L-Unjoni Ewropea tiddefendi l-libertà u l-pluraliżmu tal-media bħala pilastri tad-demokrazija moderna u faċilitaturi ta’ dibattitu liberu u miftuħ.
Il-libertà u l-pluraliżmu tal-media jiżguraw il-fluss ta’ informazzjoni u għandhom rwol ewlieni biex iżommu l-poter responsabbli. Il-Kummissjoni żiedet il-ħidma tagħha f’dan il-qasam, billi poġġiet il-libertà tal-media fil-qalba tar-rapportar tagħha dwar l-istat tad-dritt u kompliet tiffinanzja varjetà ta’ proġetti li jġibu riżultati tanġibbli. Il-Kummissjoni ppjanat ukoll inizjattivi ewlenin biex ittejjeb il-ħidma u s-sikurezza tal-ġurnalisti u adottat pjan ta’ azzjoni mmirat lejn it-trawwim ta’ ekosistema tal-media vijabbli.
L-impenji tal-Unjoni Ewropea li tirrispetta l-libertà u l-pluraliżmu tal-media u li tħares il-libertà tal-espressjoni — li tinkludi d-dritt li tirċievi u tagħti informazzjoni mingħajr indħil mill-awtorità pubblika — huma minquxa fl-Artikolu 11 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-UE (.pdf), li jirrifletti l-Artikolu 10 tal-Konvenzjoni Ewropea għall-Protezzjoni tad-Drittijiet tal-Bniedem u tal-Libertajiet Fundamentali.
Il-leġiżlazzjoni u l-istat tad-dritt
L-Att Ewropew dwar il-Libertà tal-Media (EMFA), daħal fis-seħħ f’Mejju 2024 u jibni fuqid-Direttiva riveduta dwar is-Servizzital-MediaAwdjoviżiva. L-EMFA, li ġie propost għall-ewwel darbaf’Settembru 2022, għandu l-għan li jtejjeb l-integrità tas-suq intern, u b’hekk jipproteġi l-pluraliżmu u l-indipendenza tal-media fl-Unjoni. Matul l-iżvilupptal-Att Ewropew dwar il-Libertà tal-Media saru sejħa għal evidenzau konsultazzjoni pubblika miftuħa. L-EMFA se:
- Tipproteġi l-indipendenza editorjali billi tirrikjedi li l-Istati Membri jirrispettaw il-libertà editorjali effettiva tal-fornituri tas-servizzi tal-midja;
- Il-protezzjoni tas-sorsi ġurnalistiċi, inkluż kontra l-użu ta’ software ta’ spjunaġġ.
- Jiżguraw il-funzjonament indipendenti tal-media tas-servizz pubbliku, inkluż billi jiggarantixxu riżorsi finanzjarji adegwati, sostenibbli u prevedibbli u jrawmu t-trasparenza fil-ħatra tal-Kap jew tal-membri tal-bordijiet tal-ġestjoni tal-media tas-servizz pubbliku;
- Jiggarantixxu t-trasparenza tas-sjieda tal-midja permezz tal-iżvelar mill-fornituri tas-servizzi tal-midja ta’ informazzjoni speċifika dwarhom infushom (eż. ismijiet ġuridiċi, dettalji ta’ kuntatt, sjieda);
- Jipprovdu salvagwardji kontra t-tneħħija mhux ġustifikata minn Pjattaformi Online Kbar Ħafna (deżinjatiskont l-Att dwar is-Servizzi Diġitali) ta’ kontenut tal-media prodott skont standards professjonali iżda meqjus inkompatibbli mat-termini u l-kundizzjonijiet;
- L-introduzzjoni ta’ dritt ta’ personalizzazzjoni tal-midja li toffri fuq apparati u interfaċċi, bħat-TVs konnessi, li jippermetti lill-utenti jibdlu s-settings prestabbiliti biex jirriflettu l-preferenzi tagħhom stess;
- Jiżguraw li l-Istati Membri jipprovdu valutazzjoni tal-impatt tal-konċentrazzjonijiet ewlenin tas-suq tal-midja fuq il-pluraliżmu tal-midja u l-indipendenza editorjali permezz ta’ testijiet tal-pluraliżmu tal-midja;
- Jiżguraw aktar trasparenza dwar il-kejl tal-udjenzi għall-fornituri tas-servizzi tal-midja u għar-reklamaturi, biex jiġi limitat ir-riskju ta’ data dwar l-udjenzi minfuħa jew preġudikata;
- Jistabbilixxu rekwiżiti ta’ trasparenza għall-allokazzjoni tar-reklamar mill-Istat lill-fornituri tas-servizzi tal-midja u lill-pjattaformi online mill-awtoritajiet u l-entitajiet pubbliċi;
- Jintensifikaw u jestendu l-kooperazzjoni u l-koordinazzjoni bejn ir-regolaturi tal-midja, inkluż dwar miżuri li jikkonċernaw is-servizzi tal-midja minn barra l-Unjoni.
