Kluczowe technologie pobudzające cyfryzację transportu

W ramach programu „Horyzont 2020” UE udzieliła wsparcia licznym innowacyjnym projektom w zakresie badań naukowych i innowacji, opracowując i testując nowe rozwiązania transportowe. Wsparcie jest kontynuowane w ramach programów finansowania w ramach długoterminowego budżetu na lata 2021–2027, z naciskiem na wdrażanie.

„Technologie cyfrowe mogą zrewolucjonizować sposób, w jaki się poruszamy, czyniąc naszą mobilność inteligentniejszą, wydajniejszą, a także bardziej ekologiczną”.

Adina Vălean, komisarz ds. transportu

Zintegrowana i zautomatyzowana mobilność (CAM)

Aby umożliwić przyjęcie pojazdów zautomatyzowanych, Komisja Europejska wdroży ramy prawne dotyczące ich homologacji. Opierając się na osiągnięciach w ramach programu „Horyzont 2020” (zob. przykład poniżej), Komisja będzie wspierać badania naukowe i innowacje, aby Europa stała się światowym liderem w dziedzinie systemów i usług CAM. W ramach partnerstwa w ramach programu „Horyzont Europa” zatytułowanego „Łącząca się, spółdzielcza i zautomatyzowana mobilność” otrzyma wkład w wysokości 500 mln EUR.

Współpracujące inteligentne systemy transportowe (C-ITS), które umożliwiają wymianę informacji między pojazdami oraz między pojazdami a infrastrukturą drogową, mają kluczowe znaczenie dla wdrożenia CAM. Oczekuje się, że poprawią one bezpieczeństwo ruchu drogowego, efektywność ruchu i komfort. Wdrożenie C-ITS skorzysta ze wsparcia programu „Łącząc Europę” w latach 2021–202.

Projekt AUTOPILOT, który trwał od 2017 do 2020 r., skupiał się na pilotowaniu wykorzystania urządzeń IoT do zautomatyzowanej jazdy w rzeczywistych warunkach. Autopilota otwiera drogę dla innowacyjnych usług komercyjnych związanych z samojezdnymi pojazdami. Dzięki inwestycjom w wysokości około 20 mln euro w projekcie podkreślono znaczenie technologii cyfrowych dla poprawy zdolności pojazdów autonomicznych w lepszym zrozumieniu ich otoczenia i uzupełnianiu czujników IoT. Na przykład korzystanie z Internetu rzeczy może poprawić bezpieczeństwo poprzez wykrywanie przeszkód wykraczających poza linię wzroku.

Łączność 5G

5G jest kluczowym czynnikiem umożliwiającym zautomatyzowane pojazdy i cyfrowe pociągi. Aby przygotować wdrożenie korytarzy 5G w całej Europie, prowadzone są ambitne projekty próbne dotyczące korytarzy transgranicznych z wykorzystaniem CAM dla różnych rodzajów transportu w różnych miejscach.

Do 2025 r. UE zamierza zapewnić nieprzerwany zasięg sieci 5G na głównych szlakach transportowych w całej Europie. Cel ten jest wspierany finansowo w ramach instrumentu „Łącząc Europę” oraz Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności, ze szczególnym uwzględnieniem korytarzy transgranicznych (CEF) i odcinków krajowych (RRF i CEF). W połączeniu z inwestycjami prywatnymi i innymi publicznymi źródłami finansowania przyczynią się one do osiągnięcia pełnego zasięgu sieci 5G do 2030 r., do bezpiecznego i połączonego podróżowania po całej Europie.

Koncentrując się na korytarzu bolońsko-Monachium (600 km w trzech krajach), finansowany w ramach programu „Horyzont 2020”projekt 5G -CARMEN ma na celu wykorzystanie najnowszych osiągnięć w dziedzinie 5G, aby pomóc sektorowi motoryzacyjnemu w bezpieczniejszym, bardziej ekologicznym i inteligentniejszym transporcie. Najważniejsze innowacje koncentrują się na rozwoju autonomicznej sieci hybrydowej, łączącej bezpośrednią łączność między pojazdami bliskiego zasięgu (V2V) i pojazdem-infrastrukturą (V2I) z komunikacją między pojazdami dalekiego zasięgu (V2N), łączącą czołowych europejskich producentów samochodów, operatorów sieci komórkowych, sprzedawców telekomunikacyjnych, operatorów dróg i ośrodki badawcze.

