Il-Kodiċi ta’ Prattika tal-2022 dwar id-Diżinformazzjoni

Stabbilit fl-2018, il-Kodiċi ta’ Prattika ssaħħaħ b’mod sinifikanti fl-2022, bil-għan li jiġi rikonoxxut bħala Kodiċi ta’ Kondotta skont l-Att dwar is-Servizzi Diġitali (DSA).

Fit-13 ta’ Frar 2025, il-Kummissjoni u l-Bord Ewropew għas-Servizzi Diġitali approvaw l-integrazzjoni tal-Kodiċi ta’ Prattika dwar id-Diżinformazzjoni tal-2022 bħalaKodiċi ta’Kondotta dwar id-Diżinformazzjoni fil-qafas tad-DSA.

It-triq li wasslet għall-Kodiċi ta’ Prattika tal-2022

Filwaqt li rrikonoxxew l-importanza li l-Kodiċi jibqa’ validu fil-futur, il-firmatarji qablu li jistabbilixxu qafas għal aktar kollaborazzjoni permezz ta’ Task Force permanenti. Il-Kodiċi jiġi wkoll b’qafas ta’ monitoraġġ imsaħħaħ ibbażat fuq elementi ta’ rapportar kwalitattivi u indikaturi fil-livell tas-servizz li jkejlu l-effettività tal-implimentazzjoni tiegħu. Il-firmatarjistabbilewĊentru ta’ Trasparenza, li jipprovdi ħarsa ġenerali ċara lejn il-pubbliku tal-politiki li stabbilew biex jimplimentaw l-impenji tagħhom, u jaġġornawh regolarment bid-data rilevanti.

L-impenji tal-Kodiċi ta’ Prattika

Il-proċess ta’ reviżjoni tiegħu tnieda f’Ġunju 2021 u, wara l-iffirmar u l-preżentazzjoni tal-Kodiċi rivedut fis-16 ta’ Ġunju 2022, il-Kodiċi l-ġdid sar parti minn qafas regolatorju usa’, flimkien mal-leġiżlazzjoni dwar it-Trasparenza u l-Immirar tar-Reklamar Politiku u l-Att dwar is-Servizzi Diġitali.

Il-Kodiċi ta’ Prattika msaħħaħ fih 44 impenn u 128 miżura speċifika, fl-oqsma li ġejjin.

• Demonetizzazzjoni: it-tnaqqis tal-inċentivi finanzjarji għall-promoturi tad-diżinformazzjoni

  Il-Kodiċi msaħħaħ għandu l-għan li jiżgura li l-promoturi tad-diżinformazzjoni ma jibbenefikawx mid-dħul mir-reklamar. Il-firmatarji jimpenjaw ruħhom għal miżuri aktar b’saħħithom li jevitaw it-tqegħid ta’ reklamar ħdejn id-diżinformazzjoni, kif ukoll it-tixrid ta’ reklamar li jkun fih id-diżinformazzjoni. Il-Kodiċi jistabbilixxi wkoll kooperazzjoni aktar effettiva fost l-atturi tas-settur tar-reklamar, li tippermetti azzjoni konġunta aktar b’saħħitha.  

• Trasparenza tar-reklamar politiku

  Filwaqt li jirrikonoxxi l-importanza tar-reklamar politiku fit-tiswir tal-ħajja pubblika, il-Kodiċi msaħħaħ jimpenja lill-firmatarji biex jistabbilixxu miżuri ta’ trasparenza aktar b’saħħithom, li jippermettu lill-utenti jirrikonoxxu faċilment ir-reklami politiċi billi jipprovdu tikkettar aktar effiċjenti, jimpenjaw ruħhom li jiżvelaw l-isponsor, l-infiq tar-reklami u l-perjodu tal-wiri.  Barra minn hekk, il-firmatarji jimpenjaw ruħhom li jistabbilixxu libreriji tar-reklami effiċjenti u li jistgħu jitfittxu għar-reklamar politiku.

• L-iżgurar tal-integrità tas-servizzi

  Il-Kodiċi se jsaħħaħ il-miżuri biex titnaqqas l-imġiba manipulattiva użata biex tinxtered id-diżinformazzjoni (eż. kontijiet foloz, amplifikazzjoni xprunata mill-bots, impersonazzjoni, deep fakes malizzjużi), u jistabbilixxi kooperazzjoni aktar b’saħħitha fost il-firmatarji biex jiġu miġġielda l-isfidi relatati ma’ tali tekniki. Se jintlaħaq qbil fost il-firmatarji dwar fehim bejn is-servizzi ta’ mġiba u prattiki manipulattivi mhux permessi biex tinxtered id-diżinformazzjoni. Huma se jkunu meħtieġa wkoll jirrevedu perjodikament il-lista ta’ tattiċi, tekniki u proċeduri (TTPs) użati minn atturi malizzjużi, u se jimplimentaw politiki ċari, li jkopru l-firxa ta’ mġiba u prattiki identifikati.