Il-kawżi strateġiċi kontra l-parteċipazzjoni pubblika, komunement magħrufa bħala “SLAPPs”, huma forma partikolari ta’ fastidju użat primarjament kontra ġurnalisti u difensuri tad-drittijiet tal-bniedem biex jipprevjenu jew jippenalizzaw li jitkellmu dwar kwistjonijiet ta’ interess pubbliku. Id-Direttiva dwar kawżi strateġiċi kontra l-parteċipazzjoni pubblika (SLAPP) daħlet fis-seħħ f’Mejju 2024 u tipprovdi lill-qrati u lill-persuni fil-mira tal-SLAPPs bl-għodod biex jiġġieldu kontra proċedimenti tal-qorti manifestament infondati jew abbużivi. Is-salvagwardji japplikaw f’materji ċivili b’implikazzjonijiet transfruntiera.
Il-Kummissjoni adottat Pjan ta’ Azzjoni għad-Demokrazija Ewropea. Se taħdem mill-qrib mal-Istati Membri u mal-partijiet ikkonċernati biex ittejjeb is-sikurezza tal-ġurnalisti. Se tipprovdi finanzjament sostenibbli għal proġetti li jiffukaw fuq assistenza legali u prattika lill-ġurnalisti fl-UE u bnadi oħra. F’Marzu 2021 tnieda djalogu mal-partijiet ikkonċernati fil-qafas tal-Forum Ewropew dwar il-Media tal-Aħbarijiet, bil-partijiet interessati jkunu jistgħu jipprovdu feedback dwar ir-Rakkomandazzjoni dwar il-protezzjoni, is-sikurezza u t-tisħiħ tal-pożizzjoni tal-ġurnalisti u ta’ ħaddiema oħra tal-media adottata f’Settembru 2021. Il-pjan jipprevedi wkoll il-promozzjoni ta’ allokazzjoni trasparenti u ġusta tar-reklamar mill-Istat, it-trawwim tad-diversità tal-media u l-iżvilupp ta’ approċċ Ewropew dwar il-prominenza tas-servizzi tal-media awdjoviżiva ta’ interess ġenerali. Inħarġet sejħa għall-offerti għal studju f’dan ir-rigward.
Il-Mekkaniżmu tal-Istat tad-Dritt jiddedika taqsima ewlenija għal-libertà u l-pluraliżmu tal-media, li teżamina l-awtoritajiet u l-korpi regolatorji tal-media, it-trasparenza tas-sjieda tal-media u l-interferenza tal-gvern u l-qafas għall-protezzjoni tal-ġurnalisti. L-ewwel rapport dwar l-Istat tad-Dritt, li jkopri s-27 Stat Membru kollha, ġie ppubblikat fit-30 ta’ Settembru 2020. Dan jippreżenta sinteżi kemm tas-sitwazzjoni tal-istat tad-dritt fl-UE kif ukoll valutazzjoni tas-sitwazzjoni f’kull Stat Membru, li tiffoka fuq erba’ pilastri ewlenin: is-sistema ġudizzjarja, il-qafas kontra l-korruzzjoni, il-pluraliżmu tal-media, u kontrolli u bilanċi istituzzjonali oħra.
