An Gníomh Eorpach um Shliseanna

Cén fáth a bhfuil Gníomh Eorpach um Shliseanna de dhíth orainn?

Is iad sliseanna — ar a dtugtar leathsheoltóirí freisin — bloc tógála na dtáirgí leictreonacha go léir. Tá ról lárnach acu inár ngeilleagair nua-aimseartha agus inár saol laethúil. Tá sliseanna mar bhonn agus mar thaca ag an gclaochlú digiteach agus tá siad bunriachtanach do gach tionscal, amhail tionscal na ngluaisteán, cumarsáid, próiseáil sonraí, spás, cosaint, feistí cliste agus cearrbhachas, gan ach cúpla ceann a lua.

Mar gheall ar an nganntanas domhanda sliseanna a bhí ann le déanaí, cuireadh isteach ar shlabhraí soláthair, rud a d’fhág go raibh ganntanas táirgí ann ó ghluaisteáin go feistí leighis, agus i gcásanna áirithe b’éigean do mhonarchana dúnadh.

Moladh an Rialachán maidir leis an nGníomh Eorpach um Shliseanna mar chuid de phacáiste níos leithne beart chun éiceachóras leathsheoltóirí an Aontais a neartú. Tháinig sé i bhfeidhm an 21 Meán Fómhair 2023.

Áirítear an méid seo a leanas sa phacáiste sin:

• Teachtaireacht ina leagtar amach an réasúnaíocht agus an straitéis fhoriomlán leathsheoltóirí
• togra le haghaidh Rialachán maidir leis an nGníomh um Shliseanna
• togra le haghaidh leasuithe ar Rialachán ón gComhairle lena mbunaítear Comhghnóthas KDT
• Moladh do na Ballstáit, lena gcuirtear chun cinn gníomhaíochtaí chun faireachán agus maolú láithreach a dhéanamh ar shuaitheadh sa slabhra soláthair leathsheoltóirí

Cad é an Gníomh Eorpach um Shliseanna?

Leis an nGníomh Eorpach um Shliseanna, neartófar an t-éiceachóras leathsheoltóirí san Aontas, áiritheofar athléimneacht na slabhraí soláthair agus laghdófar spleáchais sheachtracha. Is céim thábhachtach í maidir le ceannasacht theicneolaíoch an Aontais. Agus cinnteoidh sé go mbainfidh an Eoraip a sprioc deacáide digití amach, is é sin a sciar den mhargadh domhanda i leathsheoltóirí a dhúbailt go 20 %.

Díríonn sé ar 5 chuspóir straitéiseacha:

• taighde agus ceannaireacht theicneolaíoch a neartú
• acmhainneacht na hEorpa a fhorbairt agus a threisiú maidir le nuálaíocht i ndearadh, monarú agus pacáistiú sliseanna ardfhorbartha
• creat leordhóthanach a chur ar bun chun táirgeacht a mhéadú faoi 2030
• aghaidh a thabhairt ar an nganntanas scileanna agus tallann nua a mhealladh
• tuiscint dhomhain a fhorbairt ar shlabhraí soláthair domhanda leathsheoltóirí

Bainfear na cuspóirí sin amach trí thrí cholún gníomhaíochta:

1. Leis an‘Tionscnamh Sliseanna don Eoraip’,tacófar le fothú acmhainneachta teicneolaíochta ar mórscála agus le nuálaíocht ar fud an Aontais agus beifear in ann teicneolaíochtaí leathsheoltóra agus candamacha úrscothacha den chéad ghlúin eile a fhorbairt agus a imscaradh.
2. Le creat chun slándáil soláthair agus athléimneacht earnáil leathsheoltóirí an Aontais a áirithiú, meallfar infheistíochtaí agus feabhsófar acmhainneachtaí táirgeachta i monarú leathsheoltóirí, ardphacáistiú, tástáil agus cóimeáil. Faoin gcolún sin,d’fhoilsigh an Coimisiún treoir chun stádas na saoráide táirgeachta comhtháite agus theilgcheárta oscailte AEa bhaint amach, lena ndéantar próisis riaracháin a chuíchóiriú agus lena dtugtar tús áite do rochtain ar línte píolótacha le haghaidh saoráidí leathsheoltóra.
3. Feidhmeoidh an Bord Eorpach um Leathsheoltóirí mar shásra comhordúcháin idir na Ballstáit agus an Coimisiún chun slabhra luacha leathsheoltóirí an Aontais a mhapáil agus faireachán a dhéanamh air chomh maith le géarchéimeanna leathsheoltóra a chosc agus freagairt dóibh trí bhearta éigeandála ad hoc.

Is é an Bord Eorpach um Leathsheoltóirí (BERS), ar a bhfuil ionadaithe ó na Ballstáit agus faoi stiúir an Choimisiúin, a dhéanann maoirseacht ar rialachas an Ghnímh Eorpaigh um Shliseanna. Déantar comhdhéanamh an bhoird a dhoiciméadú sa Chlár de Ghrúpaí Saineolaithe an Choimisiúin agus d’eintitis eile den saghas céanna. Leanann an bord de na hiarrachtaí a thionscain an Sainghrúpa Eorpach Leathsheoltóirí, mar a bunaíodh leis an Moladh ón gCoimisiún maidir le bosca coiteann uirlisí de chuid an Aontais chun aghaidh a thabhairt ar ghanntanais leathsheoltóirí agus maidir le sásra de chuid an Aontais chun faireachán a dhéanamh ar an éiceachóras leathsheoltóirí.

Tionscnaimh eile de chuid an Aontais i réimse na leathsheoltóirí

Comhlánaíonn an Gníomh Eorpach um Shliseanna tionscnaimh an Aontais atá ar siúl cheana féin i réimse na leathsheoltóirí, amhail:

• An Chomhghuaillíocht um Próiseálaithe agus Teicneolaíochtaí Leathsheoltóra
• Cláir agus gníomhaíochtaí taighde agus forbartha amhail Comhghnóthais , Fís Eorpach agus an Clár don Eoraip Dhigiteach
• An Tionscadal Tábhachtach ar mhaithe le Leas na hEorpa i gCoitinne (IPCEI) maidir le teicneolaíochtaí micrileictreonaice agus cumarsáide.

• Tacaíocht trí mhaoiniú RFF - D'fhormheas an Coimisiún Eorpach gléasra € 292.5 milliún a thógáil sa slabhra luacha leathsheoltóra i Catania, an tSicil faoi rialacha Stáit an AE.