L-innovazzjoni u d-diġitalizzazzjoni meta mqabbla mad-distakk fl-opportunitajiet rurali-urbani
80 % tal-UE hija rurali u tospita 30 % tal-popolazzjoni, iżda ħafna żoni rurali tħallew lura gradwalment filwaqt li ċ-ċentri urbani jiżviluppaw, jipprovdu aċċess aħjar għas-servizzi pubbliċi u joffru firxa usa’ ta’ opportunitajiet. Hekk kif dan id-distakk jikber, il-komunitajiet rurali jistgħu jibdew ibatu minn depopolazzjoni, hekk kif persuni ta’ kull età jiċċaqalqu għal riżorsi aħjar, ħafna drabi żoni urbani, biex ifittxu edukazzjoni ta’ kwalità, opportunitajiet ta’ impjieg u kura tas-saħħa, fost oħrajn. Hekk kif il-popolazzjonijiet u l-ekonomiji rurali jonqsu, l-istess jagħmel l-investiment fis-servizzi pubbliċi u fl-infrastruttura, u b’hekk id-distakk rurali-urban ikompli jikber.
L-għażla li wieħed jgħix f’żona rurali jew urbana m’għandhiex issir abbażi tal-aċċess għal servizzi jew opportunitajiet essenzjali. Għandna l-kapaċità li nagħmluhom disponibbli kullimkien. Fil-fatt, ħafna żoni rurali huma dinamiċi u qed jikbru. Madankollu, il-qofol tal-kwistjoni huwa li l-broadband b’veloċità għolja affidabbli huwa l-prerekwiżit għall-aċċess għas-servizzi moderni li jistgħu jqarrbu d-distakk diġitali — u l-opportunità — bejn iż-żoni rurali u urbani.
Il-bidla għall-għajxien mill-bogħod ikkawżat bidla fil-paradigma, fejn firxa kbira tal-popolazzjoni b’mod ġenerali saret ċittadini remoti, virtwalment mil-lum għall-għada. F’daqqa waħda, is-suq għas-servizzi remoti kien vast, id-domanda ma tistax tiġi miċħuda, u ġiet segwita malajr mewġa proporzjonata ta’ investiment u innovazzjoni. Is-soluzzjonijiet li rriżultaw kienu qed jinbidlu l-ħajja għal ħafna — soluzzjoni vitali għal-lockdown — iżda għad iridu jiġu soluzzjonijiet aktar u aħjar.
Hekk kif qed nintegrawhom dejjem aktar fil-ħajja tagħna ta’ kuljum u nagħmlu dak il-livell ta’ aċċess mill-qrib in-norma għaċ-ċittadini kollha, irrispettivament mill-ġeografija, aħna nixprunaw l-integrazzjoni u l-aċċessibbiltà tas-servizzi remoti. B’dan il-mod, aħna nappoġġaw l-adozzjoni mifruxa tal-innovazzjoni meħtieġa biex jitnaqqas b’mod diġitali d-distakk bejn l-aċċess rurali u dak urban għall-opportunitajiet.
L-isfruttar tal-bidla gradwali li twieldet mill-pandemija fis-servizzi remoti għandu potenzjal estensiv għas-sostenibbiltà immedjata u fit-tul u għall-prosperità tal-komunitajiet rurali. Dan, min-naħa tiegħu, se jkollu konsegwenzi importanti għas-soċjetà kollha kemm hi. Koeżjoni akbar u fehim tal-interdipendenza tagħna, flimkien ma’ livellar ġenerali taċ-ċirkostanzi soċjali u ekonomiċi tagħna, ser jikkontribwixxu b’mod sinifikanti għar-reżiljenza tagħna fid-dawl tal-isfidi li nistennew fid-deċennji li ġejjin.
Inħarsu aktar fil-fond
Sabiex dan il-kunċett jiġi esplorat aktar fil-fond u jinġiebu perspettivi u eżempji prattiċi addizzjonali fid-diskussjoni, il-Kunsill tal-Muniċipalitajiet u r-Reġjuni Ewropej (CEMR) u n-Netwerk Ewropew ta’ Uffiċċji ta’ Kompetenza fil-Broadband (Netwerk BCO) laqqgħu flimkien firxa varjata ta’ kelliema esperti f’workshop bħala parti mill-Ġimgħa Ewropea tar-Reġjuni u l-Bliet 2021: “Konnessjonijiet rurali: l-innovazzjoni ekoloġika u diġitali biex jiġi sfruttat il-potenzjal taż-żoni rurali u remoti”.
