáidí nó d’úsáideoirí a ghineann luach socheacnamaíoch níos airde — idir úsáideoirí na hearnála poiblí nó idir úsáideoirí san earnáil phoiblí agus úsáideoirí neamhphoiblí. Ba cheart athruithe ar úsáid speictrim a chur chun feidhme ar bhealach tráthúil agus costéifeachtach.
• Bíonn tionchar ag próisis soláthair a úsáideann comhlachtaí earnála poiblí chun trealamh agus seirbhísí gan sreang a cheannach ar riachtanais speictrim, ó thaobh úsáid éifeachtúil speictrim agus idir-inoibritheacht de araon. Ba cheart soláthar trealaimh agus roghanna teicneolaíochta a dhéanamh i gcomhréir le dea-chleachtais bainistithe speictrim.
• Úsáid speictrim a chomhchuibhiú d’earnálacha poiblí chun na nithe seo a leanas a bhaint amach:
  • soláthar seirbhísí trasteorann (pan-Eorpach);
  • barainneachtaí scála do tháirgeadh trealaimh;
  • an leibhéal íosta cur isteach a d’fhéadfadh a bheith ann idir na córais náisiúnta.
• Pleananna straitéiseacha fadtéarmacha a fhorbairt chun leithdháiltí na hearnála poiblí a chomhchuibhiú ar an leibhéal Eorpach agus ar an leibhéal domhanda (WRC).
• Bandaí minicíochta a chomhroinnt idir úsáideoirí na hearnála poiblí agus idir úsáideoirí san earnáil phoiblí agus úsáideoirí nach úsáideoirí san earnáil phoiblí iad chun an úsáid is fearr is féidir a bhaint as speictream. Deiseanna a bhfuil gealladh fúthu maidir le comhroinnt speictrim a shainaithint.

Infheistiú sa taighde agus sa nuálaíocht theicneolaíoch d’fhonn úsáid níos éifeachtúla speictrim a bhaint amach, bandaí minicíochta a roinnt ar bhealach níos fearr, idir-inoibritheacht fheabhsaithe agus barainneachtaí scála ar an leibhéal Eorpach. Bandaí minicíochta a shainaithint ina dtugtar isteach teicneolaíochtaí nua atá éifeachtúil ó thaobh speictrim de lena n-úsáid ag an earnáil phoiblí, agus, ar an gcaoi sin, deireadh a chur de réir a chéile le cinn atá as dáta, is minic a bhíonn “díbhinní digiteacha” breise mar thoradh orthu, nó ath-leithdháileadh speictrim sa bhanda 700 MHz, a shainmhínítear mar an deighleog uachtarach den bhanda UHF (go háirithe idir 698-806-MHz) De réir mar a théann digitiú teilifíse chun cinn, déantar bealaí a aistriú agus saortar an speictream le haghaidh seirbhísí leathanbhanda soghluaiste.