Υπολογιστική υψηλών επιδόσεων

Στην ψηφιακή δεκαετία, η υπολογιστική υψηλών επιδόσεων (HPC) βρίσκεται στο επίκεντρο σημαντικών εξελίξεων και καινοτομίας και αποτελεί στρατηγικό πόρο για το μέλλον της Ευρώπης.

Στον σημερινό κόσμο, παράγονται συνεχώς όλο και περισσότερα δεδομένα, από 79 zettabytes παγκοσμίως το 2021 έως τα αναμενόμενα 181 zettabytes το 2025 (1 zettabyte ισούται με 1 τρισεκατομμύριο gigabytes). Ως αποτέλεσμα, η φύση της πληροφορικής αλλάζει, με αυξανόμενο αριθμό κρίσιμων εφαρμογών έντασης δεδομένων.

Η υπολογιστική υψηλών επιδόσεων είναι καίριας σημασίας για την επεξεργασία και την ανάλυση αυτού του αυξανόμενου όγκου δεδομένων, καθώς και για τη βέλτιστη αξιοποίησή τους προς όφελος των πολιτών, των επιχειρήσεων, των ερευνητών και των δημόσιων διοικήσεων.

Η υπολογιστική υψηλών επιδόσεων μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε μεγάλο αριθμό τομέων εφαρμογής: από την παρακολούθηση και τον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και την παραγωγή ασφαλέστερων και οικολογικότερων οχημάτων έως την αύξηση της κυβερνοασφάλειας και την προώθηση των ορίων της γνώσης σε σχεδόν κάθε επιστημονικό τομέα.

Αρχίζει επίσης να διαδραματίζει βασικό ρόλο στην ιατρική: Η HPC μπορεί να χρησιμοποιηθεί στον σχεδιασμό φαρμάκων, από τη δοκιμή υποψήφιων μορίων φαρμάκων έως την επανατοποθέτηση υφιστάμενων φαρμάκων για νέες ασθένειες. Και, μπορεί να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε την προέλευση και την εξέλιξη των επιδημιών και των ασθενειών.

Επιπλέον, η υπολογιστική υψηλών επιδόσεων έχει αποδειχθεί ότι έχει μεγάλη σημασία για την ανάπτυξη νέων εφαρμογών και προϊόντων. Έχει άμεσο αντίκτυπο στην ψηφιακή αλυσίδα εφοδιασμού, όπως ο σχεδιασμός νέων υλικών, αυτοκινήτων και αεροπλάνων, καθώς και η βιοτεχνολογία και η κατασκευή.

Σήμερα, οι υπερυπολογιστές παγκόσμιας κλάσης είναι σε θέση να εκτελούν πάνω από 1015 —τουλάχιστον ένα εκατομμύριο δισεκατομμύρια, πράξεις ανά δευτερόλεπτο (επιδόσεις πετακλίμακας). Λίγα συστήματα κορυφαίας τεχνολογίας υπερβαίνουν τα 1017 — τουλάχιστον εκατό εκατομμύρια δισεκατομμύρια, πράξεις ανά δευτερόλεπτο (επιδόσεις προεξακλίμακας). Η επόμενη γενιά (εξακλίμακα) θα εκτελεί περισσότερες από ένα δισεκατομμύριο (1018) πράξεις ανά δευτερόλεπτο, επίπεδο υπολογιστικής ισχύος συγκρίσιμο με τη συγκέντρωση των υπολογιστικών ικανοτήτων των κινητών τηλεφώνων ολόκληρου του πληθυσμού της ΕΕ. 

Ο πρώτος υπερυπολογιστής εξακλίμακας της Ευρώπης ⁇ , ⁇ JUPITER, ⁇ θα εγκατασταθεί ⁇ κατά το δεύτερο εξάμηνο του ⁇ ⁇ 2024. Ένας από τους ισχυρότερους υπερυπολογιστές ΤΝ στον κόσμο, ο Δίας αναμένεται να είναι ο πρώτος υπερυπολογιστής στην Ευρώπη που θα υπερβεί τοόριο ⁇ ⁇ ⁇ ενός πεντάκις εκατομμυρίου (ένα «1» ακολουθούμενο από 18 μηδενικά) υπολογισμών ανάδευτερόλεπτο⁇ ⁇ ⁇ ⁇ ⁇ . Αυτή η πρωτοφανής υπολογιστική ικανότητα θα στηρίξει την ανάπτυξη μοντέλων υψηλής ακρίβειας σύνθετων συστημάτων και εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης στην επιστήμη και τη βιομηχανία. 

Στο πλαίσιο της ψηφιακής δεκαετίας, η υπολογιστική υψηλών επιδόσεων είναι καίριας σημασίας για τη μελλοντική ευημερία, τον ψηφιακό μετασχηματισμό και την ανθεκτικότητα της Ευρώπης. Με χρηματοδότηση ύψους 7 δισ. ευρώ από το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη», το πρόγραμμα «Ψηφιακή Ευρώπη» και τον μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη», η Επιτροπή θα ενισχύσει τις επενδύσεις στην υπερυπολογιστική.

Αποσκοπεί στη δημιουργία ικανοτήτων υπερυπολογιστικής και επεξεργασίας δεδομένων με την αγορά υπερυπολογιστών εξακλίμακας παγκόσμιας κλάσης, εγκαταστάσεων μεταεξακλίμακας και τη στήριξη ενός φιλόδοξου θεματολογίου έρευνας και καινοτομίας στον τομέα της υπολογιστικής υψηλών επιδόσεων.