L-għoti tas-setgħa lokali
Andreas Wolter, Viċi Sindku ta’ Cologne, il-Ġermanja, u Kelliem tas-CEMR għall-mobbiltà urbana u interterritorjali, appella biex il-komunitajiet tagħna, il-bliet żgħar u l-irħula tagħna jkunu jistgħu jieħdu l-passi li se jtejbu l-kundizzjonijiet tal-ħajja tagħhom, filwaqt li tingħata prijorità lil “kif nistgħu nbiddlu dawk l-isfidi f’opportunitajiet” u enfasizza r-rwol tal-assoċjazzjonijiet lokali u reġjonali fil-ħolqien ta’ diskussjoni madwar l-Ewropa kollha.
Id-disparità bejn is-sessi rurali-urbana
Kif indikat mill-MEP Clara Aguilera, Kopresident tal-Intergrupp tal-Parlament Ewropew dwar iż-Żoni Rurali, Muntanjużi u Remoti (RUMRA) u l-Irħula Intelliġenti, id-differenza fl-opportunitajiet għaċ-ċittadini fiż-żoni urbani meta mqabbla ma’ dawk rurali tista’ titqies mhux biss f’termini ta’ livelli ġenerali ta’ impjieg u edukazzjoni, iżda wkoll f’żieda fl-inugwaljanza bejn il-ġeneri. Il-MEP Aguilera ħeġġet lill-parteċipanti jesploraw aktar dan permezz tal-Komunikazzjoni reċenti tal-Kummissjoni Ewropea dwar il-Viżjoni fit-Tul tal-UE għaż-Żoni Rurali, li toffri analiżi tajba tal-isfidi u l-azzjonijiet ewlenin meħtieġa.
Inħarsu lil hinn mill-agrikoltura
Il-membru tal-PE Aguilera enfasizza wkoll li, meta jkun qed jippjana li jintervjeni b’appoġġ għall-iżvilupp rurali, huwa importanti li t-territorji jitqiesu minn perspettiva olistika u komprensiva, sabiex tkun tista’ tiġi indirizzata l-firxa sħiħa ta’ ħtiġijiet, minflok ma jiġu indirizzati mill-perspettiva ta’ settur partikolari, bħat-turiżmu jew l-agrikoltura — kif sar fil-passat. Hija wissiet dwar dan ir-riskju, b’mod partikolari fir-rigward ta’ kif dan jista’ jżomm lura l-opportunitajiet li altrimenti jistgħu jġibu magħhom it-tranżizzjoni ambjentali u l-patt ekoloġiku.
Mobbiltà sostenibbli
Dimensjoni addizzjonali hija l-ħtieġa għal mobbiltà sostenibbli u konnettività fiżika mtejba bejn it-territorji. Il-moviment tal-persuni u tal-merkanzija huwa aspett kritiku tal-iżvilupp u l-koeżjoni soċjali u ekonomiċi, u jeħtieġ investiment konsiderevoli sabiex jinkiseb tkabbir ekwu — iżda, kif iddikjarat minn Carlos Martinez Minguez, Sindku ta’ Soria, Spanja, dawn iridu jiġu implimentati f’allinjament mill-qrib mat-tranżizzjonijiet tal-enerġija u dawk ekoloġiċi.
Infrastruttura diġitali għall-inklużjoni
Carola Gunnarsson, Lord Mayor ta’ Sala, l-Iżvezja, u l-Viċi President tal-Assoċjazzjoni Żvediża tal-Awtoritajiet Lokali u r-Reġjuni, identifikaw l-innovazzjoni diġitali bħala essenzjali għas-sostenibbiltà tal-komunitajiet taż-żoni remoti, b’mod partikolari fid-dawl tal-adattament għat-tibdil fil-klima u l-aċċess għal servizzi importanti. Bl-eżempju ta’ “soluzzjonijiet innovattivi ta’ firxa ta’ distanza” fil-kura tas-saħħa, bħal droni għat-twassil tal-mediċini għall-abitanti ta’ żoni skarsament popolati, is-Sinjura Gunnarsson enfasizzat l-importanza li jiġi indirizzat id-distakk fl-infrastruttura diġitali f’tali żoni sabiex il-benefiċċji tad-diġitalizzazzjoni jiġu aċċessati b’mod ekwu u inklużiv.
