Η ευρωπαϊκή διακήρυξη για τα ψηφιακά δικαιώματα και τις ψηφιακές αρχές προωθεί την ψηφιακή μετάβαση που διαμορφώνεται από τις ευρωπαϊκές αξίες.
Η ΕΕ επιθυμεί να δώσει στους πολίτες τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν πλήρως τις ευκαιρίες που προσφέρει η ψηφιακή μετάβαση. Έχει εγκρίνει ένα σύνολο ψηφιακών δικαιωμάτων και αρχών που αντικατοπτρίζουν τις αξίες της ΕΕ και προωθούν ένα ανθρωποκεντρικό, ασφαλές και βιώσιμο όραμα για τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Η δήλωση περιλαμβάνει επίσης δεσμεύσεις για την ΕΕ και τα κράτη μέλη να αναλάβουν δράση σε ορισμένα ψηφιακά θέματα.
Η ευρωπαϊκή διακήρυξη για τα ψηφιακά δικαιώματα και τις ψηφιακές αρχές υπεγράφη από τους προέδρους της Επιτροπής, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, αντικατοπτρίζοντας το υψηλό επίπεδο πολιτικής δέσμευσης της ΕΕ και των κρατών μελών της για την προώθηση και την εφαρμογή των δικαιωμάτων και των αρχών.
Η διακήρυξη βασίζεται κυρίως στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ και υπενθυμίζει τα σημαντικότερα δικαιώματα στον ψηφιακό μετασχηματισμό, όπως η ελευθερία έκφρασης και πληροφόρησης, η προστασία των δεδομένων και η ιδιωτική ζωή. Τα ψηφιακά δικαιώματα και οι ψηφιακές αρχές βασίζονται επίσης στη νομοθεσία και τις πολιτικές της ΕΕ, γεγονός που τα καθιστά πολύ πραγματικά και απτά για τους πολίτες.
Με τη διακήρυξη, η ΕΕ και τα κράτη μέλη δεσμεύονται να αναλάβουν δράση και να προωθήσουν αυτό το ανθρωποκεντρικό όραμα του ψηφιακού μετασχηματισμού τόσο στο εσωτερικό όσο και στη διεθνή σκηνή. Η Επιτροπή παρακολουθεί την εφαρμογή των ψηφιακών δικαιωμάτων και αρχών σε ολόκληρη την ΕΕ.
Οι αρχές διαμορφώνονται γύρω από 6 θέματα:
- Θέτοντας τους ανθρώπους και τα δικαιώματά τους στο επίκεντρο του ψηφιακού μετασχηματισμού
- Στήριξη της αλληλεγγύης και της ένταξης
- Διασφάλιση της ελευθερίας επιλογής στο διαδίκτυο
- Προώθηση της συμμετοχής στον ψηφιακό δημόσιο χώρο
- Αύξηση της ασφάλειας, της προστασίας και της ενδυνάμωσης των ατόμων (ιδίως των νέων)
- Προώθηση της βιωσιμότητας του ψηφιακού μέλλοντος
Θέτοντας τους ανθρώπους στο επίκεντρο του ψηφιακού μετασχηματισμού
Η τεχνολογία θα πρέπει να εξυπηρετεί και να ωφελεί όλους τους ανθρώπους που ζουν στην ΕΕ και να τους δίνει τη δυνατότητα να επιδιώκουν τις φιλοδοξίες τους. Δεν θα πρέπει να παραβιάζει την ασφάλειά τους ή τα θεμελιώδη δικαιώματά τους.
Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της δεσμεύονται να διασφαλίσουν ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός ωφελεί όλους και βελτιώνει τη ζωή όλων των ανθρώπων που ζουν στην ΕΕ. Λαμβάνουν μέτρα για να διασφαλίσουν τον σεβασμό των δικαιωμάτων μας τόσο εντός όσο και εκτός διαδικτύου και προωθούν αυτή την προσέγγιση τόσο στο εσωτερικό όσο και στη διεθνή σκηνή.
