An Ionstraim Eorpach um Shliseanna

Cén fáth a bhfuil Gníomh Eorpach um Shliseanna de dhíth orainn?

Is iad sliseanna — ar a dtugtar leathsheoltóirí freisin — bloc tógála gach táirge leictreonaigh. Tá ról lárnach acu inár ngeilleagair nua-aimseartha agus inár saol laethúil. Tá sliseanna mar bhonn agus mar thaca ag an gclaochlú digiteach agus tá siad ríthábhachtach do gach tionscal, amhail tionscal na ngluaisteán, cumarsáid, próiseáil sonraí, spás, cosaint, gléasanna cliste agus cearrbhachas, gan ach beagán a lua.

Chuir an ganntanas sliseanna domhanda a bhí ann le déanaí isteach ar shlabhraí soláthair, rud ba chúis le ganntanas táirgí ó charranna go feistí leighis, agus i gcásanna áirithe fiú monarchana éigeantacha go dúnadh.

Moladh an Rialachán maidir leis an Ionstraim Eorpach um Shliseanna mar chuid de phacáiste níos leithne beart chun éiceachóras leathsheoltóirí an Aontais a neartú. Tháinig sé i bhfeidhm an 21 Meán Fómhair 2023.

Áirítear an méid seo a leanas sa phacáiste sin:

• Teachtaireacht ina leagtar amach an réasúnaíocht agus an straitéis fhoriomlán leathsheoltóra,
• Togra le haghaidh Rialachán maidir leis an Ionstraim um Shliseanna,
• Togra le haghaidh leasuithe ar Rialachán ón gComhairle lena mbunaítear an Comhghnóthas KDT,
• Moladh do na Ballstáit, gníomhaíochtaí a chur chun cinn chun faireachán a dhéanamh láithreach ar shuaitheadh i slabhra soláthair na leathsheoltóirí agus chun iad a mhaolú.

Cad é an Ionstraim Eorpach um Shliseanna?

Leis an Ionstraim Eorpach um Shliseanna, neartófar éiceachóras na leathsheoltóirí san Aontas, áiritheofar athléimneacht na slabhraí soláthair agus laghdófar spleáchais sheachtracha. Is céim thábhachtach í do cheannasacht theicneolaíoch an Aontais. Agus, cinnteoidh sé go mbainfidh an Eoraip sprioc na deacáide digití amach, is é sin a sciar den mhargadh domhanda leathsheoltóirí a dhúbailt go 20 %.

Díríonn sé ar 5 chuspóir straitéiseacha:

• taighde agus ceannaireacht theicneolaíoch a neartú;
• acmhainneacht na hEorpa a fhorbairt agus a threisiú chun nuáil a dhéanamh i ndearadh, monarú agus pacáistiú sliseanna ardfhorbartha;
• creat leordhóthanach a chur i bhfeidhm chun táirgeadh a mhéadú faoi 2030;
• aghaidh a thabhairt ar an nganntanas scileanna agus tallann nua a mhealladh;
• tuiscint dhomhain a fhorbairt ar shlabhraí soláthair domhanda leathsheoltóirí.

Bainfear na cuspóirí sin amach trí thrí cholún gníomhaíochta:

1. Tacóidh an “Tionscnamh Sliseanna don Eoraip” le fothú acmhainneachta teicneolaíche ar mhórscála agus le nuálaíocht ar fud an Aontais agus cumasófar forbairt agus imscaradh teicneolaíochtaí leathsheoltóra agus candamacha ceannródaíocha den chéad ghlúin eile.
2. Le creat chun slándáil soláthair agus athléimneacht earnáil leathsheoltóirí an Aontais a áirithiú, meallfar infheistíochtaí agus feabhsófar acmhainneachtaí táirgeachta i monarú leathsheoltóirí, ardphacáistiú, tástáil agus cóimeáil.
3. Fónfaidh an Bord Eorpach um Leathsheoltóirí mar shásra comhordúcháin idir na Ballstáit agus an Coimisiún chun slabhra luacha leathsheoltóirí an Aontais a mhapáil agus chun faireachán a dhéanamh air agus chun géarchéimeanna leathsheoltóirí a chosc agus freagairt orthu le bearta éigeandála ad hoc.

Is é an Bord Eorpach um Leathsheoltóirí (ESB), ar a bhfuil ionadaithe ó na Ballstáit agus atá faoi stiúir an Choimisiúin, a dhéanann maoirseacht ar rialachas na hIonstraime Eorpaí um Shliseanna. Déantar comhdhéanamh an bhoird a dhoiciméadú sa Chlár de Ghrúpaí Saineolaithe an Choimisiúin agus d’eintitis eile den chineál céanna. Leanann an bord de na hiarrachtaí a thionscain an Sainghrúpa Eorpach um Leathsheoltóirí, mar a bunaíodh leis an Moladh ón gCoimisiún maidir le bosca uirlisí coiteann de chuid an Aontais chun aghaidh a thabhairt ar ghanntanais leathsheoltóirí agus sásra de chuid an Aontais chun faireachán a dhéanamh ar an éiceachóras leathsheoltóirí.

Tionscnaimh eile de chuid an Aontais i réimse na leathsheoltóirí

Leis an Ionstraim Eorpach um Shliseanna, comhlánaítear tionscnaimh de chuid an Aontais atá ar siúl cheana i réimse na leathsheoltóirí, amhail:

• an Chomhghuaillíocht maidir le Próiseálaithe agus Teicneolaíochtaí Leathsheoltóra;
• cláir agus gníomhaíochtaí taighde agus forbartha amhail Comhghnóthais, Fís Eorpach agus an Clár don Eoraip Dhigiteach;
• an tionscadal tábhachtach ar mhaithe le leas na hEorpa i gcoitinne (IPCEI) maidir le micrileictreonaic agus teicneolaíochtaí cumarsáide.
• Tacaíocht trí mhaoiniú RFF — d’fhormheas an Coimisiún Eorpach gléasradar luach EUR 292.5 milliún a thógáil sa slabhra luacha leathsheoltóirí in Catania, an tSicil faoi rialacha Stáit an Aontais.