Cosaint bunachar sonraí

Leis an Treoir maidir le cosaint dhlíthiúil bunachar sonraí, cosnaítear bunachair sonraí trí chóipcheart má tá siad bunaidh mar gheall ar a n-ábhar a roghnú nó a shocrú. Is féidir bunachair shonraí neamhbhunaidh a chosaint freisin más rud é go raibh an infheistíocht chun na sonraí a fháil, a fhíorú agus a chur i láthair suntasach. I measc na mbunachar sonraí neamhbhunaidh tá tiomsú de chásanna dlí agus dlíthe, liostaí d’fhógraí agus bunachair sonraí d’fhoilseacháin eolaíochta.

Tugtar an ceart sui generis ar chosaint bunachar sonraí — ceart maoine ar leith do bhunachair sonraí nach mbaineann le cineálacha eile cosanta amhail cóipcheart. Féadfaidh feidhm a bheith ag an gcóipcheart agus ag an gceart sui generis araon má chomhlíontar na coinníollacha cosanta do gach ceart. Tá feidhm ag forálacha na Treorach maidir le bunachair sonraí analógacha agus dhigiteacha araon.

Athbhreithniú ar an Treoir maidir le Bunachair Sonraí

Léiríodh sa dara meastóireacht ar an Treoir maidir le Bunachair Sonraí ó 2018, cé go soláthraítear breisluach leis an Treoir maidir le Bunachair Sonraí, go bhféadfaí athmhachnamh a dhéanamh air chun rochtain agus úsáid sonraí a éascú.

D’fhógair an Coimisiún ina Chlár Oibre 2021 agus ina phlean gníomhaíochta maidir le maoin intleachtúil go ndéanfadh sé athbhreithniú ar an Treoir. Tharla sin tar éis sheoladh na Straitéise Eorpaí maidir le Sonraí. Beidh an t-athbhreithniú dírithe ar chomhroinnt agus trádáil sonraí meaisínghinte agus sonraí a ghintear i gcomhthéacs Idirlíon na Rudaí Nithiúla (IoT) a chur i bhfeidhm a éascú. Déanfar an t-athbhreithniú taobh leis an Acht Sonraí.

Tuarascáil mheastóireachta

Tá dhá mheastóireacht foilsithe ag an gCoimisiún Eorpach ar chosaint dhlí an Aontais do bhunachair sonraí ó tháinig an treoir i bhfeidhm in 1996.

Rinneadh an chéad cheann de na meastóireachtaí sin in 2005. Foilsíodh an dara meastóireacht ar an Treoir maidir le Bunachair Sonraí an 25 Aibreán 2018, mar chuid den tríú pacáiste sonraí. Ba é príomhchuspóir na meastóireachta measúnú a dhéanamh ar éifeachtacht, éifeachtúlacht, ábharthacht, comhleanúnachas agus breisluach AE na Treorach. Go háirithe, chuir sé an ceart sui generis san áireamh, ina ndearnadh anailís ar cé acu atá nó nach bhfuil sé oiriúnach don fheidhm i gcónaí sa timpeallacht nua dhlíthiúil, eacnamaíoch agus theicneolaíoch.

Thacaigh staidéar seachtrach leis an meastóireacht. Chuir an staidéar tacaíochta seo fianaise shuntasach ar fáil freisin chun tacú le meastóireacht an Choimisiúin ar an Treoir. Bhí anailís dhlíthiúil agus eacnamaíoch ann, suirbhé ar líne, agallaimh dhomhain le saineolaithe dlí agus cleachtóirí, agus torthaí ceardlainne do pháirtithe leasmhara.

Comhairliúchán leis na páirtithe leasmhara

Rinne an Coimisiún Eorpach comhairliúchán poiblí idir an 24 Bealtaine agus an 30 Lúnasa 2017 chun bonn eolais a chur faoina thuarascáil mheastóireachta.

Ba é aidhm an chomhairliúcháin tuiscint a fháil ar an gcaoi a gcuirtear an Treoir maidir le Bunachair Sonraí, agus go háirithe cosaint sui generis bunachar sonraí, i bhfeidhm agus an tionchar a bhí aici ar úsáideoirí agus ar dhéantóirí. Fuarthas 113 freagra san iomlán. Tháinig siad sin ón earnáil foilsitheoireachta, ón earnáil taighde agus acadúil, ón earnáil TF, ón earnáil iompair agus níos mó. Foilsíodh tuarascáil achomair an chomhairliúcháin phoiblí i mí Dheireadh Fómhair 2017.

Bhí tuarascáil achoimre mar thoradh ar na gníomhaíochtaí comhairliúcháin a rinne an Coimisiún Eorpach agus conraitheoir. Tugtar forléargas sa tuarascáil seo ar mhargadh an bhunachair sonraí agus déantar anailís ar thionchar agus ar chur i bhfeidhm na Treorach. Déantar measúnú ann freisin ar an ngá atá le coigeartuithe a dhéanamh air chun cothromaíocht a áirithiú idir cearta úinéirí bunachar sonraí agus riachtanais úsáideoirí.