De Europese verklaring over digitale rechten en beginselen bevordert een digitale transitie die is gebaseerd op Europese waarden.
De EU wil mensen in staat stellen ten volle te profiteren van de kansen die de digitale transitie biedt. Zij heeft een reeks digitale rechten en beginselen vastgesteld die de waarden van de EU weerspiegelen en een mensgerichte, veilige en duurzame visie op de digitale transformatie bevorderen. De verklaring bevat ook toezeggingen voor de EU en de lidstaten om op te treden in een aantal digitale aangelegenheden.
De Europese verklaring over digitale rechten en beginselen is ondertekend door de voorzitters van de Commissie, het Europees Parlement en de Raad en weerspiegelt het grote politieke engagement van de EU en haar lidstaten om de rechten en beginselen te bevorderen en toe te passen.
De verklaring bouwt met name voort op het Handvest van de grondrechten van de EU en herinnert aan de meest relevante rechten in het kader van de digitale transformatie, zoals de vrijheid van meningsuiting en informatie, gegevensbescherming en privacy. De digitale rechten en beginselen zijn ook verankerd in de wetgeving en het beleid van de EU, waardoor ze zeer reëel en tastbaar zijn voor de burgers.
Met de verklaring verbinden de EU en de lidstaten zich ertoe deze mensgerichte visie op digitale transformatie zowel thuis als op het internationale toneel te bevorderen. De Commissie houdt toezicht op de toepassing van digitale rechten en beginselen in de hele EU.
De principes zijn opgebouwd rond 6 thema's:
- Mensen en hun rechten centraal stellen in de digitale transformatie
- Solidariteit en inclusie ondersteunen
- Zorgen voor keuzevrijheid online
- Bevordering van de deelname aan de digitale openbare ruimte
- Verhoging van de veiligheid, beveiliging en empowerment van individuen (met name jongeren)
- Bevordering van de duurzaamheid van de digitale toekomst
Mensen centraal stellen in de digitale transformatie
Technologie moet ten goede komen aan alle mensen die in de EU wonen en hen in staat stellen hun aspiraties na te streven. Het mag geen inbreuk maken op hun veiligheid of grondrechten.
De EU en haar lidstaten verbinden zich ertoe ervoor te zorgen dat de digitale transformatie iedereen ten goede komt en het leven van alle mensen in de EU verbetert. Zij nemen maatregelen om ervoor te zorgen dat onze rechten zowel online als offline worden geëerbiedigd en bevorderen deze aanpak zowel thuis als op het internationale toneel.
Solidariteit en inclusie
Universele toegang tot inclusieve technologie die de rechten van de EU eerbiedigt, is van essentieel belang. Iedereen moet:
- toegang hebben tot betaalbare en snelle digitale connectiviteit
- in staat zijn het onderwijs en de vaardigheden te verwerven die nodig zijn om te profiteren van de voordelen van digitale technologie
- eerlijke en rechtvaardige arbeidsomstandigheden hebben
- toegang hebben tot belangrijke digitale overheidsdiensten
De EU en haar lidstaten hebben zich ertoe verbonden niemand aan zijn lot over te laten, inspanningen te ondersteunen om alle onderwijs- en opleidingsinstellingen uit te rusten, het recht om offline te zijn te waarborgen en een digitale identiteitte bieden die toegang geeft tot een breed scala aan onlinediensten.
Keuzevrijheid
Iedereen moet in staat worden gesteld om online zijn eigen, weloverwogen keuzes te maken. Dit geldt ook voor de interactie met artificiële-intelligentiesystemen, die als instrument voor mensen moeten dienen, met als uiteindelijk doel het menselijk welzijn te vergroten.
De EU en de lidstaten verbinden zich er met name toe mensgerichte, betrouwbare en ethische artificiële-intelligentiesystemen te bevorderen, die op transparante wijze en in overeenstemming met de waarden van de EU worden gebruikt.
Keuzevrijheid houdt ook in dat we vrij kunnen kiezen welke online diensten we gebruiken, op basis van objectieve, transparante en betrouwbare informatie. Dit houdt op zijn beurt in dat ervoor moet worden gezorgd dat bedrijven in staat worden gesteld om te concurreren en te innoveren in de digitale wereld.
