Een Europese datastrategie

Gegevens zijn een essentiële hulpbron voor economische groei, concurrentievermogen, innovatie, het scheppen van banen en maatschappelijke vooruitgang in het algemeen. In de toekomst zal de ontwikkeling van datagestuurde applicaties verschillende voordelen opleveren voor zowel burgers als bedrijven: 

• de gezondheidszorg verbeteren
• veiligere en schonere vervoerssystemen tot stand brengen
• nieuwe producten en diensten te genereren
• de kosten van openbare diensten te verlagen
• verbeteren van duurzaamheid en energie-efficiëntie

De Europese datastrategie heeft tot doel een eengemaakte markt voor data tot stand te brengen die het mondiale concurrentievermogen en de datasoevereiniteit van Europa zal waarborgen. Dit zal leiden tot de oprichting van gemeenschappelijke Europese gegevensruimten. Ze zullen ervoor zorgen dat er meer gegevens beschikbaar komen voor gebruik in de economie en de samenleving, terwijl de bedrijven en individuen die de gegevens genereren de controle behouden.

Om het leiderschap van de EU in de mondiale data-economie verder te waarborgen, is de Europese datastrategie bedoeld om:

• wetgevingsmaatregelen vast te stellen inzake gegevensbeheer, toegang en hergebruik. Bijvoorbeeld voor het delen van gegevens tussen bedrijven en overheden met het oog op het algemeen belang;
• gegevens op ruimere schaal beschikbaar te stellen door hoogwaardige openbare datasets in de hele EU open te stellen en het hergebruik ervan gratis toe te staan;
• 2 miljard euro investeren in een Europees project met een grote impact voor de ontwikkeling van gegevensverwerkingsinfrastructuren, instrumenten voor gegevensuitwisseling, architecturen en governancemechanismen voor een bloeiende gegevensuitwisseling en voor de federatie van energie-efficiënte en betrouwbare cloudinfrastructuren en aanverwante diensten;
• de toegang tot veilige, eerlijke en concurrerende clouddiensten mogelijk te maken door het opzetten van een marktplaats voor overheidsopdrachten voor dataverwerkingsdiensten te vergemakkelijken en duidelijkheid te scheppen over het toepasselijke regelgevingskader inzake het cloudkader van regels inzake clouddiensten.

In 2020 heeft de Commissie een verslag gepubliceerd over het delen van gegevens tussen bedrijven en overheden (B2G). Het verslag is gebaseerd op een deskundigengroep op hoog niveau en bevat een reeks beleids-, juridische en financieringsaanbevelingen om de schaalvergroting, verantwoorde en duurzame uitvoering van het delen van B2G-gegevens in het algemeen belang binnen de EU te vergemakkelijken.

Er zijn twee cruciale wetgevingsteksten ingevoerd om de rechten en belangen van burgers te beschermen en tegelijkertijd de industriële en technologische ontwikkeling te bevorderen. Zij spelen een cruciale rol bij het leggen van de basis voor de verwezenlijking van de doelstellingen van de Europese datastrategie:

• De datagovernanceverordening (DGA) is een uitgebreid instrument dat is ontworpen om toezicht te houden op het hergebruik van openbare of beschermde gegevens in verschillende sectoren. Het doel is het delen van gegevens te vergemakkelijken door nieuwe entiteiten te reguleren die bekend staan als gegevensbemiddelaars en het delen van gegevens om altruïstische redenen te bevorderen. De DGA heeft betrekking op zowel persoonsgegevens als niet-persoonsgebonden gegevens, waarbij de algemene verordening gegevensbescherming (AVG) van toepassing is wanneer het om persoonsgegevens gaat. De opname van ingebouwde waarborgen, in aanvulling op de AVG, is bedoeld om het vertrouwen in het delen en hergebruiken van gegevens te vergroten. Deze vertrouwensopbouw is cruciaal voor het vergroten van de beschikbaarheid van data in de markt.
• De dataverordening is op 11 januari 2024 in werking getreden. Het is een pijler van de Europese datastrategie. Het hoofddoel is van Europa een leider in de data-economie te maken door het potentieel van de steeds toenemende hoeveelheid industriële gegevens te benutten, ten behoeve van de Europese economie en samenleving. 

U kunt meer lezen over de Europese datastrategie, waaronder de Q&A.en de Fact Sheet.

Openbare raadpleging

De openbare raadpleging over de Europese datastrategie liep van 19 februari tot en met 31 mei 2020. In het samenvattend verslag wordt de balans opgemaakt van de bijdragen en worden voorlopige trends gepresenteerd die daaruit naar voren komen, met bijzondere aandacht voor kwantitatieve aspecten.

De Commissie heeft ook een openbare raadpleging gehouden over de dataverordening, een belangrijk onderdeel van de datastrategie. Het syntheseverslag geeft een overzicht van de bijdragen. 

Evenzo is de Commissie in 2019 eenraadpleging van het kmo-panel over het delen van B2B-gegevens gestartnaar aanleiding van de publicatie van derichtsnoeren voor het delen vangegevens in de particuliere sector.

Achtergrond 

De mededeling van 2018 “Naar een gemeenschappelijke Europese gegevensruimte” was een alomvattende aanpak van de herbruikbaarheid van gegevens in alle sectoren. Het omvatte open gegevens uit de publieke sector, wetenschappelijke onderzoeksgegevens, en business-to-business (B2B) en business-to-government (B2G) gegevensuitwisseling. De resultaten van dedialoog met belanghebbenden van 2017 over de opbouw van een Europese data-economie zijn verwerkt in de mededeling van 2018.