Kontekst
- Co roku ponad 250000 organów publicznych w UE wydaje około 14 % unijnego PKB (około 2 bln EUR rocznie) na zakup towarów, usług i dostaw. Zamówienia publiczne są ważne, ponieważ organy publiczne są głównymi nabywcami w wielu sektorach, takich jak energetyka, transport, gospodarowanie odpadami, ochrona socjalna oraz świadczenie usług zdrowotnych i edukacyjnych. Sektor publiczny może wykorzystywać zamówienia publiczne do pobudzania wzrostu gospodarczego i inwestycji w zatrudnienie oraz do tworzenia bardziej innowacyjnej, energooszczędnej i zasobooszczędnej gospodarki sprzyjającej włączeniu społecznemu. Wysokiej jakości usługi publiczne zależą od nowoczesnych, dobrze zarządzanych i skutecznych zamówień publicznych. Poprawa zamówień publicznych może przynieść znaczne oszczędności; nawet 1 % przyrost wydajności mógłby przynieść oszczędności w wysokości 20 mld EUR rocznie. Pomimo różnych wysiłków na rzecz standaryzacji zamówień publicznych na szczeblu krajowym, unijnym i międzynarodowym oraz dostępności cyfrowych instrumentów negocjacyjnych, cyfryzacja zamówień publicznych nadal stoi w obliczu pewnych wyzwań.
- W 2020 r. Włochy zwróciły się do programu ISA² z wnioskiem o wsparcie rozwoju rozwiązań cyfrowych, które umożliwiłyby administracji publicznej, przedsiębiorstwom i obywatelom w Europie korzystanie z interoperacyjności i transgranicznych usług zamówień publicznych. Wniosek dotyczył zapewnienia wspólnych ram, z wykorzystaniem otwartego oprogramowania, oraz infrastruktury monitorowania zamówień publicznych w UE za pomocą zestawu usług analitycznych i narzędzi opartych na wspólnym modelu danych, aby wspierać skuteczne wydatki rządowe, aktywne kształtowanie wspólnej polityki i konkurencyjność. Wniosek ten doprowadził do ustanowienia projektu pilotażowego w celu zbadania i utorowania drogi do unijnej przestrzeni danych dotyczących zamówień publicznych.
Wyzwanie
- Pomimo różnych wysiłków podejmowanych na szczeblu krajowym, unijnym i międzynarodowym na rzecz standaryzacji i dostępności instrumentów negocjacji i zamówień cyfrowych, cyfryzacja zamówień publicznych nadal stoi w obliczu pewnych wyzwań. Wyzwania te obejmują niewystarczającą wymianę i ponowne wykorzystywanie danych, niezdolność do dopasowania skorelowanych danych z różnych baz danych oraz niewystarczające pod względem ogólnej jakości danych. Inne wąskie gardło związane jest z niedoborem ekspertów posiadających umiejętności i wiedzę na temat konkretnej dziedziny zamówień publicznych oraz wiedzy fachowej wymaganej do korzystania z instrumentów cyfrowych i przeprowadzania złożonych analiz. Wszystkie te czynniki uniemożliwiają wdrożenie skutecznych „zamówień publicznych” opartych na danych, ze szczególnym uwzględnieniem efektywności i oszczędności kosztów, które idą w parze z cyfryzacją. Istnieje wyraźna potrzeba przyjęcia wspólnego europejskiego podejścia do tych wyzwań, przed którymi stoi wiele państw UE.
Rozwiązanie
Projekt pilotażowy dotyczący e-zamówień „BDTI (infrastruktura testowania dużych zbiorów danych)” był koordynowany przez DG DIGIT i obejmował władze włoskie, portugalskie (a na późniejszym etapie norweskie), zapewniając skalowalne wirtualne środowisko i procedury analityczne oparte na ontologii e-zamówień, zdolne do:
- Usprawnienie transformacji danych z szerokiego wachlarza istniejących unijnych i krajowych schematów danych do ontologii e-zamówień;
- Znormalizowana kontrola jakości danych dotyczących zamówień publicznych, poparta ogólnymi tablicami wskaźników jakości danych opartymi na wynikach usługi testowej, umożliwia ocenę jakości danych wykorzystywanych w analizie;
- Połączenie danych z różnych i niejednorodnych źródeł danych;
- Przekształcenie danych do celów statystycznych za pomocą przykładowych narzędzi analitycznych zapewniających szeregi czasowe i prognostyczne analizy z wieloma zmiennymi w celu wykazania wykonalności zaspokojenia potrzeby realizacji celów strategicznych w zakresie zamówień publicznych: w tym przypadku celem było wspieranie konkurencji.
Konkretny przypadek użycia
Tablica wskaźników (analizy) konkurencji
Tablica nawigacyjna na potrzeby konkurencji zapewnia smak tego, co można osiągnąć. Konkurencja jest analizowana za pomocą zmiennej „konkurencja”. Zmienną tę definiuje się jako kategoryczne przekształcenie pod względem liczby otrzymanych ofert. Wyróżnia się następujące kategorie:
- niska konkurencja: mniej niż trzy otrzymane oferty;
- dobra konkurencja: otrzymano od trzech do siedmiu ofert;
- doskonała konkurencja: otrzymano ponad osiem ofert.
W oparciu o narzędzia oparte na otwartym oprogramowaniu tablica wskaźników może być dostosowana do potrzeb poszczególnych krajów. Pulpit nawigacyjny jest możliwy do ponownego użycia, dostosowany do indywidualnych potrzeb i opracowany z wykorzystaniem bibliotek otwartych źródeł i elementów informacyjnych ePO. Tablica wskaźników obejmuje analizę BI, analizę zależności i analizę prognostyczną. Tablica wskaźników może być dostosowana do poszczególnych celów strategicznych.
- Podział kategorii konkurencji, według rodzaju formularza i kraju, zmiany w czasie;
- Analiza czynników: zbadanie analizy czynników w kategorii konkurencji, która pozwoliłaby zidentyfikować potencjalne korelacje z innymi zmiennymi wyjaśniającymi;
- Analiza prognostyczna: Można by przetestować analizę prognostyczną, która umożliwiłaby ocenę, czy warunki procedury doprowadziłyby do słabej, dobrej lub doskonałej konkurencji.
Rysunek 1 Tabela nawigacyjna konkursu (tablica opiera się na podzbiorze danych TED do celów testowych). Skala nie odzwierciedla rzeczywistości)
Główne wnioski
Dzięki wykorzystaniu narzędzi cyfrowych zamówienia publiczne stają się bardziej przejrzyste, zorientowane na dowody i optymalizowane, co sprzyja konkurencji. Inne istotne korzyści to możliwość ponownego wykorzystania, zrównoważony rozwój, znaczne oszczędności, większa przejrzystość, większa innowacyjność i nowe możliwości biznesowe dzięki poprawie dostępu przedsiębiorstw do rynków zamówień publicznych, w tym małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP). Ramy e-zamówień pomogą również w realizacji ambicji w zakresie wspierania celów strategicznych w ramach analizy danych dotyczących zamówień publicznych oraz wspierania interoperacyjności transgranicznej.
Rysunek 2 Cele strategiczne
Chcesz zainicjować własny pilotaż danych? Skontaktuj się z EC-BDTI-PILOTS@ec.europa.eu