“Aktar ma nibnu sistemi għad-diġitalizzazzjoni, aktar se jkun importanti li jkun hemm infrastruttura affidabbli. Hija kwistjoni ta’ fiduċja għas-soċjetà, u ta’ sikurezza bażika fis-sistema ta’ protezzjoni soċjali. Jekk ikollna infrastruttura diġitali affidabbli, nistgħu niżviluppaw is-soċjetà kollha.”
Kollaborazzjoni transkomunitarja
L-għeluq tad-distakk diġitali huwa aktar kumpless mill-iżgurar tal-preżenza tal-infrastruttura fiżika, ikkummentat Eddy Hartog, Kap tal-Unità għat-Teknoloġiji għall-Komunitajiet Intelliġenti fi ħdan id-Direttorat Ġenerali tal-Kummissjoni Ewropea għan-Networks tal-Komunikazzjonijiet, il-Kontenut u t-Teknoloġija. Sabiex titħaffef l-implimentazzjoni tas-soluzzjonijiet tekniċi meħtieġa, is-Sur Hartog ippropona li t-territorji, il-bliet u l-komunitajiet jaħdmu flimkien b’mod kollaborattiv, permezz ta’ pjattaformi bħal Living-in.EU, biex jaqsmu l-għarfien u anke jikkoinvestu f’soluzzjonijiet.
Kwalità tal-ħajja fit-tul
Il-Professur Simona Ferrante, mill-Università Politeknika ta’ Milan, indikat li, għal persuni f’żoni rurali u remoti li jeħtieġu kontrolli u appoġġ regolari tas-saħħa, il-monitoraġġ tas-saħħa remot mhux intrużiv jista’ jkun bidla fil-ħajja. B’eżempji mill-proġett tal-UE tagħha, ESSENCE, bħal pinna tal-linka għat-traċċar tal-ġesti jew app li tanalizza l-vuċi mfassla biex twissi lill-familja, lill-ħbieb jew lit-tobba f’każ li jiġu identifikati sinjali ta’ deklin konjittiv jew fiżiku possibbli, il-Professur Ferrante wera kif it-teknoloġiji diġitali innovattivi jistgħu jrawmu “mudell ġdid ta’ kura fid-dar”, li jippermetti aktar indipendenza, kwalità tal-ħajja u paċi fil-ħsieb, kif ukoll, b’mod importanti, l-għażla li wieħed jibqa’ fid-dar u fil-komunità tiegħu stess.
Filwaqt li nnota li s-soluzzjonijiet tal-ESSENCE kollha joperaw b’mod affidabbli fuq networks standard tal-wisa’ tal-banda, il-Professur Ferrante enfasizza l-importanza tal-bini fl-aċċessibbiltà u l-faċilità tal-adozzjoni meta jiġu żviluppati tali għodod, sabiex jitneħħa kwalunkwe ostaklu għall-użu tagħhom.
Ugwaljanza edukattiva u tiġdid ġenerazzjonali
Goran Škvarc, Deputat Maniġer tal-programm tal-Iskejjel elettroniċi tal-Kroazja ffinanzjat mill-UE, irrakkomanda bil-qawwa l-impatt tat-tagħlim elettroniku fuq it-treġġigħ lura tax-xejriet demografiċi negattivi. Huwa ddeskriva kif l-aċċess ugwali għal edukazzjoni ta’ kwalità — permezz ta’ għodod bħal tagħmir tal-ICT għall-iskejjel, taħriġ fil-ħiliet diġitali għall-għalliema, u korsijiet online għall-istudenti tal-gżejjer — jista’ jkun trasformattiv għall-individwi kif ukoll għall-komunitajiet:
“Id-diġitalizzazzjoni tista’ tgħolli l-kwalità tal-ħajja fl-irħula u fil-bliet iż-żgħar fil-Kroazja billi toffri opportunitajiet għal impjiegi aħjar u aktar diversi fir-reġjuni rurali, u l-programm tal-Iskejjel elettroniċi jista’ jħejji lill-għalliema għal approċċi aktar innovattivi fil-ħidma tagħhom mal-istudenti. Permezz ta’ dan, l-istudenti se jkunu mgħammra aħjar għal aktar edukazzjoni, aktar kompetittivi fis-suq tax-xogħol u mħeġġa jibqgħu fir-reġjuni ta’ oriġini tagħhom.”
