Europese wet inzake datagovernance

De Data Governance Act, een belangrijke pijler van de Europese datastrategie, beoogt het vertrouwen in gegevensuitwisseling te vergroten, mechanismen te versterken om de beschikbaarheid van gegevens te vergroten en technische belemmeringen voor het hergebruik van gegevens uit de weg te ruimen.

De Data Governance Act zal ook de opzet en ontwikkeling ondersteunen van gemeenschappelijke Europese dataruimten op strategische gebieden, waarbij zowel particuliere als publieke actoren betrokken zijn, in sectoren als gezondheid, milieu, energie, landbouw, mobiliteit, financiën, productie, openbaar bestuur en vaardigheden.

De gegevensgovernance is op 23 juni 2022 in werking getreden en is, na een respijtperiode van 15 maanden, van toepassing sinds september 2023.

Voordelen

Het initiatief heeft tot doel meer gegevens beschikbaar te stellen en het delen van gegevens tussen sectoren en EU-landen te vergemakkelijken, teneinde het potentieel van gegevens ten voordele van de Europese burgers en bedrijven te benutten.

Bijvoorbeeld:

• Goed gegevensbeheer en gegevensuitwisseling zullen industrieën in staat stellen innovatieve producten en diensten te ontwikkelen en zullen veel sectoren van de economie efficiënter en duurzamer maken. Het is ook essentieel voor het trainen van AI-systemen.
• Met meer gegevens kan de overheidssector beter beleid ontwikkelen, wat leidt tot transparanter bestuur en efficiëntere overheidsdiensten.
• Datagedreven innovatie zal voordelen opleveren voor bedrijven en individuen door ons leven efficiënter te maken en efficiënter te werken door:
  • gezondheidsgegevens: het verbeteren van gepersonaliseerde behandelingen, het bieden van betere gezondheidszorg en het helpen genezen van zeldzame of chronische ziekten, het besparen van ongeveer 120 miljard EUR per jaar in de gezondheidssector van de EU en het bieden van een doeltreffender en sneller antwoord op de wereldwijde COVID-19-gezondheidscrisis;
  • mobiliteitsgegevens: eenbesparing van meer dan 27 miljoen uur tijd voor de gebruikers van het openbaar vervoer en tot 20 miljard euro per jaar aan arbeidskosten van automobilisten dankzij real-time navigatie; 
  • milieugegevens: bestrijding van de klimaatverandering, vermindering van de CO₂-uitstoot en bestrijding van noodsituaties, zoals overstromingen en bosbranden;
  • landbouwgegevens: ontwikkeling van precisielandbouw, nieuwe producten in de agrovoedingssector en nieuwe diensten in het algemeen in plattelandsgebieden;
  • gegevens van het openbaar bestuur: het leveren van betere en betrouwbaardere officiële statistieken en bijdragen aan empirisch onderbouwde beslissingen.

Hoe zal dit in de praktijk werken?

De EU zal de ontwikkeling van betrouwbare systemen voor gegevensuitwisseling stimuleren door middel van vier brede reeksen maatregelen:

1. Mechanismen om het hergebruik van bepaalde overheidsgegevens te vergemakkelijken die niet als open gegevens beschikbaar kunnen worden gesteld. Het hergebruik van gezondheidsgegevens zou bijvoorbeeld onderzoek kunnen bevorderen om genezingen voor zeldzame of chronische ziekten te vinden.
2. Maatregelen om ervoor te zorgen dat gegevensbemiddelaars zullen fungeren als betrouwbare organisatoren van het delen of bundelen van gegevens binnen de gemeenschappelijke Europese gegevensruimten.
3. Maatregelen om het voor burgers en bedrijven gemakkelijker te maken hun gegevens beschikbaar te stellen ten behoeve van de samenleving.
4. Maatregelen om het delen van gegevens te vergemakkelijken, met name om het gebruik van gegevens over sectoren en grenzen heen mogelijk te maken, en om het vinden van de juiste gegevens voor het juiste doel mogelijk te maken. 

Lees de Data Governance Act Uitgelicht voor meer informatie over deze maatregelen.

Impact in de hele EU

De verordening inzake datagovernance zal een krachtige motor zijn voor innovatie en nieuwe banen. Het zal de EU in staat stellen ervoor te zorgen dat zij een voortrekkersrol speelt in de tweede golf van innovatie op basis van gegevens. 

De samenleving als geheel zal profiteren van meer empirisch onderbouwd beleid en betere oplossingen voor maatschappelijke uitdagingen, zoals klimaatverandering en de COVID-19-pandemie. 

Bedrijven zullen profiteren van een verlaging van de kosten voor het verwerven, integreren en verwerken van gegevens, en van lagere belemmeringen om markten te betreden. Zij zullen ook een vermindering van de time-to-market voor nieuwe producten en diensten zien. Zo kunnen zowel kleine als grote bedrijven nieuwe datagedreven producten en diensten ontwikkelen.