Sztuczna inteligencja

Sztuczna inteligencja ma niezliczone zastosowania w transporcie: pojazdy zautomatyzowane, zoptymalizowane ładowanie i wykorzystanie baterii w pojazdach elektrycznych, ulepszone trasy dla pasażerów i transportu towarów, wsparcie dla planowania lub infrastruktury transportowej i usług oraz rozmieszczanie stacji ładowania.

W kwietniu 2021 r. Komisja zaproponowała akt w sprawie sztucznej inteligencji, w którym określono systemy sztucznej inteligencji wysokiego ryzyka i określono wymogi, które należy spełnić. Obejmuje to systemy pełniące funkcje bezpieczeństwa w kilku obszarach mobilności, w tym w samochodach, lotnictwie cywilnym i sprzęcie morskim. Ustawa zostanie uzupełniona szczegółowymi wymogami dla tych obszarów.

Kilka projektów w zakresie badań naukowych i innowacji wykorzystujących sztuczną inteligencję w dziedzinie transportu było i będzie wspieranych ze środków UE. W ramach DIGITAL, Testing and Experimentation Facilities (TEF) umożliwia badania nad nowymi rozwiązaniami opartymi na sztucznej inteligencji w pobliżu rzeczywistych środowisk. W tym kontekście TEF dla inteligentnych społeczności mógłby przynieść korzyści rozwiązaniom związanym z mobilnością.

Półprzewodniki

Jak pokazuje poważny wpływ niedoboru półprzewodników na takie gałęzie przemysłu, jak produkcja samochodów, posiadanie wystarczających zdolności w dziedzinie elektroniki ma kluczowe znaczenie dla odporności łańcuchów dostaw oraz suwerenności i konkurencyjności Europy.

W lutym 2022 r. Komisja przyjęła pakiet europejskiego aktu w sprawie czipów. Jego celem jest wzmocnienie europejskiego ekosystemu półprzewodników i rozwiązanie problemu niedoborów. Stworzy atrakcyjne środowisko inwestycyjne, wzmocni wiodącą pozycję technologiczną Europy w łańcuchu wartości półprzewodników i zmobilizuje inwestycje o wartości ponad 43 mld EUR do 2030 r.

Sojusz przemysłowy na rzecz procesorów i technologii półprzewodnikowych oraz ewentualny ważny projekt będący przedmiotem wspólnego europejskiego zainteresowania w dziedzinie mikroelektroniki i łączności pomagają zjednoczyć siły UE.

Wspólne Przedsięwzięcie na rzecz Czipów będzie wspierać badania naukowe i innowacje poprzez łączenie inwestycji publicznych i prywatnych, w oparciu o osiągnięcia swojego poprzednika ECSEL (zob. przykłady poniżej). Inwestycje te są również ukierunkowane na sektory użytkowników, takie jak sektor transportu i motoryzacji, w szczególności poprzez inicjatywę dotyczącą otwartej platformy sprzętu samochodowego.

Przykłady projektów finansowanych w ramach Wspólnego Przedsięwzięcia ECSEL

Autodrive, przy łącznej inwestycji w wysokości 68 milionów euro, opracował zaawansowane awaryjne, bezpieczne i awaryjnie działające komponenty elektroniczne, systemy i architektury do wysoce i w pełni zautomatyzowanej jazdy. Pomogło to uczynić mobilność w przyszłości bezpieczniejszą, wydajniejszą, przystępną cenowo i akceptowalną dla użytkowników końcowych. Produkty obejmują w pełni zmontowane prototypy pojazdów, zautomatyzowaną magistralę, ulepszone skanowanie dróg, nowe funkcje aktywnego bezpieczeństwa oraz wkład w standaryzację i certyfikację systemów zautomatyzowanej jazdy.

