Is éard atá sa Ghníomh um Sheirbhísí Digiteacha (DSA) agus sa Ghníomh um an Margadh Digiteach (DMA)tacar aonair rialacha a bhfuil feidhm acu ar fud an Aontais ar fad. Tá dhá phríomhsprioc acu:
- spás digiteach níos sábháilte a chruthú ina gcosnófar cearta bunúsacha úsáideoirí uile na seirbhísí digiteacha;
- cothrom iomaíochta a bhunú chun nuálaíocht, fás agus iomaíochas a chothú, sa Mhargadh Aonair Eorpach agus ar fud an domhain araon.
Cad is seirbhísí digiteacha ann?
Áirítear ar sheirbhísí digiteacha catagóir mhór seirbhísí ar líne, ó shuíomhanna gréasáin simplí go seirbhísí bonneagair idirlín agus ardáin ar líne.
Baineannna rialacha a shonraítear in DSA go príomha le hidirghabhálaithe agus ardáin ar líne. Mar shampla, margaí ar líne, líonraí sóisialta, ardáin comhroinnte inneachair, siopaí aipeanna, agus ardáin taistil agus chóiríochta ar líne.
Áirítearleis an nGníomh um Margaí Digiteacha rialacha lena rialaítear ardáin ar líne geatóra. Is ardáin dhigiteacha iad ardáin geatóirí a bhfuil ról sistéamach acu sa mhargadh inmheánach agus a fheidhmíonn mar scrogaill idir gnólachtaí agus tomhaltóirí le haghaidh seirbhísí digiteacha tábhachtacha. Cumhdaítear cuid de na seirbhísí sin freisin sa Ghníomh um Sheirbhísí Digiteacha, ach ar chúiseanna éagsúla agus le cineálacha éagsúla forálacha.
Cén fáth a bhfuil an DSA agus an DMA riachtanach?
Bíonn tionchar ag seirbhísí digiteacha ar a lán bealaí éagsúla agus déanann siad an saol níos éasca. Bainimid úsáid astu chun cumarsáid a dhéanamh le chéile, siopadóireacht, bia a ordú, eolas a fháil, scannáin a fheiceáil agus éisteacht le ceol trí sheirbhísí nua atá ag síorathrú. Le seirbhísí digiteacha, tá sé níos éasca do chuideachtaí trádáil thar theorainneacha agus rochtain a fháil ar mhargaí nua.
Cé go bhfuil go leor buntáistí ag baint leis an gclaochlú digiteach, tá fadhbanna ann freisin. Is príomhábhar imní é trádáil agus malartú earraí, seirbhísí agus ábhair neamhdhleathacha ar líne. Tá mí-úsáid á baint as seirbhísí ar líne freisin ag córais algartamacha ionramhála chun scaipeadh na bréagaisnéise a mhéadú, agus chun críocha díobhálacha eile. Tá tionchar suntasach ag na dúshláin sin agus ag an gcaoi a dtugann ardáin aghaidh orthu ar chearta bunúsacha ar líne.
D’ainneoin raon idirghabhálacha spriocdhírithe, earnáilsonracha ar leibhéal an Aontais, bhí bearnaí suntasacha agus ualaí dlíthiúla fós ann chun aghaidh a thabhairt orthu ag tús na 2020idí. Mar shampla, rialaíonn roinnt ardán mór éiceachórais thábhachtacha sa gheilleagar digiteach. Tháinig siad chun cinn mar gheatóirí i margaí digiteacha, agus tá sé de chumhacht acu gníomhú mar lucht déanta rialacha príobháideacha. Uaireanta is é an toradh a bhíonn ar na rialacha sin go mbíonn dálaí éagóracha ann do ghnólachtaí a úsáideann na hardáin sin agus gur lú an rogha a bhíonn ag tomhaltóirí.
Dá bhrí sin, tá creat dlíthiúil nua-aimseartha glactha ag an Aontas Eorpach lena n-áirithítear sábháilteacht úsáideoirí ar líne, lena mbunaítear rialachas le cosaint na gceart bunúsach ar a thús cadhnaíochta, agus lena gcothaítear timpeallacht chothrom agus oscailte d’ardáin ar líne.
