Plean Comhordaithe maidir leis an Intleacht Shaorga

Is é is aidhm don Phlean Comhordaithe um an Intleacht Shaorga dlús a chur leis an infheistíocht san intleacht shaorga, straitéisí agus cláir intleachta saorga a chur chun feidhme agus beartas intleachta saorga a ailíniú chun ilroinnt laistigh den Eoraip a chosc.

Foilsíodh anPlean Comhordaithe um Intleacht Shaorga (IS) in 2018. Is gealltanas comhpháirteach é idir an Coimisiún, Ballstáit an Aontais, an Iorua agus an Eilvéis chun an leas is fearr is féidir a bhaint as acmhainneacht na hEorpa dul san iomaíocht ar bhonn domhanda. Sa Phlean tosaigh, sainíodh gníomhaíochtaí agus ionstraimí cistiúcháin chun an intleacht shaorga a ghlacadh agus a fhorbairt ar fud na n-earnálacha. Ag an am céanna, moladh do na Ballstáit a straitéisí náisiúnta féin a fhorbairt.

Foilsíodhan nuashonrú is déanaí ar an bplean in 2021. Léiríonn sé tiomantas na hEorpa ceannaireacht dhomhanda a chruthú san intleacht shaorga iontaofa. Tá plean 2021 ailínithe go dlúth freisin letosaíochtaí digiteacha agus glasaan Choimisiúin, agus le freagairt na hEorpa ar phaindéim COVID-19.

Is é is aidhm do Phlean Comhordaithe 2021 beart a dhéanamh den straitéis trí na nithe seo a leanas a spreagadh:

• dlús a chur le hinfheistíochtaí i dteicneolaíochtaí intleachta saorga chun téarnamh eacnamaíoch agus sóisialta athléimneach a spreagadh, le cúnamh ó ghlacadh réiteach digiteach nua
• straitéisí agus cláirintleachta saorga a chur i bhfeidhm go hiomlán agus go pras chun a áirithiú go mbainfidh an tAontas an leas is fearr is féidir as na buntáistí a bhaineann le bheith i d’uchtaitheoir luath.
• beartas IS aailíniú chun ilroinnt a bhaint agus chun aghaidh a thabhairt ar dhúshláin dhomhanda.

Chun é sin a bhaint amach, bunaítear leis an bplean nuashonraithe ceithre phríomhthacar de chuspóirí beartais, a bhfuil gníomhaíochtaí nithiúla mar thaca leo. Léirítear ann freisin sásra cistiúcháin a d’fhéadfadh a bheith ann, agus bunaítear amlíne leis chun an méid seo a leanas a dhéanamh:

• coinníollacha cumasúcháin a leagan síos maidir le forbairt agus glacadh na hintleachta saorga san Aontas
• an tAontas Eorpach a bheith ina áit ina n-éiríonn le barr feabhais ón tsaotharlann go dtí an margadh
• a chinntiú go n-oibreoidh teicneolaíochtaí IS do dhaoine
• ceannaireacht straitéiseach a fhorbairt in earnálacha ardtionchair

LeTeachtaireacht 2024maidir le borradh a chur faoi ghnólachtaí nuathionscanta agus faoin nuálaíocht san intleacht shaorga iontaofa, cuirtear le pleananna gníomhaíochta comhordaithe 2018 agus 2021 araon maidir leis an intleacht shaorga. Léiríonn sé sin aistriú beartais chuig IS Ginteach mar fhreagairt ar na forbairtí teicneolaíochta is déanaí. Ar an gcaoi chéanna, áirítear sa leagan a glacadh denghníomh um an intleacht shaorgaforálacha maidir leis an intleacht shaorga ghéiniteach freisin. Leis na rialacha sin, leathnaítear antogra bunaidh ón gCoimisiún ó 2021, arb é is aidhm dó éiceachóras iontaofa intleachta saorga a thógáil don am i láthair agus don todhchaí.

Moltar an méid seo a leanas i dTeachtaireacht 2024:

• creat infheistíochta straitéiseach chun sócmhainní an Aontais a ghiaráil – amhail bonneagar sár-ríomhaireachta – chun éiceachóras intleachta saorga Eorpach nuálach a chothú.
• comhar idir gnólachtaí nuathionscanta, nuálaithe agus úsáideoirí tionsclaíocha, arb é is aidhm dó infheistíochtaí a mhealladh chuig an Aontas agus rochtain a sholáthar ar phríomh-chomhpháirteanna IS amhail sonraí, cumhacht ríomhaireachta, algartaim agus tallann.
• gníomhaíochtaí agus infheistíochtaí chun tacú le gnólachtaí nuathionscanta agus le tionscail san Eoraip a bheith ina gceannairí domhanda maidir le samhlacha, córais agus feidhmchláir intleachta saorga ardfhorbartha iontaofa.
• pacáiste beart (faoi GenAI4EU) chun tacú le gnólachtaí nuathionscanta agus FBManna Eorpacha intleacht shaorga iontaofa a fhorbairt a chloíonn le luachanna agus rialacháin an Aontais, lena n-áirítear rialacha príobháideachais agus cosanta sonraí a urramú.

