Mill-15 ta’ Ġunju 2017, it-tariffi tar-roaming bl-imnut tneħħew fl-Unjoni, soġġetti għal politika ta’ użu ġust u deroga għas-sostenibbiltà. Dawn ir-regoli tar-roaming huma magħrufa sew bħala “Roam-Like-At-Home” (RLAH).
L-evidenza ppreżentata fir-rapport tal-lum tindika li r-regoli dwar il-politika tal-użu ġust u d-deroga għas-sostenibbiltà ħadmu b’mod adegwat bħala salvagwardji biex jiġu evitati distorsjonijiet fis-swieq domestiċi, kif previst fir-Regolament (UE) 2022/612 dwar ir-Roaming.
Reviżjoni tal-Politika dwar l-Użu Ġust
Ir-Regolament dwar ir-Roaming jirrikjedi li l-Kummissjoni Ewropea tirrevedi perjodikament l-att ta’ implimentazzjoni li jistabbilixxi regoli dettaljati dwar (i) l-applikazzjoni tal-politika tal-użu ġust u (ii) il-metodoloġija għall-valutazzjoni tas-sostenibbiltà tat-tneħħija tal-ħlasijiet supplimentari tar-roaming bl-imnut u dwar l-applikazzjoni li għandha titressaq minn fornitur tar-roaming għall-finijiet ta’ dik il-valutazzjoni. Ir-rieżami jenħtieġ li jqis l-iżviluppi tas-suq biex jivvaluta l-effett li r-regoli kellhom fuq l-utenti finali u l-operaturi u biex jiddetermina jekk ir-regoli jeħtiġux li jiġu emendati.
Ir-rieżami tal-2023 huwa ppreżentat fid-Dokument ta’ Ħidma tal-Persunal ippubblikat f’din il-paġna. Is-sejbiet huma bbażati l-aktar fuq data miġbura mill-BEREC għar-rapporti dwar il-Parametri Referenzjarji u t-Trasparenza, l-Opinjoni tal-BEREC dwar is-suq tar-roaming, id-data tal-Eurostat dwar ix-xejriet tal-ivvjaġġar, l-istudji tal-Kummissjoni dwar il-Prezzijiet tal-Broadband Mobbli u Fissi (2019, 2020, 2021) u l-Ewrobarometru Flash 521 dwar ir-roaming. Dan huwa t-tieni rieżami ppreżentat mill-Kummissjoni, wara l-ewwel rieżami ppubblikat fl-2019.
Osservazzjonijiet Ewlenin
Il-biċċa l-kbira tal-Ewropej huma konxji tar-regoli tar-roaming
Il-maġġoranza l-kbira tar-residenti tal-Unjoni jgawdu minn servizzi mobbli waqt li jkunu qed jivvjaġġaw fl-UE/fiż-ŻEE bil-kundizzjonijiet Roam-Like-at-Home. Il-biċċa l-kbira tar-residenti tal-Unjoni huma konxji tar-reġim u, l-aktar importanti, maġġoranza kbira tal-konsumaturi jqisu li qed jibbenefikaw minnu. Parti sinifikanti tar-residenti tal-Unjoni jiddikjaraw li issa qed jużaw il-mowbajls tagħhom bl-istess mod barra minn pajjiżhom bħal f’pajjiżhom. F’termini ta’ trasparenza, ir-residenti tal-Unjoni sabu utli wkoll l-SMS ta’ Merħba li jirċievu meta jidħlu f’pajjiż ieħor, li jinkludi informazzjoni personalizzata dwar l-ipprezzar u kundizzjonijiet tar-roaming waqt li jkunu barra minn pajjiżhom.