Deelname aan de digitale openbare ruimte
Iedereen moet toegang hebben tot een betrouwbare, diverse en meertalige onlineomgeving en moet weten wie de eigenaar is van of zeggenschap heeft over de diensten die zij gebruiken. Dit bevordert een pluralistisch openbaar debat en deelname aan de democratie.
In de verklaring wordt ook benadrukt dat er een digitale omgeving moet worden gecreëerd die mensen beschermt tegen desinformatie, informatiemanipulatie en andere vormen van schadelijke inhoud, waaronder intimidatie en gendergerelateerd geweld. Zij erkent de rol van zeer grote onlineplatforms in dit verband en verzoekt hen de risico’s die voortvloeien uit de werking en het gebruik van hun diensten te beperken.
De EU en de lidstaten verbinden zich er met name toe de daadwerkelijke toegang tot digitale inhoud die de culturele en taalkundige verscheidenheid in de EU weerspiegelt, te ondersteunen.
Veiligheid, beveiliging en empowerment
Iedereen moet toegang hebben tot veilige, beveiligde en privacybeschermende digitale technologieën, producten en diensten. De EU en de lidstaten verbinden zich er met name toe de belangen van mensen, bedrijven en overheidsdiensten tegen cybercriminaliteit te beschermen en ervoor te zorgen dat iedereen effectieve controle heeft over zijn persoonsgegevens en niet-persoonsgebonden gegevens, in overeenstemming met het EU-recht.
Kinderen en jongeren moeten in staat worden gesteld veilige en weloverwogen keuzes te maken en hun creativiteit te uiten in de digitale omgeving. De EU en de lidstaten verbinden zich er ook toe positieve ervaringen voor kinderen en jongeren in een leeftijdsgeschikte en veilige digitale omgeving te bevorderen en hen te beschermen tegen schadelijke en illegale online-inhoud, uitbuiting, manipulatie en misbruik.
Duurzaamheid
De digitale en de groene transitie zijn nauw met elkaar verbonden. Hoewel digitale technologieën veel oplossingen bieden voor klimaatverandering, moeten we ervoor zorgen dat ze zelf niet bijdragen aan het probleem. Digitale producten en diensten moeten op duurzame wijze worden ontworpen, geproduceerd en verwijderd.
De EU en de lidstaten verbinden zich ertoe digitale technologieën met minimale negatieve milieu- en sociale gevolgen te ondersteunen. Het doel is digitale technologieën te bevorderen die een positief effect hebben op het milieu en het klimaat en die bijdragen tot de groene transitie. Zij verbinden zich er ook toe duurzaamheidsnormen en -labels voor digitale producten en diensten te bevorderen, om mensen meer informatie te verstrekken over hun milieueffecten.
De Europese verklaring over digitale rechten en beginselen biedt burgers een brug naar de digitale wetgeving en het digitale beleid van de Unie, aangezien deze de reisrichting van de Unie op weg naar de digitale transformatie aangeeft.
De Commissie houdt toezicht op de toepassing van digitale rechten en beginselen in de hele EU en publiceert haar monitoring samen met het jaarlijkse verslag over de staat van het digitale decennium. Het monitoringverslag is bedoeld om te laten zien hoeveel de EU en de lidstaten tijdens deze reis op koers blijven. Via de beste praktijken van de lidstaten is het de bedoeling verdere actie in de hele EU te stimuleren.
De verklaring is ook een leidraad voor de EU in haar internationale betrekkingen en helpt vorm te geven aan een wereldwijde digitale transformatie waarin mensen en mensenrechten centraal staan.
De Commissie heeft zich ertoe verbonden regelmatig verslag uit te brengen over de vooruitgang die is geboekt bij de bevordering en uitvoering van de verklaring. Het verslag over 2025, ondersteund door een onafhankelijke studie, is nu beschikbaar.
Gerelateerde inhoud
Grote afbeelding
Factpagina over de verklaring over digitale rechten en beginselen
De Europese verklaring over digitale rechten en beginselen vormt de leidraad voor de digitale...