Dane

Dane są składowym elementem funkcjonowania współczesnych społeczeństw, a ilość danych ciągle rośnie: obywatele tworzą dane podczas przeglądania internetu, rezerwowania podróży lub zakupu odzieży przez internet, a organy publiczne generują dane na podstawie obserwacji pogody i monitorowania ruchu. Nie jest więc zaskoczeniem, że w latach 2018-2025 spodziewany jest pięciokrotny wzrost dostępnych danych.

W epoce cyfrowej jesteśmy w stanie przetwarzać te ogromne ilości danych szybciej niż kiedykolwiek wydawało się to wyobrażalne, a różnorodność ich zastosowań jest niemal nieograniczona. Prawidłowo wykorzystywane dane mogą przynieść obywatelom korzyści, takie jak leki spersonalizowane, tańsze usługi publiczne, bezpieczniejszy i czystszy transport publiczny i wiele innych.

Dane są motorem innowacji w przypadku przemysłu i MŚP w zakresie opracowywania nowych produktów i usług. Dane przyczyniają się również do realizacji Europejskiego Zielonego Ładu: pomagają chronić naszą planetę poprzez optymalizację efektywności energetycznej i zmniejszenie śladu węglowego. Dzięki gromadzeniu informacji na temat środowiska i danym możemy lepiej walczyć z kryzysami klimatycznymi, takimi jak powodzie i pożary lasów. Dzięki monitorowaniu zużycia energii przez budynki i samochody i danym możemy bardziej ograniczyć naszą produkcję dwutlenku węgla. 

Aby wykorzystać wspomniany potencjał, dane muszą być udostępniane w zaufany sposób z poszanowaniem przepisów i wartości UE, na przykład w dziedzinie ochrony danych, oraz z poszanowaniem własności intelektualnej i tajemnicy przedsiębiorstwa. Dlatego tworzymy nowy model o jasnych zasadach: jednolity europejski rynek danych, który jest otwarty, ale suwerenny. Będzie to potężna siła napędowa dla innowacji i tworzenia nowych miejsc pracy. 

Rok 2020 był rokiem o kluczowym znaczeniu w kontekście danych. W europejskiej strategii w zakresie danych  przedstawionej w lutym 2020 r. wprowadzono środki służące zapewnieniu pełnego wykorzystania potencjału danych. Dzięki tej strategii wprowadzona zostanie ochrona danych, tak, by były przechowywane w sposób bezpieczny i zaufany. Określono w niej także cele i zasady dotyczące wykorzystywania danych w jasny i zaufany sposób z korzyścią dla obywateli, przedsiębiorstw, naukowców i administracji publicznej.

Kluczowe elementy europejskiej strategii w zakresie danych obejmują:

• umożliwienie swobodnego przepływu danych w UE i między sektorami;
• pokonywanie barier dotyczących udostępniania danych dzięki infrastrukturze technicznej przepisom prawnym i wytycznym w zakresie etyki;
• wspieranie opracowywania zbiorów danych sektorowych;
• zapewnienie autonomii UE w obszarze świadczenia europejskich usług w chmurze.

Aby osiągnąć wspomniane cele, w listopadzie 2020 r. Komisja zaproponowała akt w sprawie zarządzania danymi. Celem aktu w sprawie zarządzania danymi jest ułatwienie udostępniania danych w UE i między sektorami, aby generować wzrost gospodarczy, zwiększyć kontrolę obywateli i przedsiębiorstw nad ich danymi i podnieść poziomu zaufania w tym zakresie, a także zaoferować europejski model przetwarzania danych, który stanowi alternatywę wobec rozwiązań stosowanych przez główne platformy technologiczne. Na tym istotnym etapie polityki danych wsparcie otrzymają ponadto europejskie przestrzenie danych, gdzie udostępnianie danych wzrośnie w kilku dziedzinach, od energii po mobilność, od zdrowia po Europejski Zielony Ład.

Podczas cyfrowej dekady nastąpią dalsze zmiany. Proponowany akt w sprawie danychpomoże stworzyć sprawiedliwą gospodarkę opartą na danych zapewniającą przedsiębiorstwom i obywatelom w UE większą kontrolę nad ich danymi. Rządy natomiast, z korzyścią dla społeczeństwa, będą mogły lepiej wykorzystywać duże zbiory danych będące w posiadaniu sektora prywatnego. Ponadto nowe przepisy dotyczące zbiorów danych o wysokiej wartości, o których mowa w dyrektywie w sprawie otwartych danych, zapewnią bezpłatny dostęp do niektórych zbiorów danych w całej UE, na przykład danych meteorologicznych i danych dotyczących mobilności.