Skip to main content
Shaping Europe’s digital future

Tionchar an Ghnímh um Sheirbhísí Digiteacha ar ardáin dhigiteacha

Ó mhí Lúnasa 2023 i leith, tá ardáin ag tosú ar a gcórais agus a gcomhéadain a athrú cheana féin de réir an Ghnímh um Sheirbhísí Digiteacha (DSA) chun eispéireas níos sábháilte ar líne a chur ar fáil do chách.

D’ullmhaigh seirbhísí an Choimisiúin an tuairisc thíos chun críoch faisnéise amháin. Ní chuireann sé ceangal ar an gCoimisiún, ná ní bhíonn formhuiniú i gceist leis ná ní dhéanann sé dochar d’aon mheasúnú ina dhiaidh sin ar bhealach ar bith.

Cuireann DSA feabhas suntasach ar na sásraí chun ábhar neamhdhleathach a bhaint anuas agus chun cearta bunúsacha úsáideoirí a chosaint go héifeachtach ar líne, lena n-áirítear saoirse cainte. Cruthaítear leis freisin sásra formhaoirseachta poiblí níos láidre d’ardáin ar líne, go háirithe do na hArdáin An-Mhór ar Líne (VLOPanna) a shroicheann níos mó ná 10 % de dhaonra an Aontais.

Tuairisciú níos éasca ar ábhar neamhdhleathach 

Leis an nGníomh um Sheirbhísí Digiteacha, ceanglaítear ar ardáin bearta a chur i bhfeidhm chun cur i gcoinne leathadh earraí, seirbhísí nó ábhair neamhdhleathaigh ar líne, amhail sásraí d’úsáideoirí chun ábhar den sórt sin a mharcáil agus d’ardáin chun comhoibriú le ‘comharthóirí iontaofa’. D’fhéadfadh sé gur thug siad siúd a bhfuil na súile is géire acu faoi deara cheana féin roinnt athruithe ar an timpeallacht ar líne, amhail gné nua X chun ábhar neamhdhleathach a thuairisciú. Tá an ghné seo ar fáil má chliceálann tú ar na trí ponc bheaga sa chúinne ar dheis ar barr de gach post. Ní hé X an t-aon ardán amháin a bhfuil roghanna nua soláimhsithe curtha chun feidhme aige chun ábhar aindleathach a mharcáil. Tá bealaí nua agus éasca curtha i bhfeidhm ag Apple, Pinterest, Facebook, Instagram agus TikTok chun ábhar neamhdhleathach a thuairisciú ar a n-ardáin.

Trédhearcacht níos fearr i modhnóireacht ábhair agus níos mó roghanna chun achomharc a dhéanamh

Is spás digiteach iad ardáin ar líne ina gcuirimid muid féin in iúl, ina dtaispeánaimid ár gcuid oibre, agus ina ndéanaimid teagmháil le cairde nó le custaiméirí. Sin é an fáth go bhfuil sé frustrach go háirithe nuair a bhaintear ár n-ábhar, nó nuair a laghdaítear sroicheadh ár bpost. Leis an nGníomh um Sheirbhísí Digiteacha, ní mór do sholáthraithe seirbhísí idirghabhálacha, lena n-áirítear ardáin ar líne, a chur in iúl dá n-úsáideoirí cén fáth ar bhain siad a n-ábhar anuas, nó cén fáth ar cuireadh srian ar rochtain ar chuntas. Tá oibleagáid dhlíthiúil shainráite anois ar sholáthraithe seirbhísí óstála, lena n-áirítear ardáin ar líne, ráitis shoiléire agus shonracha ar chúiseanna a sholáthar dá gcinntí maidir le modhnóireacht ábhair. Leis an nGníomh um Sheirbhísí Digiteacha, tugtar de chumhacht d’úsáideoirí freisin agóid a dhéanamh i gcoinne cinntí den sórt sin trí shásra um réiteach díospóidí lasmuigh den chúirt.

Fiú ardáin ar líne a chuir faisnéis ar fáil cheana féin maidir lena gcinntí modhnóireachta ábhair, amhail Facebook agus Instagram, tá raon níos mó faisnéise maidir le modhnóireacht ábhair á thairiscint acu anois.

Thairis sin, chun trédhearcacht a áirithiú agus chun grinnscrúdú a chumasú ar chinntí soláthraithe ardán ar líne maidir le modhnóireacht inneachair mar a cheanglaítear le DSA, sheol an Coimisiún Bunachar Sonraí Trédhearcachta DSA. Is bunachar sonraí ceannródaíoch é Bunachar Sonraí Trédhearcachta DSA a chuireann gach ráiteas cúise a sholáthraíonn soláthraithe ardán ar líne dá gcinneadh modhnóireachta ábhair ar fáil don phobal. Ní mór do VLOPanna a ráitis réasúin a fhoilsiú ag tosú ó dheireadh mhí Lúnasa, agus is é an 17 Feabhra 2024 an spriocdháta le haghaidh foilsiú do gach soláthraí eile ardán ar líne a thagann faoi raon feidhme DSA.

