Faoi DSA, beidh sé d’oibleagáid ar ardáin an-mhór ar líne agus ar innill chuardaigh measúnú agus maolú a dhéanamh ar na rioscaí sistéamacha don dioscúrsa sibhialta, amhail iarrachtaí bréagaisnéise eachtracha, amhail ó dheireadh mhí Lúnasa 2023 don chéad bhaisc seirbhísí a d’ainmnigh an Coimisiún Eorpach. Beidh sé d’oibleagáid orthu leagan poiblí de thuarascáil ina leagtar amach torthaí an mheasúnaithe riosca sin a chur ar fáil don phobal 15 mhí ar a dhéanaí tar éis dháta chur i bhfeidhm an DSA, ach moltar dóibh é sin a dhéanamh níos luaithe.
Sa chomhthéacs sin, rinne na saineolaithe neamhspleácha a d’údaraigh an tuarascáil seo anailís ar na rioscaí sistéamacha a d’eascair as bréagaisnéis atá ar son na Creimile ar shé ardán ar líne: Facebook, Instagram, Twitter, YouTube, TikTok, agus Telegram in 2022. Cé is moite de Telegram, tá siad sin go léir ainmnithe ó shin mar Ardáin Ar Líne An-Mhór agus ní mór dóibh an DSA a chomhlíonadh.
Molann na húdair cineálacha cur chuige modheolaíochta don tsochaí shibhialta agus don chomhphobal saineolaithe níos leithne chun rannchuidiú le measúnú a dhéanamh ar na cineálacha éagsúla rioscaí a eascraíonn as ardáin ar líne. Tá sé mar aidhm ag an staidéar freisin forbairt pobail geallsealbhóirí a spreagadh, ar pobal é a d’fhéadfadh cabhrú le grinnscrúdú poiblí ar sheirbhísí digiteacha a fheabhsú.
De réir an staidéir, tugann an fhianaise le fios nach leor iarrachtaí na gcuideachtaí teicneolaíochta a scrúdaíodh chun gníomhaíochtaí urchóideacha na Creimile a theorannú ar a n-ardáin sa tréimhse atá faoi anailís, cé go gcuireann rochtain theoranta ar shonraí roinnt caveats ar an measúnú sin. Cé gur thug formhór na n-ardán srianta isteach ar eagraíochtaí meán na Rúise atá faoi rialú stáit, níor thug aon chuideachta beartais isteach in aghaidh na gcuntas go léir a bhí á n-oibriú ag Cónaidhm na Rúise. Thairis sin, tugann imscrúduithe turgnamhacha i dteangacha Lár agus Oirthear na hEorpa le tuiscint nach ndearna ardáin ach sciar beag d’ábhar foréigneach a bhain leis an gcogadh a stiúradh, fiú nuair a tuairiscíodh dóibh é trína mbealaí fógra agus gníomhaíochta féin. Ar deireadh, ní raibh na hiarrachtaí a rinne cuideachtaí amhail Meta agus Twitter chun teorainn a chur leis an aimpliú algartamach ar an mbréagaisnéis arna hurrú ag an gCreimil éifeachtach ach i bpáirt, ós rud é go raibh siad teoranta do thacair cuntas a coimeádadh de láimh; níor chuir siad srian suntasach ar aimpliú IS-bhunaithe ar an leibhéal sistéamach.
Tá an tuarascáil seo ar cheann den iliomad foinsí is féidir le seirbhísí an Choimisiúin a chur san áireamh agus anailís á déanamh ar na measúnuithe riosca arna dtíolacadh ag Ardáin ar Líne an-mhór faoin Ionstraim um Sheirbhísí Digiteacha. Is féidir leis an gcreat sa tuarascáil cur leis an bplé leanúnach ar mheasúnuithe riosca iomchuí a d’fhéadfadh an Coimisiún Eorpach, líonra na mBallstát de Chomhordaitheoirí Seirbhísí Digiteacha, ardáin ar líne agus pobal taighde na sochaí sibhialta agus gníomhaithe acadúla a fhorbairt le himeacht ama. Chuige sin, soláthróidh agus foilseoidh Ard-Stiúrthóireacht na Líonraí Cumarsáide, an Ábhair Dhigitigh agus na Teicneolaíochta staidéir eile.