Sostenibbiltà soċjali, ekonomika u ambjentali
Filwaqt li wera li l-aċċessibbiltà u l-affordabbiltà jerġgħu jseħħu fl-ispettru kollu bħala fatturi ewlenin għas-suċċess tal-proliferazzjoni u l-adozzjoni ta’ għodod u approċċi innovattivi, George Beers, mill-Università ta’ Wageningen u Koordinatur tal-proġett tal-UE “The Internet of Food and Farm 2020, ikkuntrasta l-perċezzjoni li l-innovazzjonijiet agrikoli intelliġenti jistgħu jidhru mhux aċċessibbli għal ħafna bdiewa iżgħar, u b’hekk iħalluhom fi żvantaġġ kompetittiv. Huwa spjega li qed jitfaċċaw negozji ġodda speċifikament biex tali innovazzjoni tinġieb fis-suq. Permezz tal-investiment fit-tagħmir, fis-softwer tal-ipproċessar tad-data u fl-għarfien espert, huma mbagħad joffruhom bħala servizz aggregat lill-azjendi agrikoli ta’ kull daqs, b’tariffa proporzjonali għall-ħtiġijiet tal-bidwi individwali.
Kemm jekk jiġu ffrankati l-ispejjeż fuq ir-riżorsi u tittejjeb l-impronta ambjentali ta’ azjenda agrikola, jiġu ġestiti b’mod remot l-operazzjonijiet u jiġi lliberat il-ħin personali ta’ bidwi, jew jinkiseb aċċess dirett għas-suq u jiġu ffrankati l-intermedjarji, hemm teknoloġiji u għodod diġitali ġodda disponibbli biex jgħinu lill-bdiewa ta’ kull skala, fil-postijiet kollha — sakemm ikun hemm konnettività affidabbli.
Id-diġitalizzazzjoni hija l-gateway, iżda l-konnettività hija kruċjali
Matul id-diskussjonijiet tal-ġurnata, aħna rritornajna, għal darb’ oħra, għar-realtà inevitabbli li, għalkemm id-diġitalizzazzjoni għandha potenzjal enormi biex tittrasforma l-ħajja u l-opportunitajiet f’żoni rurali u remoti, għad hemm ostaklu kbir li huwa komuni wisq f’dawn l-oqsma: in-nuqqas ta’ konnettività tal-broadband affidabbli u b’veloċità għolja.
Jan Dröge, Mexxej tal-Faċilità ta’ Appoġġ għan-Netwerk tal-BCO, ikkwantifika l-isfida:
“Diġà ma ntlaħqux il-miri tal-konnettività tal-UE għall-2020, li kienu jinkludu aċċess għall-broadband ta’ 30 Mbps għaċ-ċittadini kollha, u diġà għandna miri ġodda li huma saħansitra aktar ambizzjużi: li ċ-ċittadini kollha jiġu konnessi ma’ 1 Gbps sal-2030.
F’żoni urbani, kważi lħaqna l-miri tal-2020 fl-2019, b’ 90 % taċ-ċittadini jkollhom aċċess għal 30 Mbps. F’żoni rurali, madankollu, fejn jgħixu aktar minn 30 % tal-popolazzjoni, 60 % biss kellhom kopertura — u dawn huma biss iċ-ċifri medji: hemm differenza kbira bejn il-pajjiżi.”
Għal din ir-raġuni, id-diġitalizzazzjoni — u l-għadd kbir ta’ opportunitajiet li toffri għall-iżvilupp rurali, komunitajiet b’saħħithom u kwalità tal-ħajja aħjar — iridu jiġu sfruttati bħala mutur tad-domanda sabiex jiġi żgurat li l-investiment fil-broadband jilħaq liċ-ċittadini rurali u remoti kollha.
Abbundanza ta’ fondi tal-UE u appoġġ espert huma disponibbli għall-Istati Membri u r-reġjuni biex jgħinu jaċċelleraw l-introduzzjoni tan-netwerks tal-broadband. Tabilħaqq, l-Uffiċċji ta’ Kompetenza fil-Broadband (BCOs) tal-Istati Membri għandhom il-mandat speċifiku li jisfruttaw dawn l-appoġġi u jgħadduhom lejn żoni fil-bżonn, kif ukoll joffru gwida lill-promoturi tal-proġetti tal-broadband dwar l-ippjanar, il-finanzjament, it-teknoloġija u aktar.
Għalhekk, is-Sur Dröge ħeġġeġ lil kulħadd biex jilħaq il-BCOs tiegħu biex jara kif dawn jistgħu jgħinu biex tinkiseb konnettività b’veloċità għolja, jingħalaq id-distakk diġitali u ta’ opportunitajiet, u jiġi sfruttat il-potenzjal sħiħ taż-żoni rurali u remoti.