Na chéad chéimeanna eile
Tar éis do Pharlaimint na hEorpa an Pacáiste Seirbhísí Digiteacha a ghlacadh ar an gcéad léamh i mí Iúil 2022, ghlac Comhairle an Aontais Eorpaigh an Ionstraim um Sheirbhísí Digiteacha agus an Ionstraim um Margaí Digiteacha araon, arna shíniú ag Uachtaráin an dá institiúid agus foilsithe san Iris Oifigiúil.
Foilsíodh DSA san Iris Oifigiúil amhail ón 27 Deireadh Fómhair 2022 agus tháinig sé i bhfeidhm an 16 Samhain 2022. Beidh feidhm dhíreach ag DSA ar fud an Aontais agus beidh feidhm aige cúig mhí dhéag nó ón 1 Eanáir 2024, cibé acu is déanaí, tar éis dó teacht i bhfeidhm.
Maidir le hardáin ar líne, ní mór dóibh a líon úsáideoirí gníomhacha a fhoilsiú faoin 17 Feabhra 2023. Má tá níos mó ná 45 mhilliún úsáideoir ag an ardán nó ag inneall cuardaigh (10 % de dhaonra na hEorpa), ainmneoidh an Coimisiún an tseirbhís mar ardán an-mhór ar líne nó mar inneall cuardaigh an-mhór ar líne. Beidh 4 mhí ag na seirbhísí sin chun oibleagáidí an DSA a chomhlíonadh, lena n-áirítear a gcéad mheasúnú riosca bliantúil a dhéanamh agus a sholáthar don Choimisiún. Beidh ar Bhallstáit an Aontais Comhordaitheoirí Seirbhísí Digiteacha a cheapadh faoin 17 Feabhra 2024, nuair nach mór d’ardáin a bhfuil níos lú ná 45 mhilliún úsáideoir gníomhach acu rialacha uile DSA a chomhlíonadh.
Amhail ón 12 Deireadh Fómhair 2022, foilsíodh DMA san Iris Oifigiúil agus tháinig sé i bhfeidhm an 1 Samhain 2022. Roimh an 3 Iúil 2023, ní mór do chuideachtaí faisnéis a chur ar fáil don Choimisiún faoina líon úsáideoirí ionas gur féidir leis an gCoimisiún “geatóirí” a ainmniú roimh an 6 Meán Fómhair. Beidh go dtí mí an Mhárta 2024 ag geatóirí ansin chun a áirithiú go leanfaidh siad oibleagáidí DMA.
Measúnuithe Tionchair agus Comhairliúcháin Phoiblí
- Measúnú tionchair ar an togra le haghaidh an Ghnímh um Sheirbhísí Digiteacha
- Measúnú tionchair ar an togra le haghaidh na hIonstraime um Margaí Digiteacha
- Tuarascáil achomair ar an gcomhairliúchán poiblí oscailte ar Phacáiste an Ghnímh um Sheirbhísí Digiteacha
- Comhairliúchán Poiblí Oscailte ar Phacáiste an Ghnímh um Sheirbhísí Digiteacha
- Comhairliúchán Poiblí Oscailte maidir leis an Uirlis Iomaíochta
- Measúnuithe Tionchair Tosaigh ar an nGníomh um Sheirbhísí Digiteacha
- Measúnú Tionchair Tosaigh ar an uirlis Ex Ante
An Nuacht is Déanaí
Ábhar Gaolmhar
An Pictiúr Mór
The EU wants to ensure businesses and citizens can use online platforms and e-commerce services no matter where they are in the EU.
Léargas níos doimhne
Faigh amach cén dóigh a bhféadfaidh an DSA an domhan ar líne a dhéanamh níos sábháilte agus do chearta bunúsacha a chosaint.
Féach freisin
Tá sé mar aidhm ag an gCoimisiún Eorpach timpeallacht a chothú ina n-éireoidh le hardáin ar líne, caitheamh go cothrom le húsáideoirí agus beart a dhéanamh chun srian a chur le scaipeadh ábhair neamhdhleathaigh.