Fl-2024, il-ħamesRapport annwali dwar l-Istat tad-Dritt enfasizza kemm il-progress kif ukoll l-isfidi kontinwi fix-xenarju tal-media madwar l-Istati Membri. Ir-rapport irrikonoxxa l-passi konkreti meħuda minn diversi Stati Membri biex itejbu s-sikurezza u l-kundizzjonijiet tax-xogħol tal-ġurnalisti, u l-espansjoni tal-kompiti u l-kompetenzi ta’ diversi regolaturi nazzjonali tal-media. Minkejja dawn l-avvanzi, ir-rapport esprima tħassib persistenti dwar il-governanza indipendenti u l-istabbiltà finanzjarja tax-xandara tal-media tas-servizz pubbliku, it-trasparenza tas-sjieda tal-media, l-aċċess għad-dokumenti pubbliċi, u d-distribuzzjoni ekwa tar-reklamar mill-Istat. Il-Kummissjoni tenniet ir-rakkomandazzjonijiet tagħha f’dawn l-oqsma, filwaqt li enfasizzat is-sikurezza tal-ġurnalisti.
Is-setgħa kbira li għandhom l-akbar pjattaformi online tiġġustifika l-kunsiderazzjoni ta’ regoli ex ante speċifiċi biex jiġu ssalvagwardjati l-kompetizzjoni u l-għażla tal-konsumatur online. L-Att dwar is-Servizzi Diġitali jtejjeb b'mod sinifikanti l-mekkaniżmi għat-tneħħija ta' kontenut illegali u l-protezzjoni effettiva tad-drittijiet fundamentali tal-utenti online, inkluża l-libertà tal-kelma.
Id-Direttiva riveduta dwar is-Servizzi tal-Media Awdjoviżiva ssaħħaħ is-salvagwardji legali f’diversi oqsma koperti mill-Għodda għall-Monitoraġġ tal-Pluraliżmu tal-Media, jiġifieri l-moderazzjoni tal-kontenut online, l-indipendenza tar-regolaturi tal-media, it-trasparenza tas-sjieda tal-media u l-litteriżmu fil-media. Il-Kummissjoni qed issegwi mill-qrib il-proċess ta’ traspożizzjoni.
Il-leġiżlatur tal-Unjoni adotta regoli għal suq iktar ġust bl-Artikolu 17 tad-Direttiva l-ġdida dwar id-drittijiet tal-awtur. Dawn ir-regoli għandhom l-għan li jgħinu lid-detenturi tad-drittijiet ikunu f’pożizzjoni aħjar fir-rigward ta’ ċerti pjattaformi ta’ kondiviżjoni online. Huma jiżguraw li d-detenturi tad-drittijiet jirċievu remunerazzjoni aktar ġusta għall-użu tal-kontenut tagħhom. Fir-rigward tad-dritt il-ġdid għall-pubblikaturi tal-istampa (l-Artikolu 15 tad-Direttiva l-ġdida dwar id-Drittijiet tal-Awtur), dan se jrawwem ġurnaliżmu plurali, indipendenti u ta’ kwalità permezz ta’ pożizzjoni ta’ negozjar aħjar tal-pubblikaturi tal-istampa fir-rigward tal-atturi tas-suq online.
Finanzjament dirett
L-UE tiffinanzja bosta proġetti:
- Diversi proġetti u sejħiet li għaddejjin jew li qed jitħejjew, li għandhom l-għan li:
- jimmappjaw il-ksur tal-libertà tal-media;
- tiddefendi lill-ġurnalisti mhedda;
- jimmonitorjaw ir-riskji għall-pluraliżmu tal-media;
- jappoġġaw il-ġurnaliżmu kollaborattiv, il-kooperazzjoni u l-iskambju tal-aħjar prattiki.