Αλληλεγγύη και ένταξη
Η καθολική πρόσβαση σε τεχνολογία χωρίς αποκλεισμούς που σέβεται τα δικαιώματα της ΕΕ είναι ουσιαστικής σημασίας. Όλοι πρέπει:
- να έχουν πρόσβαση σε οικονομικά προσιτή και υψηλής ταχύτητας ψηφιακή συνδεσιμότητα
- να είναι σε θέση να αποκτήσουν την εκπαίδευση και τις δεξιότητες που απαιτούνται για να απολαύσουν τα οφέλη της ψηφιακής τεχνολογίας
- να έχουν δίκαιες και πρόσφορες συνθήκες εργασίας
- να έχουν πρόσβαση σε βασικές ψηφιακές δημόσιες υπηρεσίες
Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της έχουν δεσμευτεί να μην αφήσουν κανέναν στο περιθώριο, υποστηρίζοντας τις προσπάθειες για τον εξοπλισμό όλων των ιδρυμάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης, διασφαλίζοντας το δικαίωμα στην αποσύνδεση από την εργασία και παρέχοντας ψηφιακή ταυτότητα που παρέχει πρόσβαση σε ευρύ φάσμα επιγραμμικών υπηρεσιών.
Ελευθερία επιλογής
Ο καθένας θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα να κάνει τις δικές του, τεκμηριωμένες επιλογές στο διαδίκτυο. Αυτό περιλαμβάνει την αλληλεπίδραση με συστήματα τεχνητής νοημοσύνης, τα οποία θα πρέπει να χρησιμεύουν ως εργαλείο για τους ανθρώπους, με απώτερο στόχο την αύξηση της ανθρώπινης ευημερίας.
Η ΕΕ και τα κράτη μέλη δεσμεύονται ιδίως να προωθήσουν ανθρωποκεντρικά, αξιόπιστα και δεοντολογικά συστήματα τεχνητής νοημοσύνης, τα οποία χρησιμοποιούνται με διαφανή τρόπο και σύμφωνα με τις αξίες της ΕΕ.
Η ελευθερία επιλογής περιλαμβάνει επίσης την ελευθερία επιλογής των διαδικτυακών υπηρεσιών που χρησιμοποιούμε, βάσει αντικειμενικών, διαφανών και αξιόπιστων πληροφοριών. Αυτό με τη σειρά του περιλαμβάνει τη διασφάλιση ότι οι επιχειρήσεις έχουν τη δυνατότητα να ανταγωνίζονται και να καινοτομούν στον ψηφιακό κόσμο.
Συμμετοχή στον ψηφιακό δημόσιο χώρο
Όλοι θα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε ένα αξιόπιστο, ποικιλόμορφο και πολύγλωσσο επιγραμμικό περιβάλλον και θα πρέπει να γνωρίζουν ποιος κατέχει ή ελέγχει τις υπηρεσίες που χρησιμοποιούν. Αυτό ενθαρρύνει τον πλουραλιστικό δημόσιο διάλογο και τη συμμετοχή στη δημοκρατία.
Η διακήρυξη τονίζει επίσης την ανάγκη δημιουργίας ενός ψηφιακού περιβάλλοντος που θα προστατεύει τους ανθρώπους από την παραπληροφόρηση, τη χειραγώγηση των πληροφοριών και άλλες μορφές επιβλαβούς περιεχομένου, συμπεριλαμβανομένης της παρενόχλησης και της έμφυλης βίας. Αναγνωρίζει τον ρόλο των πολύ μεγάλων επιγραμμικών πλατφορμών στο πλαίσιο αυτό και τους ζητεί να μετριάσουν τους κινδύνους που απορρέουν από τη λειτουργία και τη χρήση των υπηρεσιών τους.
Η ΕΕ και τα κράτη μέλη δεσμεύονται ιδίως να στηρίξουν την αποτελεσματική πρόσβαση σε ψηφιακό περιεχόμενο που αντικατοπτρίζει την πολιτιστική και γλωσσική πολυμορφία στην ΕΕ.
Ασφάλεια, προστασία και ενδυνάμωση
Όλοι θα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε ασφαλείς, προστατευμένες ψηφιακές τεχνολογίες, προϊόντα και υπηρεσίες που προστατεύουν την ιδιωτική ζωή. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη δεσμεύονται ιδίως να προστατεύουν τα συμφέροντα των πολιτών, των επιχειρήσεων και των δημόσιων υπηρεσιών από το έγκλημα στον κυβερνοχώρο και να διασφαλίζουν ότι όλοι έχουν αποτελεσματικό έλεγχο των προσωπικών και μη προσωπικών τους δεδομένων σύμφωνα με το δίκαιο της ΕΕ.
