Eċċellenza fl-IA: Il-bini ta’ tmexxija strateġika f’setturi b’impatt għoli

Ir-rieżami tal-Pjan Ikkoordinat dwar l-IA għandu l-għan li jallinja l-azzjoni tal-UE dwar l-IA aktar mill-qrib mal-Patt Ekoloġiku Ewropew u r-rispons tal-UE għall-pandemija tal-COVID-19. Tqis ukoll l-iżviluppi tas-suq u l-azzjonijiet li għaddejjin fl-Istati Membri.

Il-Pjan Ikkoordinat identifika seba’ oqsma ta’ azzjoni settorjali: l-ambjent, is-saħħa, ir-robotika, is-settur pubbliku, l-affarijiet interni, it-trasport u l-agrikoltura. U, tipproponi sett ta’ azzjonijiet konġunti għal kull wieħed minn dawn l-oqsma.

L-ambjent

It-teknoloġiji tal-IA jistgħu jgħinu biex jappoġġaw lill-Ewropa fil-kisba tal-objettivi tagħha tal-patt ekoloġiku.  Pereżempju, l-IA tista’ tgħin biex tiffaċilita t-tranżizzjoni lejn ekonomija ċirkolari, ittejjeb l-integrazzjoni u l-ġestjoni tas-sistema tal-enerġija, u tottimizza l-effiċjenza enerġetika tal-bini. L-IA tista’ tippermetti wkoll soluzzjonijiet kompletament ġodda li ma kinux possibbli taħt teknoloġiji oħra.

Madankollu, l-IA nnifisha għandha impronta ambjentali sinifikanti, speċjalment f’termini ta’ konsum tal-enerġija, u hija meħtieġa azzjoni biex dan jittaffa.

Eżempji ta’ azzjonijiet jinkludu:

• l-appoġġ għar-riċerka lejn IA aktar ekoloġika, l-indirizzar tal-konsum tal-enerġija tat-teknoloġiji tal-IA permezz tal-programm Orizzont Ewropa
• l-esplorazzjoni ta’ modi effettivi għad-definizzjoni ta’ indikaturi ewlenin tal-prestazzjoni biex jiġi identifikat u mkejjel l-impatt ambjentali pożittiv u negattiv tal-IA

Is-saħħa

L-UE hija mexxejja globali fl-applikazzjoni tal-IA fis-saħħa u fil-kura tas-saħħa. It-teknoloġiji tal-IA jistgħu, pereżempju, itaffu l-piż fuq is-sistemi tal-kura tas-saħħa, itejbu l-flussi tax-xogħol fl-isptarijiet, itejbu l-effiċjenza u l-effettività tal-provi kliniċi, u jappoġġaw l-iskoperta ta’ mediċini ġodda. Il-pandemija tal-COVID-19 kompliet issaħħaħ l-importanza tal-IA għas-saħħa u l-kura u pprovdiet tagħlimiet għall-UE u l-Istati Membri tagħha dwar il-benefiċċji ta’ aktar kooperazzjoni fil-qasam.

Eżempji ta’ azzjonijiet jinkludu:

• l-istabbiliment ta' faċilitajiet tal-ittestjar u tal-esperimentazzjoni (TEFs) għat-teknoloġiji tal-IA u tar-robotika użati fis-saħħa 
• it-teħid ta' azzjonijiet biex jiġi estiż l-iskambju transkonfinali ta' informazzjoni dwar is-saħħa;

Robotiċi

Ir-robotika mħaddma bl-IA tgħin biex tagħti spinta lill-produttività, lill-kompetittività, lir-reżiljenza u lill-awtonomija strateġika miftuħa tal-UE, filwaqt li tippreserva ekonomija miftuħa fid-dinja diġitalizzata. L-adozzjoni tar-robotika bbażata fuq l-IA se tħeġġeġ l-iżviluppi fl-industrija tar-robotika tal-UE u tespandi l-firxa ta' attivitajiet li fihom joperaw ir-robots, filwaqt li żżid il-kollaborazzjoni bejn il-bniedem u r-robots.