Tuilleadh eolais agus rogha maidir leis an méid a fheicimid – agus níos mó smachta ar roghanna pearsanaithe 

Leis an nGníomh um Sheirbhísí Digiteacha, cuirtear d’oibleagáid ar sholáthraithe ardán ar líne trédhearcacht agus rialú níos fearr a ráthú maidir leis an méid a fheicimid inár bhfothaí. Ba cheart go gcuirfeadh sé sin ar ár gcumas a fháil amach cén bonn ar a ndéanann ardáin ar líne ábhar a rangú ar ár bhfothaí agus cinneadh a dhéanamh an mian linn diúltú do mholtaí pearsantaithe, ós rud é nach mór do VLOPanna rogha a thairiscint chun ábhar pearsantaithe a mhúchadh. Tá feidhm ag oibleagáidí comhchosúla maidir le fógraí: chomh maith le tuilleadh trédhearcachta agus rialaithe maidir leis an bhfáth a bhfeicimid fógra áirithe ar ár bhfotha, ní mór d’ardáin fógraí a lipéadú agus ní mór do VLOPanna stór a choinneáil ina bhfuil sonraí maidir le feachtais fógraíochta íoctha a reáchtáiltear ar a gcomhéadain ar líne. 

TairgeannTikTok, Facebook agus Instagram rogha faoi láthair chun an fotha pearsantaithe ar a n-ardáin a dhíchumasú.

Déanfaidh na Ballstáit agus an Coimisiún maoirseacht agus forfheidhmiú i ndlúthchomhar ar na forálacha a bhaineann le trédhearcacht na gcóras moltaí agus na fógraíochta, lena n-áirítear cur chun feidhme stórtha fógraí.

Neamhfhulaingt maidir le fógraí a dhíriú ar leanaí agus ar dhéagóirí agus maidir le fógraí a spriocdhíriú bunaithe ar shonraí íogaire

Cuireann DSA cosc ar fhógraí spriocdhírithe do mhionaoisigh ar ardáin ar líne. Tá bearta déanta ag VLOPanna chun na toirmisc sin a chomhlíonadh. Mar shampla, ní cheadaíonn Snapchat, Alphabet’sGoogle agus YouTube, ná Instagram agus Facebook Metad’fhógróirí fógraí spriocdhírithe a thaispeáint d’úsáideoirí faoi aois a thuilleadh. Socraíonn TikTok agus YouTube cuntais úsáideoirí faoi 16 bliana d'aois go príobháideach de réir réamhshocraithe. 

Tá toirmeasc freisin ar fhógraíocht spriocdhírithe ar ardáin ar líne nuair a bhaineann próifíliú úsáid as catagóirí speisialta sonraí pearsanta, amhail eitneacht, tuairimí polaitiúla, gnéaschlaonadh.

Cosaint do leanaí

De réir na rialacha nua, ba cheart d’ardáin ar líne atá inrochtana do leanaí príobháideachas agus slándáil na n-úsáideoirí sin a chosaint, chomh maith lena ndea-bhail mheabhrach agus fhisiciúil, mar shampla trí shocruithe speisialta príobháideachais agus slándála a ghlacadh mar réamhshocrú. Féadfaidh ardáin ar líne bearta fíoraithe aoise a chur i bhfeidhm chun rialú a dhéanamh ar cé atá in ann rochtain a fháil ar a gcuid seirbhísí, rialuithe tuismitheoirí ionas gur féidir le tuismitheoirí agus caomhnóirí cabhrú lena leanaí a chosaint ar an riosca nochta d’ábhar díobhálach, agus uirlisí inar féidir le húsáideoirí mí-úsáid a chur in iúl nó tacaíocht a fháil. Tá roinnt céimeanna tosaigh á nglacadh.

Mar shampla, shocraigh TikTok agus YouTube, chomh maith le fógraí spriocdhírithe do mhionaoisigh a thoirmeasc, próifílí mionaoiseach go príobháideach go huathoibríoch, rud a chiallaíonn nach féidir ach leis na daoine a cheadaíonn siad na físeáin a uaslódálann siad a fheiceáil.

Sláine na dtoghchán

Le DSA ceanglaítear ar VLOPanna agus VLOSEnna rioscaí a bhaineann leis na próisis toghcháin agus leis an dioscúrsa sibhialta a shainaithint, a anailísiú agus a mhaolú le bearta éifeachtacha, agus cosaint na saoirse chun tuairimí a nochtadh á háirithiú ag an am céanna. Ba iad toghcháin pharlaiminteacha na Slóvaice an 30 Meán Fómhair 2023 an chéad chás tástála do na ceanglais sin tar éis theacht i bhfeidhm DSA le haghaidh VLOPanna agus VLOSEnna. A bhuí le DSA, tá athrú tagtha ar chur chuige soláthraithe VLOPanna agus VLOSEnna i leith sláine toghcháin. Tá dul chun cinn déanta maidir le hagaí freagartha níos giorra chun aird na n-údarás áitiúil agus na gcomhpháirtithe iontaofa a tharraingt, próisis ghéaraithe níos soiléire maidir leis an mbréagaisnéis agus an mhífhaisnéis, méadú ar chumais seiceála fíricí, agus méadú foriomlán ar acmhainní agus ar acmhainneachtaí. 