• L-għoti tas-setgħa lill-utenti

  L-utenti se jkunu protetti aħjar mid-diżinformazzjoni permezz ta’ għodod imtejba biex jirrikonoxxu, jifhmu u jimmarkaw id-diżinformazzjoni, biex jaċċessaw sorsi awtorevoli, u permezz ta’ inizjattivi ta’ litteriżmu fil-media. B’mod partikolari, il-Kodiċi se jiżgura li jiġu stabbiliti prattiki ta’ disinn sikur biex jillimitaw it-tixrid tad-diżinformazzjoni u jiżguraw aktar trasparenza tas-sistemi ta’ rakkomandazzjoni tagħhom, filwaqt li jadattawhom biex jillimitaw il-propagazzjoni tad-diżinformazzjoni.

• L-għoti tas-setgħa lir-riċerkaturi

  Il-Kodiċi jipprevedi li l-pjattaformi online jipprovdu appoġġ aħjar għar-riċerka dwar id-diżinformazzjoni. Ir-riċerkaturi se jkollhom aċċess aħjar u usa’ għad-data tal-pjattaformi. Dan ifisser li jiġi żgurat aċċess awtomatizzat għal data mhux personali, anonimizzata, aggregata jew magħmula pubblika b’mod ċar, u li ssir ħidma lejn l-istabbiliment ta’ struttura ta’ governanza biex jiġi ssimplifikat l-aċċess għad-data li teħtieġ skrutinju addizzjonali.

• L-għoti tas-setgħa lill-komunità tal-verifika tal-fatti

  Il-Kodiċi l-ġdid se jestendi l-kopertura tal-verifika tal-fatti fl-Istati Membri u fil-lingwi kollha tal-UE u se jiżgura li l-pjattaformi jagħmlu użu aktar konsistenti mill-verifika tal-fatti fuq is-servizzi tagħhom. Barra minn hekk, il-Kodiċi jaħdem biex jiżgura kontribuzzjonijiet finanzjarji ġusti għall-ħidma tal-verifikaturi tal-fatti u aċċess aħjar għall-verifikaturi tal-fatti għall-informazzjoni li tiffaċilita l-ħidma tagħhom ta’ kuljum.

• Ċentru għat-Trasparenza u Task Force

  Iċ-Ċentru ta’ Trasparenza, aċċessibbli għaċ-ċittadini kollha, se jippermetti ħarsa ġenerali faċli lejn l-implimentazzjoni tal-miżuri tal-Kodiċi, filwaqt li jipprovdi trasparenza u aġġornamenti regolari tad-data rilevanti. It-Task Force permanenti se żżomm il-Kodiċi validu għall-futur u adattat għall-iskop tiegħu, billi tistabbilixxi forum – fost l-oħrajn – biex tirrieżamina u tadatta l-impenji fid-dawl tal-iżviluppi teknoloġiċi, soċjetali, tas-suq u leġiżlattivi. It-Task Force hija magħmula minn rappreżentanti tal-firmatarji, il-Grupp ta' Regolaturi Ewropej għas-Servizzi tal-Media Awdjoviżiva (ERGA), l-Osservatorju Ewropew tal-Media Diġitali (EDMO) u s-Servizz Ewropew għall-Azzjoni Esterna, u hija ppreseduta mill-Kummissjoni.

• Qafas ta’ Monitoraġġ imsaħħaħ

  Il-Kodiċi jiġi b’qafas ta’ monitoraġġ b’saħħtu, inklużi Indikaturi tal-Livell tas-Servizz biex titkejjel l-implimentazzjoni tal-Kodiċi madwar l-UE u fil-livell tal-Istati Membri. F’Jannar2023, il-firmatarjijipprovdu lill-Kummissjoni l-ewwel rapporti ta’ referenza dwar l-implimentazzjoni tagħhom tal-Kodiċi. Sussegwentement, il-Pjattaformi Online Kbar Ħafna, kif definiti fl-Att dwar is-Servizzi Diġitali (DSA), reġgħu rrapportawwara sitt xhur filwaqt li Firmatarji oħra jirrapportaw fuq bażi annwali. Il-Kodiċi msaħħaħ fih ukoll impenn ċar biex issir ħidma lejn l-istabbiliment ta’ indikaturi strutturali, li jippermettu li jitkejjel l-impatt ġenerali tal-Kodiċi dwar id-Diżinformazzjoni. Diġà ġie ppubblikat l-ewwel sett inizjali. 

• Indikaturi Strutturali

Il-Kodiċi msaħħaħ fih ukoll impenn ċar biex issir ħidma lejn l-istabbiliment ta’ indikaturi strutturali, li jippermettu li jitkejjel l-impatt ġenerali tal-Kodiċi dwar id-Diżinformazzjoni. L-ewwel sett inizjali ta'Indikaturi Strutturali diġà ġie ppubblikat.

• Kooperazzjoni matul l-elezzjonijiet

Il-firmatarji tal-Kodiċi impenjaw ruħhom li jikkooperaw u jikkoordinaw il-ħidma tagħhom matul l-elezzjonijiet, meta t-theddida ta’ kampanji ta’ diżinformazzjoni tkun partikolarment għolja. Kif previst mill-Kodiċi, il-Firmatarji stabbilewsistema ta’ rispons rapidu biex jiżguraw kooperazzjoni rapida u effettiva bejn il-pjattaformi, l-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili u l-verifikaturi tal-fatti matul il-perjodi elettorali - operazzjonali għall-elezzjonijiet tal-Parlament Ewropew ta’ Ġunju 2024.