Τα παιδιά και οι νέοι θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να κάνουν ασφαλείς και τεκμηριωμένες επιλογές και να εκφράζουν τη δημιουργικότητά τους στο ψηφιακό περιβάλλον. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη δεσμεύονται επίσης να προωθήσουν θετικές εμπειρίες για τα παιδιά και τους νέους σε ένα κατάλληλο για την ηλικία τους και ασφαλές ψηφιακό περιβάλλον και να τους προστατεύσουν από επιβλαβές και παράνομο περιεχόμενο, εκμετάλλευση, χειραγώγηση και κακοποίηση στο διαδίκτυο.
Βιωσιμότητα
Η ψηφιακή και η πράσινη μετάβαση συνδέονται στενά. Ενώ οι ψηφιακές τεχνολογίες προσφέρουν πολλές λύσεις για την κλιματική αλλαγή, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι δεν συμβάλλουν οι ίδιες στο πρόβλημα. Τα ψηφιακά προϊόντα και υπηρεσίες θα πρέπει να σχεδιάζονται, να παράγονται και να διατίθενται με βιώσιμο τρόπο.
Η ΕΕ και τα κράτη μέλη δεσμεύονται να στηρίξουν τις ψηφιακές τεχνολογίες με ελάχιστες αρνητικές περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις. Στόχος είναι η προώθηση ψηφιακών τεχνολογιών που έχουν θετικό αντίκτυπο στο περιβάλλον και το κλίμα, συμβάλλοντας στην πράσινη μετάβαση. Δεσμεύονται επίσης να προωθήσουν πρότυπα και σήματα βιωσιμότητας για ψηφιακά προϊόντα και υπηρεσίες, ώστε να παρέχουν στους πολίτες περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον περιβαλλοντικό τους αντίκτυπο.
Η ευρωπαϊκή διακήρυξη για τα ψηφιακά δικαιώματα και τις ψηφιακές αρχές προσφέρει στους πολίτες μια γέφυρα προς την ψηφιακή νομοθεσία και τις ψηφιακές πολιτικές της Ένωσης, καθώς υποδεικνύει την κατεύθυνση της πορείας της Ένωσης προς τον ψηφιακό μετασχηματισμό.
Η Επιτροπή παρακολουθεί την εφαρμογή των ψηφιακών δικαιωμάτων και αρχών σε ολόκληρη την ΕΕ και δημοσιεύει την παρακολούθησή της μαζί με την ετήσια έκθεση για την κατάσταση της ψηφιακής δεκαετίας. Η έκθεση παρακολούθησης έχει ως στόχο να δείξει πόσο η ΕΕ και τα κράτη μέλη παραμένουν σε πορεία κατά τη διάρκεια αυτού του ταξιδιού. Μέσω των βέλτιστων πρακτικών των κρατών μελών, έχει ως στόχο να εμπνεύσει περαιτέρω δράση σε ολόκληρη την ΕΕ.
Η διακήρυξη καθοδηγεί επίσης την ΕΕ στις διεθνείς της σχέσεις, συμβάλλοντας στη διαμόρφωση ενός παγκόσμιου ψηφιακού μετασχηματισμού που θέτει τους ανθρώπους και τα ανθρώπινα δικαιώματα στο επίκεντρό του.
Η Επιτροπή έχει δεσμευτεί να υποβάλλει τακτικά εκθέσεις σχετικά με την πρόοδο που σημειώνεται όσον αφορά την προώθηση και την εφαρμογή της δήλωσης. Η έκθεση του 2025, υποστηριζόμενη από ανεξάρτητη μελέτη, είναι πλέον διαθέσιμη.
Σχετικό περιεχόμενο
Ευρύτερο πλαίσιο
Ενημερωτική σελίδα σχετικά με τη διακήρυξη για τα ψηφιακά δικαιώματα και τις ψηφιακές αρχές
Η ευρωπαϊκή διακήρυξη για τα ψηφιακά δικαιώματα και τις ψηφιακές αρχές καθοδηγεί την ψηφιακή...