- Proġetti mmexxija miċ-Ċentru Ewropew għal-Libertà tal-Istampa u tal-Media (ECPMF) u s-sħab tiegħu mmirati biex jindirizzaw il-ksur tal-libertà u l-pluraliżmu tal-media fl-Istati Membri tal-UE u fil-pajjiżi kandidati.
- Għotjiet liċ-Ċentru għall-Pluraliżmu u l-Libertà tal-Midja (CMPF) għall-iżvilupp u l-implimentazzjoni tal-"Għoddagħall-Monitoraġġ tal-Pluraliżmu tal-Midja"(MPM), li tipprovdi ħarsa ġenerali komprensiva lejn ir-riskji għal-libertà u l-pluraliżmu tal-midja madwar l-Ewropa, filwaqt li tħares lejn 4 oqsma ewlenin:
- protezzjoni bażika
- pluralità tas-suq
- indipendenza politika
- inklużività soċjali
- Il-proġett pilota tal-Monitoraġġ tas-Sjieda tal-Media, li se jsaħħaħ it-trasparenza tas-sjieda tal-media.
- Il-programm Ewropa Kreattiva għall-2021-2027, li l-baġit ippjanat tiegħu se jkun ta’ madwar EUR 2.5 biljun, żieda ta’ 80 % meta mqabbel mal-perjodu preċedenti (2014-2020) fuq bażi tal-UE 27. Se tippromwovi l-kooperazzjoni Ewropea dwar id-diversità kulturali u l-kompetittività industrijali għas-setturi kulturali u kreattivi. Ġiet ippubblikata sejħa għal sħubijiet ġurnalistiċi mmirati lejn il-promozzjoni ta’ kollaborazzjoni transfruntiera fis-settur kollu fost il-professjonisti tal-media tal-aħbarijiet fl-Ewropa. Biex jiżdied il-finanzjament u jiġi żgurat appoġġ fit-tul għal proġetti ta’ libertà, pluraliżmu u litteriżmu tal-media, ġie żgurat pakkett iddedikat ta’ mill-inqas EUR 75 miljun minn dan il-programm.
Miżuri ta' appoġġ
Sa mill-bidu tal-pandemija tal-COVID-19, il-Kummissjoni ressqet sensiela ta’ miżuri biex tappoġġa l-ekonomija u appellat lill-Istati Membri biex jagħmlu l-aħjar użu minnhom biex jappoġġaw is-settur tal-media.
- Ġie stabbilit u estiż malajr qafas temporanju ta’ għajnuna mill-Istat. Ġie ppubblikat ukoll mudell ta’ gwida ddedikat għall-għajnuna mill-Istat għad-diġitalizzazzjoni tal-media tal-aħbarijiet biex jassisti lill-Istati Membri fit-tfassil tal-pjanijiet nazzjonali tagħhom għall-irkupru u r-reżiljenza.
- L-appoġġ finanzjarju ta’ REACT-EU jiffoka fondi ta’ koeżjoni addizzjonali fuq prijoritajiet vitali tal-intrapriżi żgħar u ta’ daqs medju (SMEs), jew SMEs kreattivi fis-settur kulturali rikonoxxuti bħala prijorità. Dawn il-fondi jinkludu sussidji għall-impjiegi, skemi ta’ xogħol għal żmien qasir, u likwidità u solvenza għall-SMEs.
- L-appoġġ temporanju biex jittaffew ir-riskji ta’ qgħad f’emerġenza (SURE) huwa strument disponibbli għall-Istati Membri biex jiġġieldu l-konsegwenzi ekonomiċi u soċjali negattivi tal-pandemija tal-COVID-19.