Is-salvagwardji attwali qed jaħdmu
Ir-rieżami juri li l-miżuri eżistenti tal-politika tal-użu ġust ġew implimentati b’mod wiesa’ mill-operaturi u ppermettewlhom jiżguraw benefiċċji għar-roaming daqslikieku f’pajjiżek għal vjaġġaturi perjodiċi filwaqt li jindirizzaw l-użu abbużiv jew anomalu tar-roaming, għalkemm dan jinvolvi xi kost u kumplessità. Il-mekkaniżmu ta’ deroga
għas-sostenibbiltà għadu utli u jaħdem b’mod effettiv. Mit-talbiet għal deroga ppreżentati, il-biċċa l-kbira ngħataw lil fornituri b’sehem żgħir mis-suq, u ftit ħafna ġew miċħuda. Hemm xejra ċara ta’ tnaqqis fl-għadd ta’ operaturi li jeħtieġu derogi għas-sostenibbiltà, kif ukoll tnaqqis ċar tas-servizzi tar-roaming bl-imnut tal-vuċi u tad-data soġġetti għal tariffi supplimentari għas-sostenibbiltà.
Ir-riforma tar-roaming ma affettwatx is-swieq domestiċi
B’mod ġenerali, ma ġie osservat l-ebda impatt kbir fuq is-swieq domestiċi. L-istruttura tat-tariffi u d-disponibbiltà tal-pjanijiet domestiċi ta’ abbonament tal-mowbajl jibqgħu l-istess. Il-mekkaniżmi tal-politika tal-użu ġust qed jipprovdu salvagwardja funzjonali għall-fornituri tar-roaming kontra l-arbitraġġ u r-riskju ta’ distorsjoni tal-kompetizzjoni, b’mod partikolari b’effetti ta’ waterbed potenzjali konsegwenzjali li jirriskjaw li jillimitaw l-aktar offerti ta’ pakketti miftuħa kompetittivi li jibbenefikaw minnhom l-utenti finali fis-swieq mobbli domestiċi.
Il-passi li jmiss
Kif meħtieġ mir-Regolament dwar ir-Roaming u f’konformità mal-impenn tal-Kummissjoni għall-prinċipji ta’ Regolamentazzjoni Aħjar, il-Kummissjoni se twettaq rieżami sħiħ tar-regoli tar-roaming dovuta sat-30 ta’ Ġunju 2025. Il-Kummissjoni se tkompli wkoll twettaq rieżami perjodiku tal-atti ta’ implimentazzjoni, filwaqt li tivvaluta l-iżviluppi potenzjali tas-suq, kif previst fl-Artikolu 7 tar-Regolament dwar ir-Roaming.
Kuntest ġenerali
Il- “politika ta’ użu ġust” hija sett ta’ miżuri li l-fornituri tar-roaming mobbli jistgħu japplikaw għall-klijenti tagħhom biex jipprevjenu l-użu abbużiv jew anomalu tas-servizzi tar-roaming lil hinn mill-ivvjaġġar perjodiku fl-UE/fiż-ŻEE.
Id- “deroga għas-sostenibbiltà” hija mekkaniżmu legali li permezz tiegħu l-fornituri tar-roaming mobbli jistgħu jingħataw, fuq talba tagħhom, deroga biex japplikaw tariffi supplimentari għas-servizzi tar-roaming ipprovduti lill-klijenti tagħhom f’pajjiż ieħor tal-UE/taż-ŻEE. Biex jingħataw deroga bħal din, il-fornituri tar-roaming mobbli jridu juru lill-awtoritajiet regolatorji nazzjonali kompetenti li ma jistgħux jirkupraw l-ispejjeż attwali u mbassra tagħhom għall-forniment ta’ servizzi tar-roaming regolati mingħajr ma jżidu l-prezzijiet domestiċi tagħhom. Għalhekk, id-derogi għas-sostenibbiltà jingħataw strettament sabiex jippermettu l-irkupru tal-ispejjeż tal-forniment ta’ servizzi tar-roaming lill-klijenti u biex tiġi evitata kwalunkwe żieda fil-prezz domestiku. Id-derogi għas-sostenibbiltà jingħataw għal perjodu ta’ sena, li jista’ jiġġedded perjodikament jekk iċ-ċirkostanzi ġustifikattivi jibqgħu l-istess.