Eżempji ta’ azzjonijiet jinkludu:

• l-appoġġ għar-riċerka u l-innovazzjoni lejn il-ġenerazzjoni li jmiss tar-robotika mħaddma bl-IA
• it-tisħiħ tal-inizjattivi eżistenti u futuri f’dan is-settur bħas-Sħubija Ewropea dwar l-IA, id-Data u r-Robotika

Is-settur pubbliku

L-applikazzjonijiet tal-IA jistgħu jikkontribwixxu għal servizzi pubbliċi aħjar billi jtejbu l-interazzjoni bejn iċ-ċittadini u l-gvernijiet u jippermettu kapaċitajiet analitiċi aktar intelliġenti. Permezz tal-adozzjoni bikrija tal-IA, is-settur pubbliku jista’ jkun minn ta’ quddiem fl-użu tal-IA li hija sigura, affidabbli u sostenibbli. Is-settur pubbliku tal-Ewropa jista’ juża l-kapaċità tal-akkwist kollettiva b’saħħitha tiegħu biex jaġixxi bħala katalist u jistimula d-domanda għal IA affidabbli.

Eżempji ta’ azzjonijiet jinkludu:

• it-tnedija tal-programm “Adozzjoni tal-IA” biex jitħaffef l-akkwist pubbliku tas-sistemi tal-IA fl-Ewropa,
• it-tfassil ta’ spazju tad-data dwar l-akkwist pubbliku li se jipprovdi ħarsa ġenerali komprensiva lejn is-swieq tal-akkwist pubbliku fl-UE.

Affarijiet interni

Jekk jitfasslu u jintużaw f'konformità mas-sistemi demokratiċi u d-drittijiet fundamentali, is-sistemi tal-IA jistgħu jsiru teknoloġija ċentrali biex jappoġġaw il-ħidma tal-awtoritajiet tal-affarijiet interni. B'mod partikolari, l-awtoritajiet tal-infurzar tal-liġi jenħtieġ li jkunu jistgħu jaġixxu f'xenarju kriminali li qed jinbidel u jevolvi malajr biex itejbu l-protezzjoni u s-sikurezza tal-persuni kollha.

 Madankollu, huwa importanti li jiġi enfasizzat li s-sistemi tal-IA mhumiex sostitut għal tali awtoritajiet.  

Eżempji ta’ azzjonijiet jinkludu:

• it-tnedija ta’ sejħa għal spazju komuni Ewropew iddedikat għad-data dwar is-sigurtà għall-infurzar tal-liġi
• tkompli tiffinanzja r-riċerka u l-innovazzjoni dwar l-IA għal applikazzjonijiet li huma bbażati fl-Ewropa u li jirrispettaw bis-sħiħ id-drittijiet fundamentali u l-valuri tal-UE.

It-trasport

L-IA u l-awtomatizzazzjoni huma ta’ importanza ewlenija għat-trasport tal-futur. Dawn jistgħu jgħinu biex itejbu l-effiċjenza u s-sikurezza tat-trasport, jottimizzaw l-użu tal-kapaċità u l-flussi tat-traffiku, u jiffaċilitaw l-interoperabbiltà tat-teknoloġija u tal-lingwa.

Eżempji ta’ azzjonijiet jinkludu:

• l-iżvilupp ta’ pjan direzzjonali tal-IA dwar il-mobbiltà
• li jistabbilixxi atti ta’ implimentazzjoni għal speċifikazzjonijiet tekniċi għal vetturi awtomatizzati u vetturi awtomatizzati kompletament

Agrikoltura

L-IA u teknoloġiji diġitali oħra għandhom il-potenzjal li jżidu l-effiċjenza tal-azjendi agrikoli. Barra minn hekk, jistgħu jtejbu s-sostenibbiltà ekonomika u ambjentali. Is-soluzzjonijiet u r-robots li jaħdmu bl-IA jistgħu jappoġġaw lill-bdiewa fil-produzzjoni tal-bhejjem, jiżguraw it-trattament xieraq u t-tnissil tal-annimali, il-ħsad tal-għelejjel, it-tnaqqija u aktar.

Eżempji ta’ azzjonijiet jinkludu:

• jippromwovu l-agrikoltura bħala wieħed mill-oqsma ewlenin koperti mill-inizjattiva taċ-Ċentri Ewropej tal-Innovazzjoni Diġitali
• l-implimentazzjoni ta’ spazju komuni Ewropew tad-data dwar l-agrikoltura biex jiġu appoġġati l-akkomunament u l-kondiviżjoni affidabbli tad-data