Infheistíocht

Mhol an Coimisiún infheistíocht bhliantúil €1 bhilliún ar a laghad san intleacht shaorga ón gclár Fís Eorpach agus ón gclár don Eoraip Dhigiteach, rud a baineadh amach le haghaidh na mblianta 2021 agus 2022, agus is é is aidhm do chistiú an Aontais don intleacht shaorga infheistíochtaí a tharraingt agus a chomhdhlúthú, agus an tionchar is mó is féidir a bhaint as comhar a chothú i measc na mBallstát.

Leis an tSaoráid Téarnaimh agus Athléimneachta, cuirtear deis nach bhfacthas a leithéid riamh roimhe seo ar fáil chun an intleacht shaorga a nuachóiriú agus chun infheistíocht a dhéanamh inti. Tríd an méid sin, is féidir leis an Aontas a bheith ina cheannaire domhanda i bhforbairt agus i nglacadh teicneolaíochtaí intleachta saorga atá duinelárnach, iontaofa, slán agus inbhuanaithe. Faoi mhí Mheán Fómhair 2023, bhí 4.4 billiún euro infheistithe aige san intleacht shaorga cheana féin. Is féidir tuilleadh eolais a fháil sa Tuarascáil Ionstraimícistiúcháin ar leibhéal an Aontais a mhapáil ar spriocanna na Deacáide Digití.

Tá na gníomhaíochtaí a leagtar amach sna pleananna curtha chun feidhme go gníomhach ag an gCoimisiún agus ag na Ballstáit araon agus rinneadh dul chun cinn i ngach caibidil. Go háirithe, tá acmhainneacht ríomhaireachta chriticiúil á cothú ag an Aontas trí roinnt gníomhaíochtaí rathúla:

1. Leisan nGníomh um Shliseanna, bunaítear bunús reachtach chun athléimneacht thionscal na leathsheoltóirí a fheabhsú.
2. Cuireann an Comhghnóthas um Shliseanna (an Comhghnóthas um Shliseanna) dlús le teicneolaíochtaí leathsheoltóra san Eoraip.
3. Forbraíonn Comhghnóthas EuroHPC ardchumais ríomhaireachta a bhfuil rochtain ag FBManna Eorpacha orthu.
4. Tacaíonnna Saoráidí Tástála agus Turgnamhaíochta (TEFanna)le forbairt teicneolaíochta IS le haghaidh Comhpháirteanna agus Córais Imeall-IS.
5. Leis na Tionscadail Thábhachtacha ar mhaithe le Leas na hEorpa i gCoitinne (IPCEI), cuirtear comhar chun cinn i measc na mBallstát i dtionscadail cheannródaíocha mhicrileictreonaice agus chumarsáide.

I dteannta a chéile, cruthaíonn na tionscnaimh sin éiceachóras sineirgisteach chun an mhicrileictreonaic agus an acmhainneacht ríomhaireachta a chur chun cinn san Eoraip. Tá faireachán agus measúnú á ndéanamh ag an gCoimisiún freisin ar dhul chun cinn na ngníomhaíochtaí sin agus tuairisceoidh sé – i gcomhar leis na Ballstáit – ar an bhfaireachán le linn 2024.

Cúlra

D’oibrighna Ballstáit agus an Coimisiún i ndlúthchomhar le chéile agus tháinig siad le chéile go rialta chun oibriú ar na gníomhaíochtaí faoi na pleananna éagsúla. Rinne siad dul chun cinn i ngach réimse den phlean, lena n-áirítear trístraitéis sonraía mholadh, trí thacú le fiontair bheaga agus mheánmhéide agus trí dhálaí a chruthú le haghaidh barr feabhais sa taighde agus san fhorbairt agus i nglacadh na hintleachta saorga san Eoraip.

Ar an iomlán, deimhníodh sa chéad dá bhliain den chur chun feidhme go bhfuil gníomhaíochtaí comhpháirteacha agus comhar struchtúrtha idir na Ballstáit agus an Coimisiún ríthábhachtach d’iomaíochas agus do cheannaireacht dhomhanda an Aontais i bhforbairt agus i nglacadh IS. Tá straitéisí náisiúnta IS glactha ag formhór na mBallstát agus thosaigh siad á gcur chun feidhme. Tá méadú tagtha ar infheistíochtaí san intleacht shaorga, agus bhí an tAontas in ann acmhainní criticiúla a shlógadh chun tacú leis na próisis sin.