 

Otwarta europejska platforma dla pojazdów definiowana przez oprogramowanie

Oprogramowanie odgrywa coraz ważniejszą rolę w zarządzaniu eksploatacją pojazdów i umożliwianiu nowych funkcji. Przejście na pojazdy zdefiniowane w oprogramowaniu stwarza wyzwania dla wiodącej pozycji i konkurencyjności europejskiego przemysłu motoryzacyjnego, który stoi przed nowymi potężnymi światowymi konkurentami i problemami w rozwoju oprogramowania.

Komisja zainicjowała przedkonkurencyjną współpracę opartą na UE w zakresie niezróżnicowanych elementów stosu oprogramowania dla pojazdów. Inicjatywa ta jest wspierana przez proces zarządzania obejmujący główne unijne przedsiębiorstwa motoryzacyjne oraz inwestycje w ramach wspólnego przedsięwzięcia na rzecz kluczowych technologii cyfrowych. Umożliwi to uczestnikom osiągnięcie większej wydajności i szybszego wprowadzania na rynek, przy jednoczesnym zapewnieniu równych warunków działania. Będzie on ściśle zgodny z inicjatywą dotyczącą otwartej platformy sprzętu samochodowego. Aby uzyskać więcej informacji, zapoznaj się z dedykowanym dokumentem koncepcyjnym.

Cyberbezpieczeństwo

Większe uzależnienie od infrastruktury cyfrowej i usług cyfrowych w zakresie mobilności zwiększa znaczenie cyberbezpieczeństwa. Dyrektywa UE w sprawie bezpieczeństwa sieci i systemów informatycznych (dyrektywa w sprawie bezpieczeństwa sieci i informacji) ma na celu osiągnięcie wysokiego poziomu wspólnego bezpieczeństwa sieci i systemów informatycznych w całej unijnej infrastrukturze krytycznej.

Zmieniona dyrektywa w sprawie środków na rzecz wysokiego wspólnego poziomu cyberbezpieczeństwa w całej Unii (NIS 2) oraz nowa dyrektywa w sprawie odporności podmiotów krytycznych dotyczą zarówno cyberodporności, jak i fizycznej odporności podmiotów i sieci krytycznych, w tym infrastruktury transportowej. Technologie cyfrowe wspierają wdrażanie infrastruktury cyberbezpieczeństwa, wzmacniają unijny sektor cyberbezpieczeństwa oraz zwiększają absorpcję cyberbezpieczeństwa i wdrażanie prawodawstwa UE.

Przyspieszenie wdrażania technologii cyfrowych

Dla przedsiębiorstw zajmujących się mobilnością i transportem, zwłaszcza tych mniejszych, sukces w transformacji cyfrowej może być prawdziwym wyzwaniem. Europejskie centra innowacji cyfrowych (EDIH) wspierane w ramach inicjatywy DIGITAL pełnią funkcję punktów kompleksowej obsługi, wspierając przedsiębiorstwa w ich cyfryzacji. Mają one na celu zapewnienie dostępu do wiedzy technicznej i eksperymentów, możliwości „testowania przed inwestycją” oraz usług innowacyjnych, takich jak doradztwo finansowe, szkolenia i rozwój umiejętności. Dotyczą one również kwestii środowiskowych, takich jak zużycie energii i ograniczenie emisji dwutlenku węgla.

Umiejętności cyfrowe

Ponieważ transport i mobilność ulegają znaczącym zmianom, zwłaszcza ze względu na transformację technologiczną i dostęp do danych, istnieje potrzeba zarówno przekwalifikowania, jak i podnoszenia kwalifikacji siły roboczej. UE przyjęła cele, podjęła działania i zaproponowała państwom członkowskim zalecenia, aby wyposażyć pracowników w wymagane umiejętności cyfrowe i przeszkolić więcej specjalistów w dziedzinie ICT. Na przykład europejska platforma umiejętności cyfrowych i zatrudnienia w ramach instrumentu „Łącząc Europę” ma stać się unikalnym punktem odniesienia dla umiejętności cyfrowych, umożliwiając wszystkim Europejczykom maksymalne wykorzystanie transformacji cyfrowej naszego społeczeństwa i gospodarki.