Oibleagáidí nua maidir le hinrianaitheacht úsáideoirí gnó i margaí ar líne 

Leis an nGníomh um Sheirbhísí Digiteacha, tugtar isteach oibleagáidí nua do sholáthraithe margaí ar líne chun cur i gcoinne leathadh earraí neamhdhleathacha. Go háirithe, ní mór do sholáthraithe den sórt sin a áirithiú anois go soláthraíonn díoltóirí faisnéis fhíoraithe maidir lena gcéannacht sular féidir leo tosú ar a n-earraí a dhíol ar na margaí ar líne sin. Ní mór do sholáthraithe den sórt sin a ráthú freisin gur féidir le húsáideoirí an duine atá freagrach as an díolachán a shainaithint go héasca. Thairis sin, má thagann soláthraí margaidh ar líne ar an eolas faoi dhíol táirge nó seirbhíse neamhdhleathaí ag díoltóir, ní mór dó na húsáideoirí a cheannaigh an t-earra nó an táirge neamhdhleathach a chur ar an eolas, chomh maith le céannacht an díoltóra agus na roghanna maidir le sásamh. 

Déanfaidh an Coimisiún, in éineacht leis na Ballstáit, maoirseacht agus forfheidhmiú ar chomhlíonadh na n-oibleagáidí i gcoinne leathadh earraí neamhdhleathacha ar mhargaí ar líne.

 

Seo cuid de na hathruithe is féidir linn, mar úsáideoirí, a thabhairt faoi deara láithreach inár n-idirghníomhaíochtaí digiteacha laethúla.

tús curtha le hobair an Choimisiúin mar fhorfheidhmitheoir. Beimid ag seiceáil an bhfuil na chéad chéimeanna seo fíor agus cén tionchar atá acu ar shábháilteacht úsáideoirí agus na sochaí ina hiomláine. Bainfimid úsáid as na modhanna atá againn chun réaltacht dhigiteach agus todhchaí níos fearr a chruthú. Díreach mar a dhiúltóimis dó sa domhan as líne, níl aon áit ag ciapadh, bulaíocht ná ábhar neamhdhleathach ar ardáin ar líne atá anois ina n-uirlisí lárnacha dár saol laethúil agus do shaol ár leanaí. Tá tuilleadh athruithe ag teacht, agus tá tús curtha le faireachán a dhéanamh ar chur i bhfeidhm na mbeart a tugadh isteach leis an nGníomh um Sheirbhísí Digiteacha. Mar sin féin, níor tháinig aon athrú ar an gcuspóir: domhan digiteach níos sábháilte agus níos cuimsithí do chách.

Ábhar Gaolmhar

An Pictiúr Mór

Pacáiste an Ghnímh um Sheirbhísí Digiteacha

Is é is aidhm don Ghníomh um Sheirbhísí Digiteacha agus don Ghníomh um Margaí Digiteacha spás digiteach níos sábháilte a chruthú ina gcosnófar cearta bunúsacha úsáideoirí agus cothrom iomaíochta a bhunú do ghnólachtaí.

Féach freisin

An Bord Eorpach um Sheirbhísí Digiteacha

Is grúpa comhairleach neamhspleách é an Bord Eorpach um Sheirbhísí Digiteacha a bunaíodh leis an nGníomh um Sheirbhísí Digiteacha, le héifeacht ón 17 Feabhra 2024.

Uirlis sceithire DSA

Leis an uirlis sceithire DSA (an Gníomh um Sheirbhísí Digiteacha), is féidir le fostaithe agus daoine eile ar an taobh istigh cleachtais dhíobhálacha na nArdán an-Mhór ar Líne agus na nInneall Cuardaigh (VLOPanna/VLOSEnna) a thuairisciú

Comhordaitheoirí Seirbhísí Digiteacha

Cuidíonn Comhordaitheoirí Seirbhísí Digiteacha leis an gCoimisiún faireachán a dhéanamh ar oibleagáidí sa Ghníomh um Sheirbhísí Digiteacha (DSA) agus iad a fhorfheidhmiú.

DSA: Ardáin an-mhór ar líne agus innill chuardaigh

Is iad ardáin an-mhór ar líne agus innill chuardaigh iad siúd a bhfuil níos mó ná 45 mhilliún úsáideoir acu san Aontas. Ní mór dóibh na rialacha is déine den Ionstraim um Sheirbhísí Digiteacha a chomhlíonadh.