- L-għodod eżistenti ġew adattati, inkluża aktar flessibbiltà fl-implimentazzjoni tal-proġetti appoġġati. Pereżempju, il-faċilità ta’ garanzija eżistenti għall-SMEs fis-setturi kulturali u kreattivi, inkluża l-midja, tippermetti aktar flessibbiltà fir-ripagamenti tas-self u tiffaċilita s-self billi tagħti aktar sigurtà lill-istituzzjonijiet finanzjarji.
- Il-Kummissjoni adottat pjan ta’ azzjoni biex tappoġġa l-irkupru u t-trasformazzjoni tas-settur tal-media u dak awdjoviżiv. Dawn is-setturi, li ntlaqtu b’mod partikolari mill-kriżi tal-coronavirus, huma essenzjali għad-demokrazija, u għad-diversità kulturali u l-awtonomija diġitali tal-Ewropa. Il-pjan ta’ azzjoni jiffoka fuq 3 oqsma ta’ attività u 10 azzjonijiet konkreti. Dawn se jgħinu lis-settur tal-media jirkupra mill-kriżi billi jiffaċilitaw u jwessgħu l-aċċess għall-finanzi. Dawn se jgħinu wkoll biex is-settur tal-media jittrasforma billi jistimulaw l-investimenti biex iħaddnu t-tranżizzjoni doppja diġitali u ekoloġika filwaqt li jiżguraw ir-reżiljenza futura tas-settur. Fl-aħħar nett, dawn se jagħtu s-setgħa liċ-ċittadini u lill-kumpaniji Ewropej.
Skeda ta’ żmien tal-EMFA
L-aħħar aħbarijiet
Kontenut Relatat
Ħarsa globali
Il-Kummissjoni qed tiddefendi l-media Ewropea u l-kultura diġitali b’politiki li jagħtu s-setgħa liċ-ċittadini u jħeġġu l-pluraliżmu tal-media.
Ħarsa aktar fil-fond
L-Għodda għall-Monitoraġġ tal-Pluraliżmu tal-Midja hija għodda xjentifika mfassla biex tidentifika r-riskji potenzjali għall-pluraliżmu tal-midja.
l-azzjonijiet multimedjali tal-UE għandhom l-għan li jsaħħu r-rappurtar tal-aħbarijiet dwar l-affarijiet tal-UE mill-perspettivi Ewropej.
Il-litteriżmu medjatiku qatt ma kien importanti daqs kemm hu llum. Dan jippermetti liċ-ċittadini ta’ kull età jinnavigaw l-ambjent modern tal-aħbarijiet u jieħdu deċiżjonijiet infurmati.
Il-Kummissjoni qed tindirizza t-tixrid tad-diżinformazzjoni u l-miżinformazzjoni online biex tiżgura l-protezzjoni tal-valuri Ewropej u tas-sistemi demokratiċi.
Ara Wkoll
Id-dinjiet virtwali, imsejħa wkoll metaversi, se jipprovdu opportunitajiet kif ukoll sfidi. Il-Kummissjoni se tiżgura li dawn jirriflettu l-valuri u d-drittijiet fundamentali tal-UE u jrawmu l-innovazzjoni għan-negozji.
Illum nistgħu naraw il-programmi favoriti tagħna mhux biss fuq it-TV, iżda wkoll fuq l-internet. Dawn l-indikazzjonijiet huma soġġetti għar-regoli tas-suq uniku.
Il-Kummissjoni qed tippromwovi approċċ koerenti dwar il-politiki tal-midja, li jkopri l-leġiżlazzjoni dwar is-servizzi tal-midja u l-preservazzjoni tal-wirt kulturali Ewropew.
Il-wirt kulturali qed jevolvi b’mod rapidu bis-saħħa tat-teknoloġiji diġitali. Il-momentum issa huwa li nippreservaw il-wirt kulturali tagħna u nressquh għal dan id-deċennju diġitali.
Il-Kummissjoni Ewropea qed tadatta r-regoli tal-UE dwar id-drittijiet tal-awtur għal imġiba ġdida tal-konsumaturi f’Ewropa li tapprezza d-diversità kulturali tagħha.